بزرگترین دایناسور را بشناسید.
مجله علمی ایلیاد - بر اساس گفته‌های دانشمندان دایناسوری با وزن ۶۳ تُن که سنگین‌تر از ۱۰ فیل بالغ آفریقایی است، بزرگترین جانداری است که بر روی زمین زندگی می‌کرده است. این هیولای گیاه‌خوار برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ پس از آن‌که گله‌داری از پاتاگونیای آرژانتین فسیل استخوان آن‌را پیدا کرد، خبرساز شد. سال گذشته موزه‌ی تاریخ طبیعی آمریکا در نیویورک قالب ۳۷ متری دایناسور را به نمایشگاه خود اضافه کرد. سر و گردن این دایناسور به حدی دراز است که تا خارج نمایشگاه ادامه دارد.
باوجود شهرت بسیار زیادی که این دایناسور پیدا کرده است، اما تاکنون نامی علمی و رسمی نداشت. بر اساس گزارش که اخیراً در مجله‌ی Proceedings of the Royal Society B منتشر شد، نام «پاتاگوتایتن ماروم» بر روی این دایناسور گذاشته شده است. پاتاگوتایتن را می‌توان به هیولایی از پاتاگونیا ترجمه کرد و ماروم نیز به احترام خانواده‌ی گله‌داری که گروه دیرین‌شناسان، زمین‌شناسان، دانشجویان و داوطلبان در حین حفاری ده‌ها فسیل از ناحیه میهمان‌شان بودند، انتخاب شده است.
بیش از ۱۵۰ فسیل پاتاگوتایتن در طول چند سال اخیر حفاری شده است. «خوزه لوئیس کاربیلیدو» که متخصص دایناسور در واشنگتن پست است، می‌گوید: «پیدا کردن تعداد بسیار زیادی از فسیل‌ها که به گونه‌ای تعلق دارند، اتفاق نادری نیست؛ اما برای جانوری به این بزرگی می‌توان گفت عجیب است. این گنیجینه‌ی واقعی دیرینه‌شناسی است. تعداد زیادی فسیل وجود داشت که به‌خوبی حفظ شده بودند و این اتفاقی است که زیاد پیش نمی‌آید.» این اکتشافات برای دانشمندان امکان ساخت کامل‌ترین بازسازی آناتومی از بزرگترین گیاهخواران زمینی در تاریخ زمین را فراهم کرد.
پاتاگوتایتن که حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش در دوره‌ی کرتاسه زندگی می‌کرده است، تیتاناسور است. تیتاناسورها جاندارانی بسیار متنوع با گردنی دراز و دمی بلند بودند که بر روی چهار دست و پا راه می‌رفتند. تیتاناسورها سایزهای مختلفی داشته‌اند که کوچک‌ترین آن‌ها به اندازه‌ی فیلی بالغ بوده و بزرگترین آن‌ها وزنی بیش از ۵۵ تُن داشته است. کشف پاتاگوتایتن‌ها تصویر واضح‌تری از چگونگی تکامل جرم بدن دایناسورها به دانشمندان می‌دهد. این مطالعه نشان می‌دهد که بیشتر تیتاناسورها در پاتاگونیا به رده‌ای خاص تعلق دارند.
«دیه‌گو پل»، یکی از نویسندگان این مطالعه در بیانیه‌ای گفت: «این بدان معنا است که تکامل غول‌پیکری در دایناسورها اتفاق افتاده است. در موارد دیگر افزایش اندازه مربوط به اجداد تیتاناسورها بوده است، اما هیچ‌کدام از آن‌ها به‌شدت آن‌چه در این گروه دیدیم نیست.» کاربالیدو می‌گوید: «بیشترین مشارکت پاتاگوتایتن‌ها در علم، حجم زیاد اطلاعاتی است که در اختیار محققان قرار داده است.»
دانشمندان فسیل دایناسورهای عظیم الجثه‌ی دیگری به نام «آرژانتیناسور» و «پوئرتاسور» در بیابان آرژانتین پیدا کرده‌اند که در رده‌ی تیتاناسورها قرار دارند. اما برخلاف پاتاگوتایتن‌ها دانشمندان مجبور بودند با استفاده از تعداد بسیار کمی از استخوان‌ها در مورد اندازه‌ی آن‌ها نتیجه‌گیری کنند. اما در مورد پاتاگوتایتن‌ها دانشمندان توانستند استخوان بازو و ران آن‌ها را پیدا کنند که در مورد آرژانتیناسور و پوئرتاسور این امکان‌پذیر نبود. با این وجود برخی درباره‌ی اینکه پاتاگوتایتن‌ها بزرگترین نوع دایناسورها باشند با احتیاط حرف می‌زنند.
«متیو ویدل» که دیرینه‌شناسی در دانشگاه غربی علوم پزشکی کالیفرنیا است، گفته است که به‌نظر می‌‌‌‌‌‌رسد اندازه‌ی پاتاگوتایتن قابل مقایسه با آرژانتیناسورها است و بزرگ‌تر نیست. آرژانتیناسور رکورددار قبلی اندازه بوده است. ویدل می‌گوید: «به‌نظرم درست‌تر است که بگوییم آرژانتیناسورها، پوئرتاسورها و پاتاگوتایتن‌ها از لحاظ اندازه به حدی به‌هم شبیه بودهاند و در حال حاضر ممکن نیست بگوئیم کدام دایناسور بزرگترین بودهاند.»
نوشته: کریستین فیلیپس
ترجمه: معصومه رحیمی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: معصومه رحیمی - مجله علمی ایلیاد