مضرات استفاده‌ی بی‌رویه از شبکه‌های اجتماعی بر مغز
مجله علمی ایلیاد - براساس یافته‌های پژوهشی جدید، چک کردن مداوم شبکه‌های اجتماعی مثل فيسبوک، می‌تواند مغز را با خطراتی مواجه سازد. زمانی که میان دو سیستم شناختی و رفتاری در مغز انسان، عدم تعادل وجود داشته باشد، احتمال بروز مشکلات ناشی از شبکه‌های اجتماعی در مغز بالا می‌رود.
محققان دانشگاه دی پائول آمریکا برای این تحقیق از نظریه‌ای تایید شده در روان‌شناسی شناختی و علوم اعصاب استفاده کرده‌اند. بر این اساس، انسان‌ها از دو مکانیسم مختلف در مغزشان برخوردار هستند که بر قدرت تصمیم‌گیری‌شان تاثیر می‌گذارد. حامد قهری صارمی، استادیار دانشگاه دی پائول می‌گوید: «دو سیستم وجود دارد؛ سیستم ۱ خودکار و انفعالی است و خیلی زود غالباً به‌صورت ناخودآگاه در واکنش به محرک‌هایی از قبیل اطلاعات شخصی و پیام‌های شبکه‌های اجتماعی برانگیخته می‌شود. اما سیستم 2 را نوعی سیستم استدلالی انعکاسی می‌خوانند که حرکت کُندى دارد و به تنظیم رفتارهای کنترلی و شناختی می‌پردازد.»
سیستم دوم می‌تواند در به‌دست گرفتن محرک‌های کنترلی و رفتارهایی که باب میل افراد نیستند، به آنها کمک کند. این مطالعه در نشریه‌ی Management Information Systems منتشر شده است. گروه پژوهشی پاسخ‌های 341 دانشجوی فارغ التحصیل از دانشگاه آمریکای شمالی را که حساب فيسبوک داشتند، مورد بررسی قرار دادند.
بر طبق نتایج حاصل آمده، افرادی که به‌صورت زیاد و مشکل‌آفرین از فيسبوک استفاده می‌کردند، حواس پرتی و درگیری شناختی-عاطفی شدیدی داشتند؛ یعنی از دسته‌ی سیستم ۱ بوده‌اند. این افراد در کنترل شناختی-رفتاری نیز عملکرد ضعیفی داشتند؛ یعنی سیستم دوم که به بُروز عدم تعادل دامن می‌زند.
محققان اظهار داشتند: «در واقع، اگر شدت عدم تعادل میان دو سیستم یاد شده زیاد باشد، احتمال بروز رفتارهای مشکل‌زا در استفاده از رسانه‌های اجتماعی میان افراد زیاد خواهد بود. علاوه بر این، استفاده‌ی مشکل‌زا از فيسبوک تاثیر منفی بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان می‌گذارد. در صورت استفاده بیش از حد از این شبکه، نمره‌ی GPA کاهش می یابد. «اوفير تورل» از دانشگاه ایالت کالیفرنیا افزود: «افزایش ناچیز در استفاده‌ی مشکل‌زا از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند کاهش قابل توجه نمرات را در پی داشته باشد. این عملکرد ضعیف می‌تواند مدتها دوام آورد.»
نوشته: Zee Media Bureau
ترجمه: مجله علمی ایلیاد