تفاوت دیابت نوع ۱ و ۲ در چیست؟

مجله علمی ایلیاد - اکثر مردم می‌دانند دیابت دو نوع دارد، ولی عموماً کسی تفاوت‌های آن‌ها را با یکدیگر نمی‌داند. در هر دو نوع دیابت به علت تولید نشدن انسولین در بدن و یا عدم استفاده‌ی صحیح بدن از انسولین، قند خون بالا می‌رود. با این حال، اگرچه مشکل در هر دو نوع دیابت مشابه است، ولی دلایل ایجاد مشکل و درمان این دو نوع دیابت متفاوت است.

تفاوت اصلی بین دو نوع دیابت در این است که دیابت نوع ۱ یک اختلال ژنتیکی است که معمولاً در سال‌های ابتدایی زندگی بروز می‌کند؛ در صورتی که دیابت نوع ۲ معمولاً در اثر رژیم غذایی ناسالم در طول سال‌های بعدی زندگی بروز می‌کند. اگر کسی دیابت نوع ۱ داشته باشد، سیستم ایمنی وی به سلول‌های تولیدکننده‌ی انسولین در پانکراس حمله می‌کنند و آن‌ها را نابود می‌کنند.

کسانی که دچار دیابت نوع ۱ هستند، باید به‌صورت مرتب قند خون خود را تحت کنترل داشته باشند و یاد بگیرند که چگونه با این بیماری زندگی کنند. این افراد باید به‌صورت مرتب انسولین تزریق کنند که امروزه راه‌های ساده‌ای برای این کار ایجاد شده است.

 

مبتلایان به دیابت نوع ۱ باید رژیم غذایی متعادل داشته باشند. منظور از رژیم متعادل این است که نباید پرهیز بیش از حد داشته باشند، بلکه باید از همه‌ی غذاها به میزان مورد نیاز بدن استفاده کنند. ورزش کردن نیز یکی از پیشنهادهای مهم به مبتلایان دیابت نوع ۱ است. ورزش کردن باعث می‌شود بدن انسولین تزریق شده را به نحو مطلوب‌تری به کار بگیرد.

تشنگی شدید، تکرر ادرار، کاهش وزن بی‌دلیل، خستگی و ضعف و همچنین ضعف بینایی علائمی هستند که با دیدن آن‌ها می‌توان شک ابتلا به دیابت نوع ۱ را داشت.

برای تشخیص دیابت نوع ۱ و ۲ باید آزمایش خون گرفته شود و اگر این آزمایش به مدت دو تا سه ماه تحت کنترل باشد، می‌توان با اطمینان تشخیص داد که فرد به کدام نوع دیابت مبتلا است. زمانی که قند خون بسیار بالا باشد، می‌تواند تهدیدی برای زندگی به حساب آید. در این حالت سلول‌های بدن انرژی خود را از دست می‌دهند و برای کسب انرژی، چربی بدن را شکسته و نوعی اسید سمی به نام «کتون» را تولید می‌کنند. در این حالت قند خون در وضعیت اورژانسی قرار دارد.

دیابت نوع ۲ به‌طور معمول در همه جا مرسوم‌تر از دیابت نوع ۱ است. این نوع دیابت معمولاً به سبک زندگی بستگی دارد. در دیابت نوع ۲، بدن مقدار کمی انسولین تولید می‌کند، ولی این مقدار کم کارایی لازم را ندارد. رژیم غذایی نامناسب و نداشتن تحرک باعث می‌شود پانکراس نتواند سطح قند خون را تنظیم کند. برخی از افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند در واقع «مقاومت به انسولین» دارند؛ به این معنی که پانکراس انسولین تولید می‌کند، ولی بدن آن‌را به‌عنوان انسولین شناسایی نمی‌کند و از آن استفاده نمی‌کند.

اگر رژیم غذایی فرد میزان کربوهیدرات و چربی زیادی را شامل شود و میزان فیبر آن کم باشد و فرد تحرک کمی داشته باشد یا فشار خون بالایی داشته باشد، احتمال اینکه به دیابت نوع ۲ مبتلا شود زیاد است. مصرف الکل و بالا رفتن سن نیز احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد. در نهایت، اگرچه ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به دیابت نوع ۲ دارد، ولی با داشتن سبک زندگی مناسب می‌توان از ابتلا به دیابت نوع ۲ جلوگیری کرد.

راه‌های اصلی برای جلوگیری از دیابت نوع ۲ عبارت‌اند از رژیم غذایی متعادل و مملو از میوه‌ و سبزیجات، پروتئین‌های سبک و اجتناب از خوردن غذاهای پُرچرب و فست‌فودهای شیرین، ورزش کردن، کم کردن وزن و پایش کردن سطح قند خون به صورت مرتب.

اگر فرد علائمی از جمله تشنگی غیرعادی، ادرارهای متوالی، خواب رفتگی دست و پا، خستگی، دید ضعیف و گرسنگی بیش از حد را در خود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند.

اگر هر کدام از علائم دیابت را داشتید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا تحت پایش قرار گیرید و در صورت نیاز هر چه سریع‌تر درمان شوید.