سازمان جهانی بهداشت علیه مارها قطعنامه صادر کرد!
مجله علمی ایلیاد – سالانه در جهان حدود ۱۰۰هزار نفر بر اثر مارگزیدگی جان خود را از دست می‌دهند. این آمار، سازمان جهانی بهداشت را به تصویب قطعنامه‌ای برای مقابله با مارگزیدگی مجبور کرد تا آن‌را اولویتی برای سلامت جهانی در نظر بگیرند.
دانشمندانی از کشورهای مختلف به کمک این سازمان آمده‌اند تا برنامه‌ای جهانی را برای مقابله با این معضل بین مارها و انسان‌ها طراحی و اجرا کنند. یکی از مهم‌ترین اقدامات این برنامه‌ی جهانی، تولید و عرضه‌ی پادزهرهای ارزان و آموزش‌های امدادی و پزشکی خواهد بود تا تعداد کمتری از انسان‌ها بر اثر تقابل با مارها، جان خود را از دست دهند.
خیلی از انسان‌ها در عمر خود حتی یک‌بار هم ماری را از نزدیک نمی‌بینند و فقط تصوری کابوس‌گونه از گزیده شدن توسط یک مار دارند؛ اما عده‌ای هم هستند که روزانه و در واقعیت با این مشکل دست پنجه نرم می‌کنند و در معرض این خطر قرار دارند. برخی از اقلیم‌ها و مناطق جهان مارخیز هستند که بسیاری از این مارها سمی و برای انسان تهدیدی بالقوه به‌شمار می‌آیند. مارها هر سال حدود دومیلیون و هفتصد هزار نفر در جهان را نیش می‌زنند که از این تعداد، حدود ۱۰۰ هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند. همچنین بالغ بر ۳۰۰ هزار نفر از این تعداد دچار آسیب‌های همیشگی، مانند برخی معلولیت‌ها یا قطع عضو می‌شوند.
از مناطق مستعد برای وجود این خطرات، اقلیم‌های گرمسیری و استوایی هستند که بیشترین آمار مارگزدیگی در جهان را دارند. دانشمندان مدت‌ها است که خواهان اقدامی موثر برای کمتر کردن آسیب‌های ناشی از مارگزیدگی در جهان هستند.
مدیر بخش تحقیقات سم‌شناسی کشور استرالیا، «دیوید ویلیامز» یکی از افراد اصلی این گروه است که توسط سازمان جهانی بهداشت برای رفع این معضل انتخاب شده است. او می‌گوید: «همواره مارگزدیگی یکی از مشکلات عمومی در استرالیا بوده است و این مشکل نه فقط در این کشور، بلکه در مناطق دیگر جهان نیز وجود دارد که به آن بی‌توجهی شده و از آن غفلت کرده‌ایم. این مشکل در مناطق فقیرنشین پُررنگ‌تر است. زیرا این مناطق قدرت مالی کمی دارند و توان خرید داروها و پادزهرهای فوری را ندارند. همچنین دلیل عدم رسیدگی برای ریشه‌کن کردن این معضل در این مناطق، این است که مردمان فقیر آن‌جا، قدرت سیاسی، لابی‌گری و نفوذ در دولت کشورشان را ندارند و این رسیدگی هرگز انجام نشده است.»
حال ۲۸ متخصص از سراسر جهان در این گروه گرد هم آمده‌اند تا قوانین را تدوین کنند که میزان مرگ و میر و آسیب‌های ناشی از مارگزدیگی را تا سال ۲۰۳۰ میلادی، به نصفِ میزانِ امروزی آن کاهش دهند. دکتر ویلیامز می‌گوید: «نجات و درمان افراد مارگزیده، مستلزم در دسترس بودن پادزهرهای ویژه‌ای است که متاسفانه به اندازه‌ی کافی در دسترس نیست. این مشکل از سه جنبه گستردگی دارد؛ یا وجود ندارد یا گران است یا در زمان مناسب در دسترس نیست.»
وی ادامه داد: «بسیاری از افرادی که دچار مارگزیدگی می‌شوند، به دلیل در درسترس نبودن داروهای ضروری و با کیفیت به روش‌های سنتی مرسوم روی می‌آورند که یا ناکارآمد هستند یا آسیب‌ها را به‌طور کلی درمان نمی‌کنند. حقیقت تلخ دیگری که وجود دارد، این است که خیلی از این موارد حتی گزارش هم نمی‌شود. مثلاً در کشوری مثل لائوس یا کامبوج در جنوب شرق آسیا، حدود ۸۰درصد از موارد مارگزیدگی‌ها به بیمارستان‌ها منتقل نمی‌شوند و توسط درمانگرهای سنتی رسیدگی می‌شوند که این می‌تواند اوضاع را از چیزی که هست وخیم‌تر هم کند.»
بیشتر قربانیان مارگزیدگی زنان و کودکان هستند که اکثراً در روستاها زندگی می‌کنند. ۴۰ درصد از این افراد کودک هستند و بسیاری از این کودکان یا جان خود را از دست می‌دهند یا اینکه دچار آسیب‌های شدیدی مثل نابینایی یا قطع عضو می‌شوند. امنیت کشوری مثل استرالیا با وجود مارخیز بودن مناطق ساحلی و بیابانی، در مقایسه با کشورهای دیگر نسبتاً مناسب است.
«جف ایسبیستر» متخصص سم‌شناس از دانشگاه نیوکاسل، می‌گوید: «تنها دو یا چهار نفر از حدود هزار نفر مورد مارگزیدگی در استرالیا به مرگ ختم می‌شود. در استرالیا مارهای خطرناک زیادی داریم، به همین اندازه در دیگر نقاط جهان این خطر وجود دارد، اما نکته‌ی حائز اهمیت این است که تعداد مرگ و میرهای حوادث جاده‌ای در جهان بسیار بیشتر از موارد مارگزیدگی است. این آمار در استرالیا هم وجود دارد. مارگزیدگی نکته‌ای نیست که مهاجران به استرالیا باید نگران آن باشند.»
محققان این اطمینان را به استرالیایی‌ها و مهاجران می‌دهند که منابع و پادزهرهای با کیفیتی در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌های این کشور وجود دارد و اقدامات جدی و کارآمدی برای مبارزه با مشکل مارگزیدگی انجام شده است. آن‌ها اِبراز امیدواری کردند که روزی همه‌ی کشورهای جهان، همانند استرالیا در برابر این معضل امن شوند.
ترجمه: مجله علمی ایلیاد