گورخر‌ماهی نابینایی انسان‌ها را درمان می‌کند
مجله علمی ایلیاد - غذاهای دریایی به علت تنوعی که دارند، گزینه‌ی محبوبی بین دوستداران غذا محسوب می‌شوند؛ مخصوصاً ماهی که در سراسر جهان به آن به‌عنوان خوراکی لذیذ به آن نگاه می‌شود. اما گونه مشخصی از ماهی حاوی ماده‌ای شیمیایی است که دانشمندان معتقدند در رابطه با درمان نابینایی انسان، کشف پزشکی مهمی به‌حساب می‌آید.
این ماده‌ی شیمیایی در مغز گورخر‌ماهی جای دارد و در افشای اینکه این ماهی چگونه شبکیه چشم خود را از نو بازسازی می‌کند، کمک ارزشمندی است. یافته‌ای که می‌تواند به طور بالقوه نابینایی را در انسان‌ها درمان کند. یافته‌ها نشان می‌دهند سطوحی از GABA یا همان گاما آمینوبوتریک اسید که یک فرارسان عصبی است و به‌خاطر نقشش در فرونشاندن فعالیت عصبی معروف است، هنگام بروز پروسه منحصر به فرد خود‌ترمیمی، افت پیدا می‌کند.
بنابراین مسدودسازی این ماده شیمیایی می‌تواند به کشف روش‌های درمانی جدید برای زوال مولکولی مرتبط با بالارفتن سن (AMD) منتهی شود. AMD رایج‌ترین علت نابینایی و تباهی تدریجی شبکیه چشم است. ساختار شبکیه در ماهی و پستانداران اساساً مشابه یکدیگر است و طبق گفته‌ی محققان، تقلیل در GABA ممکن است سبب بازآفرینی شبکیه گردد.
«جیمز پاتون» استاد دانشگاه وندربیلت ایالت تنسی آمریکا می‌گوید: «تئوری ما این است که افت در میزان انباشت GABA، عامل بازتولید است. اگر حق با ما باشد، آنگاه شاید بتوان شبکیه چشم انسان را تحریک نمود تا با انسداد GABA، به ترمیم خود بپردازد.» در این پژوهش، هنگامی که دانشمندان دارو‌های حاوی انباشته‌های GABA را به شبکیه‌های چشم ماهی که به‌تازگی دچار نابینایی سطح بالا شده بود تزریق کردند، به این نتیجه رسیدند که این ماده، فرآیند بازآفرینی را متوقف می‌نماید. بعد از تزریق، آنزیمی سطوح GABA را در ماهی معمولی پایین آورد؛ آنان پی بردند که سلول‌های شبکیه شروع به تغییر و تکثیر کرده‌اند؛ اولین مرحله در فرآیند بازآفرینی نقش مهمی دارد.
سلول‌های شبکیه که در ماهی نقشی کلیدی در بازآفرینی دارد، گونه‌ی خاصی از سلول‌های بنیادین بالغ محسوب می‌شود. هنگامی که فرآیند بازآفرینی در گورخر‌ماهی فعال می‌گردد، سلول‌های شبکیه شروع به تکثیر نموده و آنگاه در فرآیند تمایز، به جایگزین‌هایی برای سلول‌های عصبی آسیب‌دیده، تبدیل می‌شوند.
نوشته: Zee Media Bureau
ترجمه: مجله علمی ایلیاد