شرف الشمس، خرافه یا حقیقت؟!
نمونه‌ای از سنگ حکاکی‌شده‌ی شرف‌الشمس
مجله علمی ایلیاد – انسان‌های آگاه و روشن‌فکر، برای پیشرفت و حل مشکلات‌شان، فکر می‌کنند، تلاش می‌کنند و از وقت و استعدادهای خود به شکل درستی بهره می‌برند. این رمز موفقیت تمام انسان‌های بزرگ تاریخ است. امکان ندارد شما فردی را در پیشینه‌ی بشر بیابید که با بهره از نیروهای ماورایی، فردی به معنای واقعی کلمه موفق باشد. اما انسان‌های ساده‌لوح و ناآگاه، همواره عمر خود را در باتلاق خرافات می‌گذرانند و با دست و پا زدن‌های بیهوده، هر روز بیشتر از روز قبل در آن فرو می‌روند، بدون اینکه موفقیتی کسب کرده باشند.
یکی از خرافه‌های بی‌اساسی که در بین عموم مردم ایران وجود دارد و اخیراً طرفداران زیادی پیدا کرده است، نوشته‌ی رمزگونه‌ای بر روی سنگی قیمتی است که طبق ادعای کاسبان، مشکل‌گشا، روزی‌رسان، ضامن سلامتی و چندین و چند خواص ماورایی دیگر است. نکته‌ی عجیبی که در این خرافه وجود دارد، زمان نوشتن این وِرد هندسی بر روی سنگ قیمتی است؛ ادعای کاسبان این بازار، اینگونه است که این اَشکال حتماً باید در روز ۱۹ فروردین بر روی سنگ زردرنگ حک شود و با زدن برچسب‌های مذهبی سُستی، سعی در قبولاندن این خرافه و در نتیجه، فروختن سنگ‌های حکاکی شده‌ی خود دارند.
اما دلیل نوشتن این مقاله در مجله‌ای علمی، تنها مبارزه با این تفکر خرافی نیست؛ دلیل دیگری وجود دارد که افراد آگاه به حقیقت، آن‌را «شبه‌علم» می‌نامند و آن ربط این موضوع با رویدادی نجومی است. در این موضوع که منجمین قدیمی در علم زمان خود، خبره بوده‌اند شکی نیست، اما باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از ادعاهای نجومی در تاریخ بشر، دست‌مایه‌ی سودجویانی بوده‌اند که از ناشناخته بودن و رمزآلود بودن این دانش، سواستفاده کرده‌اند.
بسیاری از کاسبان شرف شمس، تاریخ این دُعا، یا بهتر بگوییم وِرد را متعلق به زمان صدر اسلام می‌دانند؛ اما بر خلاف ادعای آن‌ها، در کتب معتبر مذهبی، حتی به این موضوع اشاره هم نشده و بسیاری از مجتهدان و بزرگان دینی، آن‌را به‌شدت رَد می‌کنند. البته گفتنی است که در چند کتاب تازه نوشته‌شده که در آن‌ها مطالب حاشیه‌ای فراوانی وجود دارد، به این موضوع اشاره شده است که به‌دلیل اعتبار ضعیف مطالب موجود، از آن‌ها چشم‌پوشی می‌کنیم. اما در همین اسناد تاریخی باقی‌مانده از سرچشمه‌ی شرف‌الشمس که تاریخ چندان قدیمی‌ای نیز ندارد، گاف عجیب علمی‌ای وجود دارد که خود مشخص می‌کند سازندگان این شایعه، تنها کلاهبرداران ناآگاهی بوده‌اند که با هدف اخاذی از مردم، چنین شایعه‌ای خرافی را ساخته‌اند؛ بی‌خبر از اینکه روزی ادعای شبه‌علمی آن‌ها فاش خواهد شد.
این کاسبان سنگ‌فروش، با استناد به گفته‌ی ستاره‌شناسانی نامعلوم، زمانی که خورشید ۱۹ درجه وارد برج حمَل شده باشد را زمانی ویژه برای اجابت وِردی ویژه می‌دانند؛ چرا که به گفته‌ی آن‌ها، خورشید در بهترین موقعیتش در آسمان و در تبلیغات مدرن این افراد، خورشید در بهترین موقعیت در کهکشان راه‌شیری قرار دارد! اما ذهن آن‌ها این مفهوم را به‌خاطر نسپرده است و تنها عدد ۱۹ را حفظ و آن‌را به ماه فروردین ربط داده‌اند. گاف علمی عجیب آن‌ها زمانی نمایان می‌شود که از نظر نجومی و به‌خاطر حرکت ویژه‌ی زمین بنام حرکت تقدیمی، امروزه خورشید در روز ۱۹ فروردین، در صورت فلکی حوت (نَه حمَل) قرار دارد و موقعیت آن حدود ۲۰۰۰ سال پیش در صورت‌فلکی حمَل بوده است که این موضوع خود دلیلی احتمالی بر غیراسلامی بودن ریشه‌ی این خرافه است. در نتیجه، به‌اشتباه روز ۱۹ فروردین از دیدگاه این افراد، روزی خاص برای حکاکی اَشکالی بر روی سنگی زردرنگ است؛ غافل از اینکه مختصات قرارگیری خورشید در بین صورفلکی، صرفا به روز و ماه سال وابسته نیست و با گذر زمان و سپری شدن سال‌های پیاپی، خورشید در بین صورفلکی جایگاه جدیدی پیدا می‌کند و ۲۶ هزار سال طول می‌کشد تا خورشید دوباره در روز ۱۹ فروردین به همان جایی بازگردد که منجمین قدیمی آن را در همین روز رصد کرده‌اند. از طرفی در تبلیغات جدید فروشندگان این سنگ‌ها گفته شده که خورشید در این روز در بهترین موقعیتش در کهکشان راه‌شیری قرار دارد! آن‌ها یقیناً نمی‌دانند یا خود را به ندانستن زده‌اند که موقعیت خورشید در کهکشان ما، ثابت نیست و همراه با دیگر اجرام موجود در کهکشان راه‌شیری، در حال طی مسیری به دور نقطه‌ی مرکزی کهکشان است. پس موقعیت خورشید، زمانی که شما خواندن این مقاله را آغاز کرده‌اید با موقعیتش در زمانی که خواندن این مقاله را به‌پایان می‌رسانید، یکسان نیست و قطعاً تا میلیون‌ها سال آینده نیز تکرار نخواهد شد؛ چرا که خورشید هر ۲۲۵ تا ۲۵۰ میلیون سال یک‌بار گردش خود به دور کهکشان را کامل می‌کند.
اما هر چه باشد، از هر دیدگاهی، چه علمی و چه فقهی، شرف‌الشمس خرافه‌ای است که از قدیم، کاسبان کلاهبردار برای فروش ویژه‌ی سنگ‌های خود ساخته‌اند و برای فریب مشتریان خود، دست به دامن ناآگاهی مردم از علمی زیبا به‌نام نجوم یا همان ستاره‌شناسی شده‌اند که پُر از مطالب هیجان‌انگیز علمی و زیبایی است و با جعل نقل‌قول‌هایی مذهبی تلاش کرده‌اند که به این خرافه، اعتبار بخشند. متاسفانه افرادی در قرن ۲۱ پیدا می‌شوند که می‌خواهند با وِرد و جادو به خواسته‌های‌شان برسند؛ بدون اینکه از فکر و استعداد خود کمک بگیرند و تلاش و کوشش را، راه رسیدن به اهداف خود بدانند. بیایید عاقلانه بیاندیشیم و زندگی خود را با چشم حقیقت ببینیم، نه توهم و خرافه!
نوشته: علی عمانی – مجله علمی ایلیاد