مکانی غیرمعمول برای تشکیل سیارهها
مجله علمی ایلیاد - شاید دیسکهای حول ستارهها تنها مکان برای شکلگیری ستارهها نباشند. تیمی از ستارهشناسان ژاپنی پیشبینی کردهاند که مکان پُر از گرد و غبار اطراف سیاهچالههای کلانجرم نیز میتواند جایی مناسب برای شکلگیری سیارهها به حساب آید. سیاهچالههای کلانجرم معمولاً چندین میلیون تا چند میلیارد برابر خورشید جرم دارند و معمولاً در مرکز کهکشانها قرار دارند. بسیاری از این اجسام عظیم درون ابرهای دوناتشکلی از گاز و گرد و غبار به نام «توروس» مخفی شدهاند.
پروفسور «ایکایرو کوکوبو» از رصدخانهی ملی ژاپن به همراه همکارانش، میگویند: «یک توروس میتواند صدها هزار برابر جرم خورشید گرد و غبار را در خود جای دهد. این گرد و غبار در واقع یک میلیارد برابر جرم گرد و غبار اطراف ستارهها برای تشکیل سیاره است. در نواحی که دما پایین باشد، ذرات گرد و غبار با ذرات یخ به یکدیگر میچسبند و تشکیل تودههای اسفنجی میدهند. دیسکهای گرد و غبار اطراف سیاهچالهها آنقدر چگالی بالایی دارند که از خارج شدن پرتوهای شدید نواحی مرکزی جلوگیری میکنند و به این ترتیب نواحی با دمای پایین را ایجاد میکنند.»
دانشمندان رشد یک دانهی گرد و غبار به همراه یخ در این نواحی با دمای پایین را تا وقتی تکامل پیدا کند و به سیارهای در حد و اندازهی زمین تبدیل شود، رصد کردهاند. این نواحی در حقیقت چندین سال نوری از سیاهچالهی کلانجرم فاصله دارند. پروفسور کوکوبو میگوید: «محاسبات ما نشان میدهد که دهها هزار سیاره با اندازههای ۱۰ برابری زمین میتوانند در فاصلهی ۱۰ سال نوری از سیاهچالهی کلانجرم مورد نظر تشکیل شوند. به همین خاطر پیشبینی میکنیم که در اطراف سیاهچالههای کلانجرم سیستمهای سیارهای با اندازههای عجیبی پیدا شوند.»
پروفسور «کئیچی وادا» از دانشگاه هوکایدو، میگوید: «با این یافتهها میتوان اینگونه نتیجهگیری کرد که اگر شرایط مناسب فراهم باشد، سیارهها در محیطهای مختلفی مانند اطراف سیاهچالهها نیز امکان شکلگیری دارند.»
نتایج یافتههای این تیم در مجلهی Astrophysical به چاپ رسیده است.