پی، عدد مقدس ریاضیدانان
پی، عدد مقدس ریاضیدانان
مجله علمی ایلیاد – روز ۲۳ اسفند - ۱۴ مارس، برای ریاضیدانان روز خاصی است، زیرا این روز به‌نام روز «عدد پی» شناخته می‌شود. عدد پی یکی از معروف‌ترین ثابت‌ها در ریاضیات است. عدد پی در واقع یک نسبت است. ریاضیدانان اثبات کرده‌اند که نسبت محیط یک دایره به قطر آن همیشه عدد ثابتی است و آن‌را عدد پی نامگذاری کرده‌اند. این عدد تقریباً برابر با ۳.۱۴۱۵۹ است.
این نسبت در دایره‌هایی با همه‌ی اندازه‌ها ثابت است. از سکه تا پیتزا تا سیاره‌ها، همگی مفهوم عدد پی را درون خود دارند. دلیل اینکه ۱۴ مارس به‌عنوان روز عدد پی نامگذاری شده است نیز همین است که عدد پی معمولاً ۳.۱۴ در نظر گرفته می‌شود که به معنی روز چهاردهم از ماه سوم میلادی یعنی ماه مارس است. به سیاره‌هایی که اندازه‌ای مشابه زمین دارند و هر ۳.۱۴ روز یک بار به دور ستاره‌ی میزبان خود می‌گردند نیز «پی-زمین» گفته می‌شود.
عدد پی را به‌صورت دقیق نمی‌توان نوشت. در سال گذشته یک کامپیوتر قدرتمند عدد پی را تا ۶۲.۸ هزار میلیارد رقم اعشار محاسبه کرد. در سال ۲۰۰۵ یک جوان ۲۳ ساله با استفاده از روشی هوشمندانه توانست ۶۸ هزار عدد از اعشارهای عدد پی را به حافظه بسپارد. تاکنون کسی نتوانسته عدد انتهایی اعشارهای عدد پی را به‌دست بیاورد. عددهای اعشاری عدد پی به صورت غیرتکراری تا همیشه ادامه دارند و به همین خاطر عدد پی یک عدد غیرمنطقی نامیده می‌شود.
تاریخ‌دانان نمی‌دانند که انسان‌ها برای اولین بار چه زمانی عدد پی را شناخته‌اند، ولی چیزی که معلوم است این است که حدود ۴۰۰۰ سال پیش انسان‌ها از وجود عدد پی آگاه بوده‌اند. یونانی‌های باستان و همچنین بابلی‌ها از نحوه‌ی محاسبه‌ی عدد پی مطلع بوده‌اند. احتمالاً مصری‌ها از عدد پی برای ساختن اهرام ثلاثه استفاده کرده‌اند. امروزه از عدد پی در همه‌ی مسائل ریاضی که با دایره سر و کار دارند، استفاده می‌شود. این عدد به مهندسین کمک می‌کند تا مدار ماهواره‌ها را محاسبه کنند. فیزیکدانان از این عدد استفاده می‌کنند تا درون برخورددهنده‌های ذرات را بهتر درک کنند. عدد پی کمک می‌کند تا بتوانیم امواج نوری و صوتی را بهتر بشناسیم.
برخی از ریاضیدانان می‌گویند که «عدد تاو» که مقدار آن دو برابر عدد پی است، برای استفاده در فرمول‌ها مناسب‌تر است؛ ولی با این حال هنوز عدد پی جایگاه خود را در ریاضیات دارد.