۵۵ میلیون سال پیش اولین پستانداران پیچیده به تکامل رسیدند.
۸ تا ۶ میلیون سال پیش ابتدا گوریلها به تکامل رسیدند و سپس شامپانزهها تکامل یافتند و پس از آن دودمان انسانها منشعب شد.
۵.۸ میلیون سال پیش «اورورین توگنسیس» بهعنوان قدیمیترین جد انسان بر روی دو پای خود راه رفت.
۵.۵ میلیون سال پیش «آردیپیتکوس» بهعنوان اولین انسانتبار صفات مشابهی با شامپانزهها و گوریلها داشت و در جنگلها به دنبال غذا میگشت.
۴ میلیون سال پیش «اوسترالوپیتکوس» ظاهر شدند. مغز آنها بزرگتر از شامپانزه نبوده است و تقریباً ۴۰۰ تا ۵۰۰ سیسی حجم داشته است. این گونه بر روی دو پای خود به راحتی و صاف راه میرفته است.
۳.۲ میلیون سال پیش «لوسی» که نام انسانتباری از گونهی «اوسترالوپیتکوس آفارانسیس» است، در اتیوپی کنونی زندگی میکرده است.
۲.۷ میلیون سال پیش «پارانتروپوس» در جنگلها زندگی میکردهاند و دارای آروارههای حجیم بودهاند تا بتواند ریشه و برگ گیاهان را بخورد. این گونه حدود ۱.۲ میلیون سال پیش منقرض شد.
۲.۵ میلیون سال پیش، «هومو هابیلیسها» بر روی زمین ظاهر شدند. چهرهی این گونه نسبت به انسانتباران دیگر کمتر برآمدگی داشته، ولی هنوز هم در برخی صفات مشابه شامپانزهها بوده است. حجم مغز این گونه به ۶۰۰ سیسی رسیده است. این گونه شروع به استفاده از ابزار کرد. برخی از گونههای انسانی در این بازهی زمانی شروع به خوردن گوشت شکار کردهاند. وجود انرژی بیشتر در گوشت شکار احتمالاً منجر به افزایش حجم مغز انسانتباران شده است.
۲ میلیون سال پیش «هومو ارگسترها» پا روی زمین گذاشتند که حجم مغز آنها به ۸۵۰ سیسی رسیده بود.
۱.۸ تا ۱.۵ میلیون سال پیش «هومو ارکتوسها» در آسیا پدیدار شدند. این گونه اولین شکارچیان و جمعکنندگان آذوقه بودهاند. هومو ارکتوسها همچنین اولین گونهای بودهاند که با تعداد زیاد در خارج از آفریقا زندگی کردهاند. اندازهی مغز این گونه به ۱ لیتر رسیده بود.
۱.۶ میلیون سال پیش واضحترین شواهد از تواناییهای انسانی بهوجود آمده است و در این زمان انسانها با مهارت بالا از ابزار سنگی استفاده کردهاند. البته ابزار پیچیدهتر سنگی که دارای تکنولوژیهای خاص هستند، تنها به ۱۰۰،۰۰۰ سال پیش برمیگردند.
۶۰۰ هزار سال پیش «هومو هیدلبرگنسیسها» در آفریقا و اروپا ظاهر شدند که اندازهی مغز آنها مشابه انسانهای مدرن بوده است.
۵۰۰ هزار سال پیش اولین شواهد مربوط به ساخت منازلهای چوبی در ژاپن بهوجود آمده است.
۴۰۰ هزار سال پیش انسانهای اولیه به کمک نیزه شکار میکردند.
۳۲۵ هزار سال پیش قدیمیترین ردپای انسانی در ایتالیا بهوجود آمده است.
۲۸۰ هزار سال پیش اولین چاقوی سنگی پیچیده ساخته شده است.
۲۳۰ هزار سال پیش نئاندرتالها بهوجود آمدهاند و در سراسر اروپا تا ایران حضور داشتهاند. این گونه ۲۸،۰۰۰ سال پیش منقرض شده است.
۱۹۵ هزار سال پیش «هومو ساپینها» که همان انسانهای مدرن کنونی هستند پا روی زمین گذاشتند و به سرعت در آسیا و اروپا پخش شدند. حجم مغز هومو ساپینها حدود ۱.۳۵۰ لیتر بوده است.
۱۵۰ هزار سال پیش انسان قادر به سخن گفتن شد.
۱۴۰ هزار سال پیش اولین شبکههای تجاری بین انسانها ایجاد شده است.
۱۱۰ هزار سال پیش اولین زیورآلات توسط انسانها ساخته شده است.
۵۰ هزار سال پیش فرهنگ بشری شروع به تغییر کرد و انسانها شروع به دفن مردگان خود کردند، از پوست حیوانات لباس ساختند و روشهای شکار خود را توسعه دادند و توانستند دام بگسترانند. در این زمان استرالیا محل زندگی انسانها شده است.
۳۳ هزار سال پیش اولین نقاشیهای انسانی در غارها کشیده شده است. هومو ارکتوسها نیز منقرض شدند و انسانهای مدرن جای آنها را گرفتند.
۱۸ هزار سال پیش «هومو فلورسینسیسها» در اندونزی پا روی زمین گذاشتند. آنها تنها یک متر قد داشتهاند و اندازهی مغز آنها مشابه شامپانزهها بوده است، ولی ابزار سنگی پیشرفته داشتهاند.
۱۲ هزار سال پیش انسانهای مدرن پا به آمریکا گذاشتند.
۱۰ هزار سال پیش کشاورزی توسعه یافت و اولین روستاها شکل گرفت. سگها نیز در این دوره اهلی شدهاند.
۵،۵۰۰ سال پیش عصر حجر پایان یافت و عصر برنز آغاز شد.
۵ هزار سال پیش اولین دستنوشتهها خلق شده است.
۴۰۰۰ تا ۳،۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، سومریها اولین تمدنها را توسعه دادند.
مترجم | امید محمدی - مجله علمی ایلیاد |