خبری خوش از لایه‌های بالایی اتمسفر زمین

مجله علمی ایلیاد - بین سپتامبر تا اکتبر سال ۲۰۲۲، سوراخ لایه‌ی اوزون در ناحیه‌ی سرزمین جنوبگان دارای مساحتی برابر با ۲۳.۲ میلیون کیلومتر مربع بوده است. این مساحت کمی از مساحت سوراخ لایه‌ی اوزون در این ناحیه در سال گذشته کوچک‌تر است. بنابراین تاییدیه‌ای است بر این واقعیت که الگوی تغییرات سوراخ لایه‌ی اوزون کاهشی است و این سوراخ در سال‌های اخیر هر سال کوچک‌تر شده است.

در واقع ممکن است سوراخ لایه‌ی اوزون روزبه‌روز و هفته‌به‌هفته کوچک‌تر و بزرگ‌تر شود، ولی مطالعات نشان داده است که تقریباً در طول دو دهه‌ی گذشته، همیشه به‌طور کل این سوراخ در حال کوچک‌تر شدن بوده است. یکی از دلایل کوچک‌تر شدن این سوراخ را می‌توان ممنوعیت مواد شیمیایی تخریب‌کننده‌ی لایه‌ی اوزون در پروتکل مونترال دانست.

هر ساله در ماه سپتامبر بخش استراتوسفری لایه‌ی اوزون که از زمین در برابر تشعشعات فرابنفش خورشیدی محافظت می‌کند نازک شده و بالای سرزمین جنوبگان سوراخی در لایه‌ی اوزون ایجاد می‌شود. در زمستان، شکل‌های فعال عناصر کلر و برم تولیدشده توسط انسان‌ها، به ابرهای مرتفع قطبی متصل می‌شوند و واکنش‌هایی ایجاد می‌کنند که منجر به تخریب لایه‌ی اوزون می‌شود.

در سال ۲۰۲۲ به مدت یک روز سوراخ لایه‌ی اوزون بیش از ۲۶ میلیون کیلومتر مربع مساحت داشته است که این مقدار کمی بیش از سال گذشته بوده است، ولی در مجموع سال می‌توان گفت که سوراخ لایه‌ی اوزون کوچک‌تر شده است.

در سال گذشته به خاطر فعال شدن آتشفشان هونگا تونگا، برخی از دانشمندان این نگرانی را داشتند که خروجی آتشفشان بتواند بر روی لایه استراتوسفر اثر گذاشته و از بین رفتن لایه‌ی اوزون را در پی داشته باشد. در سال ۱۹۹۱ وقوع آتشفشان مونت پیناتوبو حجم عظیمی از دی‌اکسیدگوگرد را وارد اتمسفر کرد و باعث شد سوراخ بزرگی در لایه‌ی اوزون ایجاد شود. با این حال تا کنون اثر مستقیمی از آتشفشان هونگا تونگا بر روی لایه‌ی اوزون مشاهده نشده است.