منشاء آسیب‌های لایه‌های اتمسفر زمین چیست؟
منشاء آسیب‌های لایه‌های اتمسفر زمین چیست؟
مجله علمی ایلیاد - طی ۴۰ سال گذشته، نمونه‌برداری‌هایی توسط بالن از هوای نیمکره‌ی شمالی زمین انجام شده است و نتایج بررسی این نمونه‌ها نشان داده است که پایین‌ترین لایه‌ی اتمسفر زمین که «تروپوسفر» نام دارد با نرخ ۵۰ متر بر هر دهه گسترده‌تر شده است. دانشمندان دریافته‌اند که این گستردگی به خاطر تغییرات اقلیمی رخ داده است. نتایج این مطالعه در مجله‌ی Science Advances منتشر شده است.
این مطالعه نشان داده است که ساختار اتمسفر در حال تغییر است. در واقع این نتایج تاییدیه‌ای مستقل بر شواهد گذشته در مورد اثر گازهای گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی بر روی اتمسفر زمین است.
تروپوسفر لایه‌ای از اتمسفر است که ما در آن تنفس می‌کنیم. این لایه از سطح دریاها تا حدود ۷ کیلومتر بالای قطب‌ها و ۲۰ کیلومتر بالای استوای زمین گسترش یافته است. این لایه‌ی اتمسفری حاوی بخش اعظم گرما و رطوبت اطراف زمین است و به همین دلیل رخدادهای آب و هوایی معمولاً در این لایه رخ می‌دهند.
هوا در اتمسفر زمانی منبسط می‌شود که گرم باشد و زمانی که سرد باشد هوا نیز فشرده می‌شود. بنابراین مرز بالایی تروپوسفر که «تروپوپوس» نام دارد با تغییر فصول منقبض و منبسط می‌شود. با این حال، تحلیل داده‌های اتمسمفری مانند فشار، دما و رطوبت و تطابق آن‌ها با داده‌های جی‌پی‌اس نشان داده است که افزایش میزان گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر زمین باعث باقی ماندن گرمای اضافی در اتمسفر شده است و این موضوع موجب شده است که مرز تروپوپوس به ارتفاعات بالاتری منتقل شود.
چیزی که دانشمندان مشاهده کرده‌اند این است که نرخ افزایش ارتفاع مرز ترووپوس نسبت به گذشته بیشتر شده است. افزایش ارتفاع مرز تروپوپوس بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ میلادی، حدود ۵۰ متر بر هر دهه بوده است، ولی بین سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ این میزان افزایش ارتفاع به ۵۳.۳ متر بر دهه رسیده است. با مد نظر قرار دادن رخدادهای طبیعی در مناطق مورد مطالعه که شامل دو فوران آتشفشانی در دهه‌ی ۱۹۸۰ و ال‌نینو در اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ بوده است، محققین تخمین زده‌اند که فعالیت‌های انسانی مسئول ۸۰ درصد افزایش ارتفاع مرز لایه‌ی تروپوسفر است.
تغییرات اقلیمی تنها چیزی نیست که فعالیت‌های انسانی باعث آن شده است، بلکه لایه‌ی استراتوسفر که لایه‌ی بالایی تروپوسفر است نیز بر اثر آزاد شدن گازهای تخریب‌کننده‌ی لایه‌ی اوزون توسط انسان‌ها، جمع‌شدگی را تجربه کرده است. در واقع گازهای تولید شده توسط انسان‌ها، با تخریب لایه‌ی اوزون مربوط به استراتوسفر موجب جمع شدن لایه‌ی استراتوسفر شده‌اند. البته در سال‌های اخیر استفاده از این نوع گازهای تخریب‌کننده‌ی لایه‌ی اوزون محدود شده است و به همین خاطر غلظت آن‌ها در اتمسفر زمین کاهش داشته است.
هنوز معلوم نیست افزایش ارتفاع مرز بالایی لایه‌ی تروپوسفر چه اثری بر روی اقلیم زمین دارد، ولی تحقیقات در این زمینه ادامه خواهد داشت.