دانسته‌ها و نادانسته‌هایی درباره‌ی آبله‌ی میمونی

مجله علمی ایلیاد - ویروس آبله میمونی، از نوع ویروس‌های اورتوپاکس که ویروس‌هایی مشترک بین انسان و حیوانند است که باعث بیماری مشابه و با شدت کمتر نسبت به آبله می‌شود. آبله در سال ۱۹۸۰ در دنیا ریشه‌کن شده است، ولی تا کنون آبله میمونی در کشورهای غربی و مرکزی آفریقا وجود داشته است. مبتلایان این بیماری معمولاً در نزدیکی جنگل‌های بارانی مناطق استوایی هستند، زیرا حیوانات حامل این ویروس در این مناطق زندگی می‌کنند. شواهد وجود این بیماری در سنجاب‌ها، انواع مختلفی از موش‌ها و انواع میمون‌ها مشاهده شده است. انتقال انسان به انسان این بیماری محدود است.

 

سرایت این ویروس از طریق مایعات درون بدن مبتلا، خراش‌های موجود در پوست مبتلا، قطرات تنفسی و اجسام آلوده رخ می‌دهد. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، آبله میمونی در حال حاضر در وضعیت اورژانسی قرار ندارد. در عین حال، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی نگرانی عمیق خود را از افزایش تهدید آبله میمونی در بیش از ۵۰ کشور دنیا اعلام کرده است.

- آبله میمونی از نوع ویروس‌های دی‌اِن‌ای است. برخلاف آبله که فقط در انسان‌ها ایجاد بیماری می‌کند، آبله میمونی دیگر حیوانات را نیز مبتلا می‌کند. شدت بیماری ایجاد شده توسط ویروس آبله میمونی در حال گردش در دنیا کمتر از ویروسی است که در آفریقا همه‌گیر بوده است. ویروس‌های مشابه آبله میمونی جهش آنچنانی ندارند، ولی اخیراً جهش‌هایی از این ویروس مشاهده شده است.

- به طور متوسط مبتلایان به آبله میمونی ۸ روز درگیر بیماری خواهند بود. علائم بیماری آبله میمونی شامل ورم غدد لنفاوی، تب و راش پوستی است. کودکان بیماری شدیدتری را تجربه می‌کنند و خطر مرگ در اثر بیماری در آن‌ها بیشتر است. در اروپا بیشتر مبتلایان مردان بزرگسال هستند و به همین خاطر نرخ مرگ و میر در آنجا بسیار پایین است.

- واکسن و درمان لازم برای مقابله با آبله میمونی وجود دارد. واکسن آبله تا ۸۵ درصد فرد را در برابر آبله میمونی نیز محافظت می‌کند. با این حال، از آنجا که آبله در سال ۱۹۸۰ ریشه‌کن شده، واکسیناسیون در برابر آن همان زمان متوقف شده است. در حال حاضر، واکسیناسیون عمومی در برابر آبله میمونی نیاز نیست. داروهایی که برای درمان آبله استفاده می‌شدند برای درمان آبله میمونی نیز مناسب هستند.

- سویه‌ای از آبله میمونی که در حال حاضر در دنیا در حال گردش است، دارای جهش‌های متعدد است؛ ولی معلوم نیست که این جهش‌ها چه تاثیری بر روی بیماری ایجاد شده خواهند داشت. متخصصین اذعان دارند که اگر جهش‌های ایجاد شده باعث بیشتر شدن سرایت‌پذیری ویروس شده باشد و شدت بیماری را افزایش دهد، باید تمهیدات بیشتری در برابر ویروس اتخاذ شود.

- در گذشته آبله میمونی به‌عنوان ویروسی که از طریق جنسی منتقل می‌شود، شناخته نشده است. با این حال الگوی گسترش کنونی این ویروس غیرمعمول است، زیرا در برخی از مبتلایان به نظر می‌رسد ابتلا پس از داشتن رابطه‌ی جنسی رخ داده است. آبله میمونی یک ویروس تنفسی است، بنابراین سرایت آن از طریق آیروسل‌های موجود در هوا نیز ممکن است، ولی با این حال اکثر موارد انتقال این بیماری از طریق حیوانات به انسان‌ها رخ داده است و در بین انسان‌ها تنها زمانی منتقل شده است که ارتباط بسیار نزدیک وجود داشته است. اینکه چرا الگوی گسترش این ویروس در کشورهایی که ویروس به صورت محلی وجود نداشته تغییر کرده است، هنوز مشخص نیست.

- اینکه آیا باید منتظر گسترش هر چه بیشتر ویروس باشیم یا خیر هنوز مشخص نیست. اینکه آیا همه‌گیری کرونا بر روی گسترش آبله میمونی تاثیر دارد یا خیر نیز مشخص نیست، ولی به نظر می‌رسد تاثیر داشته باشد.