آشنایی با مراجع رسیدگی قضایی
قوانین شکلی همیشه آمره هستند صلاحیت ها: صلاحیت ذاتی و صلاحیت نسبی (محلی)
صلاحیت به معنای شایستگی ماده10الی 13 آ.د.م
صلاحیت ذاتی :صلاحیت وشایستگی که فقط آن دادگاه دارد نسبت به موضوعات خاص که دادگاه های دیگر ندارد، مثلا دادگاه انقلاب صلاحیت ذاتی دارد نسبت به دادگاه خانواده اسلامشهر دردادگاه خانواده اسلامشهر به موضوعات: طلاق ،مهریه، نفقه و امور خانواده رسیدگی میشود، اما در دادگاه انقلاب به جرایمی مانند :جرایم سیاسی، امنیتی ، قاچاق و مواد مخدر رسیدگی میشود پس موضوع رسیدگی این دو دادگاه با هم متفاوت است در نتیجه صلاحیت رسیدگی آنهانیز متفاوت است به این تفاوت ، صلاحیت ذاتی میگویند.
صلاحیت نسبی: به طور مثال دادگاه انقلاب تهران با دادگاه انقلاب اصفهان از نظر صلاحیت نسبی مثل هم هستند زیرا موضوعات مورد رسیدگی این دادگاه ها یکسان است هم دادگاه انقلاب تهران و هم دادگاه انقلاب اصفهان هردو به جرایم امنیت، قاچاق، مواد مخدر وجرائم سیاسی رسیدگی می کنندپس تفاوت آنها در محل استقرار آنهاست از نظرجغرافیایی، مکان و محل با هم متفاوت هستند پس صلاحیت آنها نسبی یامحلی است.
دادگاه انقلاب حدود ۳۰ تا ۳۱ شعبه دارد که ۹۵ درصد به مواد مخدر و قاچاق کالا و غیره رسیدگی می کند.
ساختمان یا ساختار قضایی ایران شامل:
1-دادگستری
2-دادگاه های استثنایی یا اختصاصی دادگاه های استثنایی یا اختصاصی به سه شاخه الف-دادگاه انقلاب
ب -ویژه روحانیت پ- دادگاه نظامی
3-دیوان عدالت اداری
نکته : در مورد دادگاه نظامی 2/1جرایم نظامی دردادگاه نظامی ۲رسیدگی و رأی صادر میشود در صورت اعتراض به دادگاه نظامی 1 میرودجهت رسیدگی بیشتر رأیی که نظامی یک مرجع رسیدگی آن است دیوان عالی کشور صادر می کند.
سلسله مراتب دادگستری در ایران 1- رئیس قوه قضاییه (همه آرا را می شنود)
2-دیوان عالی کشور( قبل از انقلاب دیوان تمیز یا دیوان خانه نامیده می شد )به اعتراضات مردم، در قالب خواهان علیه دولت ، شهرداری و تامین اجتماعی در قالب خوانده رسیدگی میکند.واهان بایداشخاص خصوصی باشند که شامل شرکت ها هم می تواند باشد اشخاص حقوقی و حقیقی خوانده هم دولت است
3-تجدید نظر ( دادگاه استان پژوهش، استیناف)
4-دادگاه شهرستان(شهرستان حتماً باید فرمانداری داشته باشد)
5-دادگاه بخش( قبل از انقلاب به صلح معروف بود)بخش حتما باید بخش داری داشته باشد. برای شهر شدن به ۱۰ هزار نفر جمعیت و برای بخش شدن به ۱۲۰ هزار نفر جمعیت نیاز است.
وابستگان دادگستری دو گروه هستند: 1- وکلا 2-کارشناسان رسمی دادگستر