چگونه خاطرات را به‌یاد می‌آوریم؟

مجله علمی ایلیاد - دانشمندان علوم اعصاب در دانشگاه بیرمنگام ثابت کردند که بخش‌های مختلف مغز انسان چگونه با هماهنگی یکدیگر کار می‌کنند تا حافظه‌ی اپیزودیک را ایجاد و بازیابی کنند. مدل‌ها حاکی از آن است که در حین شکل‌گیری حافظه، اطلاعات از قشر مغز «کورتکس» به «هیپوکامپ» منتقل می‌شود، در حالی که در حین بازیابی حافظه این جریان اطلاعاتی معکوس خواهد بود.

محققان بیرمنگام برای اولین بار ثابت کردند که در انسان، این جریان اطلاعات از هیپوکامپ و به هیپوکامپ توسط نوسانات مغزی قابل ردیابی است؛ به این شکل که امواج آلفا که فعالیت قشری را منعکس می‌کنند، نوسانات گاما فعالیت هیپوکامپی را بازتاب می‌دهند.

بیمارانی که حافظه‌شان را از دست داده‌اند، می‌توانند از این تحقیق نفع ببرند؛ زیرا این تحقیق اطلاعاتی را درباره‌ی نحوه‌ی پردازش‌های مغزی و بازیابی حافظه ارائه می‌دهد. محققان دانشگاه بیرمنگام و بیمارستان دانشگاه، ارلانگن آلمان، به رهبری دکتر «سیمون هانسلمایر» یافته‌های‌شان را در مجله‌ی PNAS منتشر کردند.

دکتر هانسلمایر می‌گوید: «برای تعمیر چیزی که شکسته است، ابتدا باید نحوه‌ی کارکرد آن‌را دانست. مطالعه‌ی ما نشان می‌دهد که نئوکورتکس و هیکامپ چگونه با یکدیگر تعامل برقرار می‌کنند تا حافظه‌ها را تشکیل داده و بازیابی کنند. درک این تعامل کلیدِ توسعه‌ی دستگاه‌های تحریک عصبی است که به کاهش مشکلات حافظه در جمعیت‌های بالینی کمک می‌کند. با این اطلاعات جدید می‌توانیم به یک پرسش حیاتی در علوم اعصاب مدرن پاسخ دهیم؛ آن اینکه مناطق مغزی مختلف چگونه با یکدیگر تعامل برقرار می‌کنند تا حافظه‌ها را تشکیل دهند؟»

حافظه‌ی اپیزودیک در واقع یک حافظه‌ی بسیار دقیق از یک رویداد شخصی است. تشکیل و بازیابی چنین حافظه‌هایی به اطلاعات پردازش مغزی مرتبط با رویداد و پیوند این اطلاعات با یک اپیزود منسجم بستگی دارد. نظریه‌ی موجود حاکی از آن است که پردازش اطلاعات توسط شبکه‌های آلفا و بتای نئوکورتیکال صورت می‌گیرد، در حالی که ایجاد حافظه با تتای هیپوکامپ و نوسانات گاما تسهیل می‌شود.

این چارچوب نظری پیشنهاد داد که دو مکانیزم باید با یکدیگر همکاری کنند، زیرا نقص هریک از آن‌ها می‌تواند پیامدهای نامطلوبی را در پی داشته باشد؛ یک ردیابی حافظه‌ی ناقص. دکتر هانسلمایر می‌گوید: «این نتایج حاکی از آن است که یک جریان دوجهته‌ی اطلاعاتی بین نئوکورتکس و هیپوکامپ اساسِ تشکیل و بازیابی حافظه‌های اپیزودیک است. ما شواهدی از این تعامل به‌دست آوردیم و همچنین ثابت کردیم که فرکانس‌های گامای هیپوکامپ مجزا منجر به تشکیل و بازیابی حافظه می‌شوند، به این صورت که گامای سریع منجر به رمزگذاری و گامای آهسته منجر به تسهیل بازیابی می‌شود.»