رژیمی غذایی که حافظه را تقویت می‌کند
رژیمی غذایی که حافظه را تقویت می‌کند
مجله علمی ایلیاد - بر اساس مطالعه‌ی مختصری که بر روی ۱۴ فرد مسن مبتلا به مشکلات شناختی خفیف انجام شد، رژیم اصلاح‌شده‌ی «آتکین» می‌تواند عملکرد مغز و حافظه اپیزودی را ارتقا ببخشد.
پروفسور «جیسون برانت» از دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه جونز هاپکیتز، می‌گوید: «عمدتاً مغز از گلوکز به‌عنوان سوخت اصلی استفاده می‌کند. گلوکز هم از فرآورده‌های تجزیه کربوهیدرات به شمار می‌رود. با این حال، در مراحل اولیه بیماری آلزایمر، مغز نمی‌تواند به‌صورت کارآمد از گلوکز به‌عنوان منبع انرژی استفاده کند. حتی برخی از کارشناسان از بیماری آلزایمر با عنوان دیابت نوع ۳ یاد می‌کنند. کتون‌ها که یک سری مواد شیمیایی هستند که در طول تجزیه چربی رژیمی پدید می‌آیند، می‌توانند به‌عنوان منبع انرژی جایگزین در مغز افراد سالم و افراد مبتلا به نواقص شناختی خفیف مورد استفاده قرار بگیرند. برای مثال، وقتی شخصی در حال گذراندن دوره‌ی رژیم غذایی کتوژنی است که متشکل از مقدار زیادی چربی و کمی قند و نشاسته است، مغز و بدن به جای کربوهیدرات از کتون به‌عنوان منبع انرژی استفاده می‌کند.»
پروفسور برانت و همکارانش می‌خواستند بدانند آیا افراد مبتلا به نواقص شناختی خفیف که معمولاً یکی از نشانگرهای بیماری آلزایمر است، از نوعی رژیم غذایی که مغز را مجاب به استفاده از کتون می‌کند، نفع می‌برند یا خیر؟ آن‌ها توانستند ۲۷ نفر را در مطالعه رژیم غذایی ۱۲ هفته‌ای شرکت بدهند. چند نفر هم از مطالعه کنار گذاشته شدند. تاکنون ۱۴ نفر به‌طور کامل در این مطالعه شرکت به‌عمل آوردند. نیمی از شرکت‌کنندگان زن بودند و همه به غیر از یک نفر سیاهپوست بودند. در فرآیند ثبت‌نام، هر شرکت‌کننده به یک شریک مطالعاتی نیاز داشت که تضمین کند شرکت‌کننده موفق شده یکی از دو رژیم غذایی را به مدت ۱۲ هفته کامل انجام بدهد. از شرکت‌کنندگان و شرکای آنان همچنین درخواست شد که یادداشت‌های غذایی بردارند. ۹ نفر از شرکت‌کنندگان از رژیم غذایی اصلاح‌شده‌ی آتکین پیروی کردند. هدف از این رژیم، محدودسازی کربوهیدرات به ۲۰ گرم در هر روز بود و البته محدودیتی بر کالری‌ها اِعمال نشده بود.
پنج شرکت‌کننده دیگر از رژیم غذایی موسسه‌ی ملی سالخوردگی پیروی کردند که به رژیم غذایی مدیترانه‌ای شباهت دارد و کربوهیدرات را محدود نمی‌کند، اما مشکلی با مصرف میوه، سبزیجات، لبنیات کم‌چرب یا بدون چربی، حبوبات و مرغ و غذاهای دریایی ندارد. قبل از شروع رژیم غذایی، از افرادی که خواسته شده بود رژیم غذایی اصلاح‌شده‌ی آتکین را پیروی کنند، ۱۵۸ گرم کربوهیدرات در هر روز مصرف می‌کردند. با گذشت ۶ هفته از رژیم غذایی، میزان مصرف کربوهیدرات روزانه افراد به ۳۸.۵ گرم کاهش پیدا کرده بود و تا ۹ هفته این میزان را نیز کم کردند، ولی همچنان از هدف تعیین شده یعنی ۲۰ گرم فاصله داشتند. شرکت‌کنندگانی از رژیم غذایی موسسه‌ی ملی سالخوردگی پیروی کردند توانستند بیش از ۱۰۰ گرم کربوهیدرات در هر روز مصرف کنند.
هر کدام از شرکت‌کنندگان در آغاز رژیم غذایی و سه هفته تا پایان مطالعه، نمونه‌های ادرار دادند و سطح کتون آن‌ها ثبت شد. بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان که رژیم غذایی اصلاح‌شده‌ی آتکین را مصرف می‌کردند، دست‌کم تا شش هفته پس از پایان رژیم غذایی، در ادرارشان مقداری کتون داشتند. همان‌طور که انتظار می‌رفت، هیچ کدام از شرکت‌کنندگانی که از رژیم غذایی موسسه‌ی ملی سالخوردگی پیروی کردند، کتون قابل شناسایی نداشتند.
شرکت‌کنندگان در برنامه‌ی ارزیابی شناختی مونترال، معاینه‌ی ایالتی ذهنی و مقیاس رتبه‌بندی زوال عقل بالینی در آغاز مطالعه شرکت کردند. یک سری آزمون‌های روانشناختی هم از افراد گرفته شد. در هفته‌ی ششم از مصرف رژیم غذایی، محققان متوجه پیشرفت قابل توجهی در آزمون‌های حافظه شدند که با بالاترین میزان کتون و پایین‌ترین میزان مصرف کربوهیدرات مطابقت داشت. پروفسور برانت می‌گوید: «بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند قرصی را مصرف کنند که عوارض جانبی متعددی به همراه دارد، تا اینکه رژیم غذایی‌شان را تغییر دهند. افراد بزرگسال غالباً بیان می‌دارند که خوردن غذاهایی که دوست دارند، یکی از معدود لذت‌هایی است که در زندگی تجربه می‌کنند و تمایلی به ترک مصرف این غذاها ندارند.»