زنگ خطر انقراض را باید برای گونه‌های جانوری بیشتری به‌صدا درآورد!
مجله علمی ایلیاد - در حال حاضر، طبق ارزیابی‌های انجام شده، حدود ۶۰۰ گونه‌ی جانوری در دسته‌بندی در معرض انقراض نیستند. بیشتر از ۱۰۰ گونه که امکان ارزیابی آن‌ها نیست در معرض انقراض هستند. این‌ها همه نتایج یک رویکرد موثر، جدید، سیستماتیک، و جامع برای ارزیابی خطر انقراض حیوانات هستند. این روش توسط «لوکا سانتینی» و همکارانش از دانشگاه رادبود طراحی شده و نتایج یافته‌های آن‌ها در مجله‌ی Conservation Biology به چاپ رسیده است.
پیش‌بینی‌های محققین با استفاده از روش طراحی شده برای خطر انقراض گونه‌های مختلف با ارزیابی‌های مربوط به فهرست قرمز کنونی مطابقت دارد و حتی می‌توان گفت به‌طور کل بهینه‌تر از آن است. به هر حال، آن‌ها دریافتند که ۲۰ درصد گونه‌هایی که تا کنون امکان ارزیابی توسط متخصصین فهرست قرمز را نداشتند، در خطر انقراض هستند. از این میان می‌توان به خرس ویلیامسون اشاره کرد. همچنین ۶۰۰ گونه‌ای که تا کنون به عنوان گونه‌هایی که در خطر انقراض نیستند شناسایی شده بودند در واقع در خطر هستند. به‌عنوان مثال می‌توان طوطی سینه قرمز و موش‌های اتیوپیایی را نام برد. سانتینی می‌گوید: «این‌ها نشان می‌دهند که ارزیابی مجدد وضعیت گونه‌های جانوری موجود در فهرست قرمز، ضروری است.»
هر چند سال یک‌بار محققین متخصص، به‌صورت داوطلبانه وضعیت حفاظت از گونه‌های جانوری بر روی زمین را ارزیابی می‌کنند و نتایج آن‌را در فهرست قرمز گونه‌های در خطر انقراض، متعلق به اتحادیه‌ی بین‌المللی حفاظت از طبیعت «IUCN» ثبت می‌کنند. گونه‌های جانوری در ۵ دسته از نظر خطر انقراض قرار می‌گیرند. پایین‌ترین دسته، گونه‌هایی هستند که کمترین نگرانی در مورد در معرض خطر انقراض بودن در مورد آن‌ها وجود دارد. داده‌های مربوطه از توزیع این گونه‌ها در جهان، جمعیت آن‌ها و الگوی افزایش جمعیت گونه‌ها استخراج می‌شود.
سانتینی می‌گوید: «هر چند این فرآیند برای بقا بسیار مهم است، ولی معمولاً متخصصین داده‌های محدودی در این زمینه برای ارزیابی ۹۰،۰۰۰ گونه‌ای که در فهرست قرمز هستند، در دسترس دارند. اغلب این داده‌ها کیفیت مطلوبی ندارند، زیرا مربوط به گذشته هستند و یا دقت کمی دارند؛ چرا که تعداد کمی از گونه‌های جانوری در نواحی مختلف مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. این واقعیت باعث می‌شود بتوان گفت برخی از گونه‌ها به اشتباه دسته‌بندی شده‌اند و یا اصلاً در ارزیابی‌ها وارد نشده‌اند.»
به گفته‌ی سانتینی و همکارانش، زمان آن رسیده بود که رویکرد کارآتر، سیستماتیک و جامعی برای دسته‌بندی گونه‌های جانوری ابداع شود. آن‌ها روش جدیدی طراحی کردند که اطلاعات مستقل اضافی در اختیار متخصصین فهرست قرمز قرار می‌دهد تا بتوانند ارزیابی گونه‌های جانوری را بهتر انجام دهند. در این روش، از اطلاعات مربوط به نقشه‌های پوشش زمینی استفاده می‌شود. طبق این نقشه‌ها مشخص است که نحوه‌ی توزیع گونه‌های مختلف در جهان به مرور زمان تغییر کرده است. روش ابداع شده، این اطلاعات را با مدل‌های آماری ترکیب کرده و پارامترهای اضافی را تخمین می‌زند. از طریق این پارامترها می‌توان گونه‌های مختلف را در دسته‌بندی‌های فهرست قرمز مرتب کرد.
رویکرد جدید برای تکمیل روش‌های سنتی ارزیابی فهرست قرمز طراحی شده است. «کارلو روندینینی» رئیس برنامه‌ی ارزیابی جهانی پستانداران در فهرست قرمز، می‌گوید: «همچنان که فهرست قرمز رشد می‌کند، باید آن‌را به‌روز نگه داشت. از الگوریتم‌های خاصی برای ارزیابی گونه‌های مختلف و مشخص کردن گونه‌های نزدیک به انقراض استفاده می‌شود. با این الگوریتم‌ها می‌توان کارایی و زمان‌بندی تخمین‌های فهرست قرمز را بهبود بخشید.»
سانتینی می‌گوید: «دید ما این است که روش جدید طراحی شده توسط ما به‌زودی خودکار می‌شود و داده‌های مربوط به آن به‌صورت هوشمندانه و سالانه با دریافت اطلاعات پوشش زمینی به‌روز می‌شوند. بنابراین روش ما می‌تواند فرآیند تخمین در فهرست قرمز را تسریع بخشیده و سیستم هشدار سریع را عملیاتی کند تا بتوان به کمک آن گونه‌هایی که باید مورد ارزیابی مجدد قرار گیرند را مشخص کنیم.»
نوشته: ScienceDaily
ترجمه: امید محمدی – مجله علمی ایلیاد