تاثیرات منفی زندگی شبانه بر سلامت انسان
تاثیرات منفی زندگی شبانه بر سلامت انسان
مجله علمی ایلیاد – مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد، افرادی که به‌طور طبیعی شب‌ها تا دیروقت بیدار می‌مانند و صبح‌ها زمانی که خورشید طلوع کرده بیدار می‌شوند در مقایسه با افراد سحرخیز، الگوی فعالیت مغزی متفاوتی دارند و مجبور هستند مانند افراد سحرخیز از ساعت ۹ تا ۵ عصر به سر کار بروند با مشکل مواجه خواهند شد. هنگامی که محققان مغز افرادی را که با عنوان «سحرخیز» و «شب‌زنده‌دار» طبقه‌بندی شده بودند، اسکن کردند، متوجه شدند که شب زنده‌داران نسبت به سحرخیزان اتصال مغزی پایین‌تری دارند. اتصال مغزی عبارت است از اندازه‌گیری نحوه‌ی هماهنگ شدن بخش‌های مختلف مغز با یکدیگر را فرآهم می‌کند. محققان اظهار داشتند که این اتصال پایین مغزی در جغدهای شب‌زنده‌دار با زمان واکنش کندتر و افزایش خواب آلودگی در طول ساعات روز مرتبط خواهد بود. این یافته‌ها نشان می‌دهد که ممکن است شب‌زنده‌داران در طی ساعات کاری رایج که از ساعت ۹ تا ۵ عصر است، مشکلاتی با خواب آلودگی داشته باشند. زیرا این زمان‌بندی با ساعت بدن‌شان سازگار نیست.
محققان این پژوهش می‌گویند: «این عدم هماهنگی بین زمان بیولوژیک و زمان اجتماعی فرد، مساله‌ی رایجی است که سبب می‌شود شب‌زنده‌داران نتوانند از زمان‌بندی کاری تعیین شده در طول روز پیروی کنند. مطالعه‌ی ما اولین مطالعه‌ای است که این مکانیزم ذاتی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد، زیرا افراد شب‌زنده‌دار، در مواجهه با ساعات کاری متداول ممکن است با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند که راندمان کاری‌شان را پایین می‌آورد.»
یکی از تحقیقات انجام شده در این خصوص، نشان می‌دهد که شب‌زنده‌داری می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت فرد داشته باشد و باعث افزایش خطر ابتلا به مرگ زودرس شود. بسیاری از این اثرات ممکن است به عدم تقارن بین ساعت درونی فرد و آهنگ روزانه یا زمان‌بندی اجتماعی کار و فعالیت‌های دیگر مربوط باشد. اما مطالعات اندکی به بررسی ارتباط بین ریتم شبانه‌روزی و اتصال مغزی افراد پرداخته‌اند. در مطالعه‌ی جدید، اطلاعات مربوط به ۳۸ نفر از داوطلبان سالم که پرسش‌نامه‌ی خواب را برای دریافت این موضوع که شب‌زنده‌دار هستند یا سحرخیز پُر کرده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت. شرکت‌کنندگان باید فعالیت‌هایی را نیز انجام می‌دادند و آزمایش‌هایی برای اندازه‌گیری سطح هورمون‌های خاص آن‌ها در طول شبانه‌روز انجام شد. سپس، مغز شرکت‌کنندگان در حالی که در حالت استراحت بودند، یعنی زمانی که هیچ کار خاصی انجام نمی‌دادند و می‌توانستند ذهن خود را از هر چیزی خالی کنند، اسکن شد. محققان بیان داشتند که اتصال مغزی در حالت استراحت که «حالت پیش فرض مغز» نیز نامیده می‌شود، به برخی عملکردهای مغز، از جمله حفظ هوشیاری و عکس‌العمل و همچنین توجه و حافظه مرتبط است.
در نهایت، شرکت‌کنندگان چندین وظیفه را برای اندازه‌گیری توجه و زمان واکنش در بازه‌های زمانی مختلف موجود در بین ساعت ۸ صبح تا ۸ شب انجام دادند و از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا بگویند در این بازه‌ی زمانی چقدر خواب‌آلود بوده‌اند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، افراد سحرخیز در آزمون‌های صبحگاهی بهترین عملکرد را داشتند و کارها را بهتر از شب‌زنده‌داران انجام می‌دادند. در مقابل، شب‌زنده‌داران در آزمون‌های شبانه موفق‌تر بودند و عملکرد آن‌ها در آزمون‌های شبانه بهتر از افراد سحرخیز بود.
اسکن مغز نشان می‌دهد که در حالت استراحت، افراد سحرخیز اتصال مغزی بیشتری نسبت به افراد شب‌زنده‌دار داشتند و این کار باعث عملکرد بهتر و زمان واکنش کوتاه‌تر آن‌ها در طول انجام وظایف و همچنین کاهش خواب آلودگی می‌شد. در مقابل، اتصال مغزی پایین‌تر شب‌زنده‌داران، باعث عملکرد بدتر، زمان واکنش آهسته‌تر و افزایش خواب آلودگی‌شان بود. محققان خاطر نشان می‌کنند که آن‌ها تنها ارتباط بین کاهش اتصال مغز در افراد شب‌زنده‌دار و عملکرد بدترشان در طول فعالیت‌های روزانه را نشان دادند و نمی‌توانند ثابت کنند که کاهش ارتباط مغز در واقع باعث بدتر انجام دادن وظایف خواهد شد. آن‌ها خاطر نشان کردند که برای اثبات این موضوع به مطالعات بیشتری نیاز است.
نوشته: راشل رتنر
ترجمه: سهیلا دوست‌پژوه – مجله علمی ایلیاد