چگونه حیات روی زمین پس از انقراض بزرگ مجدداً احیا شد؟
چگونه حیات روی زمین پس از انقراض بزرگ مجدداً احیا شد؟
مجله علمی ایلیاد - در تاریخچه‌ی زمین می‌توان چندین انقراض بزرگ را پیدا کرد که باعث نابودی اکوسیستم روی زمین شده‌اند. یکی از معروف‌‌ترین انقراض‌ها همان انقراضی است که نسل دایناسورها را بر روی زمین از بین برد. با این حال بزرگ‌ترین انقراض روی زمین حدود ۲۵۲ میلیون سال پیش در انتهای «عصر پرمیان» رخ داد که به نام مرگ بزرگ شناخته می‌شود.
مطالعه‌ی جدیدی که توسط تیمی بین‌المللی از محققین چینی و آمریکایی انجام شده و نتایج آن در Proceedings of the Royal Society منتشر شده است، نشان می‌دهد که چگونه حیات بر روی زمین پس از مرگ بزرگ احیا شده است. آن‌ها در ابتدا اثبات کرده‌اند که انقراض رخ داده در انتهای عصر پرمیان باعث بروز نابودی عظیم در گوناگونی زیستی شده است.
دانشمندان برای اینکه درک بهتری از مرگ بزرگ داشته باشند، آن‌را با دیگر انقراض‌ها مقایسه کرده‌اند تا بفهمند چرا احیای حیات پس از مرگ بزرگ به سرعت دیگر انقراض‌ها نبوده است. آن‌ها دریافته‌اند که در دوره‌ی مرگ بزرگ از هر ۲۰ گونه‌ی حیات بر روی زمین، ۱۹ گونه نابود شده‌اند و در واقع تنها ۵ درصد از گونه‌ها پس از مرگ بزرگ زنده مانده‌اند. در این دوره اکوسیستم روی زمین نیز نابود شده است.
دانشمندان دانشگاه ووهان چین برای بررسی موضوع، زنجیره‌ی غذایی ۱۴ گونه‌ی باقی مانده از آن دوران را بازسازی کردند. آن‌ها با بررسی فسیل باقی مانده از دندان‌ها و محتوای شکم جانوران مناطق شمالی چین دریافته‌اند که کدام گونه شکار گونه‌ی دیگر شده است.
زنجیره‌ی غذایی بازسازی شده توسط دانشمندان شامل گیاهان و حشرات و آبزیان نیز می‌شود. سوسمارهای باقی مانده از آن دوران در بازه‌ی وزنی مارمولک‌های کنونی تا گیاهخواران نیم تُنی وجود داشته‌اند. زمانی که شکارچیان بزرگ اکوسیستم در انتهای عصر پرمیان منقرض شده‌اند، هیچ چیزی جای آن‌ها را نگرفته و در واقع تعادل اکوسیستم تا ۱۰ میلیون سال به‌هم نخورده است. پس از این دوره اولین دایناسورها و پستانداران در عصر تیراسیک تکامل یافته‌اند. اولین دایناسورها کوچک بوده‌اند و روی دوپا راه می‌رفته‌اند. غذای آن‌ها نیز حشرات بوده است. در مراحل بعدی تکامل دایناسورها جثه‌ها آن‌ها بزرگ‌تر شده و گوشتخوار و گیاهخوار شده‌اند.
محققین با مطالعات فراوان دریافته‌اند که رخداد مرگ بزرگ از دو جهت متفاوت از دیگر انقراض‌ها بوده است. اول اینکه تعداد گونه‌های نابود شده بیشتر از همیشه بوده و دوم اینکه طول این دوره نیز طولانی‌تر از بقیه‌ی انقراض‌ها بوده است. شاید بتوان طول آن‌را حتی بیش از ۱۰ میلیون سال دانست.
پروفسور «ژونگ چن» از دانشگاه علوم زمین چین، می‌گوید: «نتایج به‌دست آمده، جدید و حیرت‌انگیز هستند. تا کنون زنجیره‌های غذایی قابل شرح بودند، ولی بررسی پایداری آن‌ها ممکن نبود. ترکیب داده‌های به‌دست آمده از نمونه‌های سنگی شمال چین به کمک روش‌های محاسباتی جدید این اجازه را داد تا بتوانیم زنجیره‌ی غذایی میلیون‌ها سال پیش را مانند دنیای مدرن کنونی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم.»