در رسانه‌های اجتماعی، چه تصویری از خود دارید؟
مجله علمی ایلیاد - مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که فیسبوک، اینستاگرام و پینترست، برای عزت‌نفس زنان خوب است. یافته‌ها حاکی از آن است که اگر زنان بیش از یک ساعت در روز در رسانه‌های اجتماعی وقت بگذارند نسبت به بدن‌شان احساس خرسندی کمتری خواهند داشت.
محقق ارشد «مارتین گرف» گفت: «این زنان فکر می‌کنند افراد لاغر جذاب‌تر هستند و نسبت به ظاهرشان خودآگاهی بیشتری دارند.» او رئیس بخش تحقیقات روانشناسی دانشگاه ساوت ولز در انگلیس است. علاوه بر آن، این زنان انگیزه‌ی بیشتری برای ورزش دارند تا بدن‌شان را بهبود دهند. گرف گفت: «روزانه سپری کردن وقت بیشتر در شبکه‌های اجتماعی که برای پست کردن تصاویر شخصی و برای مقایسه با دیگران به‌کار می‌رود، مساوی است با داشتن روابط ناسالم با تصویر ذهنی از بدن و همچنین ورزش!»
دکتر «نانسی رامور»، روانشناس و کارشناس رسانه از پیتزبورگ گفت: «ماهیت فراگیر رسانه‌های اجتماعی این یافته‌ها را دشوار کرده است.» رامور افزود: «رسانه‌ی اجتماعی محیطی است که در آن این تصاویر غلط، در میدان دیدتان به تصاویری درست تبدیل می‌شوند، چه آن‌ها را انتخاب کنید، چه نکنید. می‌توانید فیلمی را نبینید، مجله را ببندید یا از دیدن تصویر بیلبورد عبور کنید، اما نمی‌توانید این کار را با رسانه‌های اجتماعی کنید. اگر زنان جوان بخواهند بدانند امروز شخصی خاص چه کاری انجام می‌دهد یا با دوستان‌شان در ارتباط باشند، باید از آن استفاده کنند.»
براساس ادعای انجمن ملی اختلالات غذایی، افرادی که تصویر بدنی منفی از خود دارند، بیشتر دچار اختلال غذایی می‌شوند. آن‌ها همچنین احساس افسردگی و انزوا می‌کنند و نسبت به کاهش وزن دچار وسواس می‌شوند. در این مطالعه، گرف و همکارانش ۱۰۰ دانشجوی دختر را انتخاب کردند و از آن‌ها خواستند به یک‌سری پرسشنامه درباره‌ی کاربرد رسانه‌های اجتماعی و احساس آن‌ها نسبت به تصویر بدنی‌شان پاسخ دهند.
شرکت‌کنندگان براساس مقدار زمانی که روزانه در فیسبوک، اینستاگرام و پینترست سپری می‌کنند، به چهار گروه تقسیم شدند. گروه اول کمتر از ۳۰ دقیقه در روز در رسانه‌های اجتماعی وقت می‌گذاشت؛ چهارمین گروه بیش از ۹۰ دقیقه در روز از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کرد. محققان همچنین براساس سه مقیاس مربوط به تصویر بدن از زنان سوال پرسیدند؛ آن‌ها چه میزان دیدگاه اجتماعی نسبت به یک بدن ایده‌آل اتخاذ می‌کنند؛ چقدر نگران این هستند که دیگران بدن‌شان را چگونه می‌بینند و چقدر انگیزه پیدا کردند که از طریق ورزش بدن‌شان را بهبود بخشند.
به گفته‌ی گرف، زنان در هر سه مقیاس از تصویر بدن، نمرات بالاتری را کسب کردند؛ زیرا زمان بیشتری را در رسانه‌های اجتماعی سپری می‌کردند، به ویژه اگر زمان از یک ساعت بیشتر بود. اما این مطالعه ثابت نکرد که سپری کردن زمان خیلی زیاد در رسانه‌های اجتماعی باعث تضعیف تصویر بدن می‌شود. فیسبوکی که زنان در رسانه‌ی اجتماعی استفاده می‌کنند، باعث ناامن شدن آن‌ها می‌شود، به ویژه اگر آن‌ها تشخیص ندهند که چیزی که مردم پست می‌کنند، درواقع تصاویر مثبتی از خودشان است.
وی افزود: «مردم اصولاً خودشان را مثبت نشان می‌دهند، در باشگاه، دوی ماراتن یا سپری کردن اوقات شاد. مردم روزهایی که مدل موی‌شان خوب نیست یا تصاویری از زمانی که بیمار هستند را پست نمی‌کنند.» همچنین علت این است که زنانِ آسیب‌پذیر بیشتر به سمت رسانه‌های اجتماعی کشیده می‌شوند. رامور با این امر موافق است. او گفت: «زنان و دختران آسیب‌پذیر از رسانه‌های اجتماعی برای داشتن احساس بهتر نسبت به خودشان استفاده می‌کنند، با این حال استفاده از آن می‌تواند حال‌شان را بدتر کند.»
«رامانی دورواسولا»، رئیس کلینیک روانشناسی در دانشگاه دولتی کالیفرنیا در لس آنجلس، گفت: «دختران و زنان آسیب‌پذیر که به این صورت از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، می‌توانند همان دختران و زنانِ افسرده، مضطرب یا مبتلا به اختلالات غذایی باشند.» دورواسولا گفت که دختران و زنان جوان علی رغم این یافته‌ها به سمت رسانه‌های اجتماعی کشیده می‌شوند. او گفت: «غول چراغ جادو از آنجا خارج شده و نمی‌توانیم آن‌را به درون چراغ باز گردانیم. کلید موفقیت این است که به کودکان و جوانان‌مان آسیب‌های آن‌را نیز بیاموزیم.»
توصیه‌ی رامور این است: «قبل از اینکه وارد شبکه‌های اجتماعی شوید، بدانید که تصاویر و اطلاعاتی که می‌بینید واقعی نیستند. اگر کسی تصاویری از تعطیلات گران‌قیمت و لاکچری را پست کرده که شما نمی‌توانید مثل آن‌را داشته باشید، به‌خاطر بیاورید که این پست‌ها اغلب اغراق‌آمیز هستند. بسیاری از مردم تصاویری از سفر، جشن‌های سالگرد ازدواج رمانتیک و روزهایی در لب‌ساحل را پست می‌کنند که واقعاً آن‌طور که به نظر می‌رسند، هیجان‌انگیز نبوده‌اند.»
دورواسولا افزود: «باید مراقب باشیم که بیش از حد این یافته‌ها را تعمیم ندهیم. این نمونه‌ای کوچک از دانشجویان کالج در انگلیس بود و برای اثبات این یافته‌ها در آمریکا، دختران اقلیت‌های قومی، تمام گروه‌های طبقات اجتماعی و فرهنگ‌های مختلف به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.»
نتایج این مطالعه در نشست سالیانه‌ی جامعه‌ی روانشناسی بریتانیا در ناتینگهام انگلیس ارائه شد. تحقیقی که در این نشست ارائه شد تحقیقی ابتدایی است.
نوشته: دنیس تامپسون
ترجمه: سحر الله‌وردی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: سحر الله‌وردی - مجله علمی ایلیاد