دانشمندان اکسیر جوانی را کشف کردند
دانشمندان سلولهایی را ۳۰ سال جوانتر کردند
مجله علمی ایلیاد - مقالهی جدیدی در مجلهی eLife منتشر شده و دانشمندان در آن اعلام کردهاند که توانستهاند سلولهای پوست اهداکنندگان را تا ۳۰ سال جوانتر کنند.
زمانی که سن انسان بالاتر میرود، سلولهای بدن آن تغییرات ژنتیکی مرتبط با سن را متحمل میشوند. این تغییرات باعث میشوند توانایی سلولها در انجام عملکردهای خاص از بین برود. این فرآیند را میتوان به کمک ابزارهایی که نرخ متیلاسیون دیانای را اندازهگیری میکنند، ردگیری کرد و به این ترتیب سن بیولوژیکی یک شخص را تعیین کرد.
زیستشناسان مایل هستند بتوانند این نشانههای پیری را از بین ببرند و سلولها را به وضعیت جوانتری برگردانند. در سال ۲۰۰۷ پیشرفت بزرگی در این زمینه حاصل شد و دانشمندان ژاپنی روشی برای سلولهای بالغ به سلولهای بنیادی پیشنهاد دادند؛ آنها برای این کار سلولهای بالغ را به مدت ۵۰ روز در معرض ترکیبی از مواد شیمیایی قرار میدادند. این ترکیب شیمیایی «یاماناکا فاکتور» نامگذاری شد.
سلولهایی که با روش یاماناکا به وضعیت بنیادی خود برگشته بودند، امکان برنامهریزی مجدد و تبدیل به سلولهای بالغ جدید را نداشتند. دانشمندان برای رفع این مشکل، سلولهای بالغ را تنها به مدت ۱۳ روز در محلول یاماناکا فاکتور قرار دادند. با این کار سلولها به وضعیت کاملاً بنیادی خود برنگشتند و تنها در فرآیند بالغ شدن سلول به مراحل قبلتر برگشتند. در این وضعیت، بسیاری از نشانههای پیری در سلولها از بین رفتند و سلولها بهصورت موقت تواناییهای خود را از دست میدادند، ولی باز هم قابلیت برگشتن به وضعیت عملکردی قبلی خود را داشتند.
مکانیسمی که پشت این فراموشی عملکرد و یادآوری مجدد عملکرد وجود دارد کاملاً شناخته شده نیست، ولی دانشمندان حدس میزنند که حافظهی اپیژنتیک دائمی در این موضوع دخیل است و باعث میشود سلولها بتوانند مجدداً عملکردهای خود را به یاد بیاورند.
اکنون از این روش بر روی سلولهای پوستی استفاده شده است. سلولهای فیبروبلاست که در این مطالعهی جدید بر روی آنها آزمایش انجام شده است وظیفهی تولید کلاژن را بر عهده دارند و نقش مهمی در ترمیم زخمها بر عهده دارند. استفاده از این روش بر روی سلولهای پوستی سه نفر ۳۸، ۵۳ و ۵۳ ساله نشان داده است که روش مورد استفاده میتواند وضعیت سلولها را به ۳۰ سال قبل بازگرداند.
دانشمندان برای تایید نتایج بهدست آمده، یک زخم پوستی را بر روی سلولهای پوستی در آزمایشگاه شبیهسازی کردند. سلولهایی که با روش مورد استفاده جوانتر شده بودند، توانستند کلاژن بیشتری تولید کنند و سرعت رسیدن آنها به مناطق آسیب دیده نیز بیشتر بوده است.
متاسفانه یاماناکا فاکتور با ژنهای خاصی برهمکنش دارد و میتواند منجر به سرطان شود و به همین خاطر استفاده از این روش بر روی سلولهای زنده هنوز مورد تایید نیست.