عجایب اکسیژن‌سازی در اعماق دریا

مجله علمی ایلیاد - برای اکثر جاندارانی که روی زمین وجود دارند، اکسیژن نیاز اساسی است و برای تولید اکسیژن نیز نور خورشید لازم است. اکنون محققین توانسته‌اند میکروبی را در کف دریا کشف کنند که همه‌ی این قوانین را زیر پا گذاشته است.

این میکروب «ماریتیموس» نام دارد و می‌تواند درون تاریکی مطلق زنده بماند. ماریتیموس در محیطی که کاملاً خالی از اکسیژن است می‌تواند اکسیژن مورد نیاز خود را تامین کند. آن‌ها این کار را طی فرآیندهای زیستی که تا کنون مشاهده نشده انجام می‌دهند.

در گذشته محققین دیگری دریافته بودند که ماریتیموس و خویشاوندان آن می‌توانند در محیطی که اکسیژن بسیار کم است زنده بمانند، ولی نمی‌دانستند راز این توانایی در چیست. اکنون محققین بر پایه‌ی همین دانسته‌ها مطالعات جدید خود بر روی این میکروب را انجام داده‌اند.

این میکروب‌ها به وفور در اقیانوس‌ها وجود دارند و در چرخه‌ی نیتروژن نقش مهمی بر عهده دارند. این میکروب‌ها برای نقش داشتن در چرخه‌ی نیتروژن به اکسیژن نیاز دارند و پرسش مهم تا کنون این بوده است که چرا با وجود این نیاز، این نوع میکروب‌ها به وفور در مکان‌هایی از اقیانوس که اکسیژن خیلی کمی وجود دارد پیدا می‌شوند.

دانشمندان برای مطالعه‌ی این میکروب‌ها تعداد زیادی از آن‌ها را از محل زندگی خود جدا کردند و به آزمایشگاه بردند. آن‌ها دریافتند که ماریتیموس‌ها برای تامین اکسیژن مورد نیاز جهت تهیه‌ی نیتریت‌، خودشان دست به کار می‌شوند و اکسیژن مورد نیاز را تولید می‌کنند.

دانشمندان در حال حاضر هنوز نمی‌دانند مکانیسم تولید اکسیژن توسط این میکروب‌ها چگونه است. میزان تولید اکسیژن این میکروب‌ها نیز نسبتاً کم است، ولی اینکه بدون نور خورشید این کار را می‌کنند چیزی است که شبیه به آن کمتر در طبیعت وجود دارد.

ماریتیموس‌ها به نحوی که هنوز شناخته شده نیست، «آمونیاک-NH3» را به «نیتریت-NO2» تبدیل می‌کنند و در این فرآیند انرژی مورد نیاز خود را نیز به‌دست می‌آورند. اکنون دانشمندان دریافته‌اند که این میکروب اکسیژن مورد نیاز این فرآیند را خودش تولید می‌کند و طی این فرآیند نیتروژن نیز به عنوان محصول جانبی تولید می‌شود.

اگر این فرآیند طبق گفته‌ی دانشمندان پیش برود، باید در مورد چرخه‌ی نیتروژن در کف دریا مجدداً تحقیق و بررسی شود. نتایج این مطالعه در مجله‌ی Science منتشر شده است.