۱۰ مستند برتر علمی جهان؛ پیشنهادهای مجله علمی ایلیاد
مجله علمی ایلیاد - در روزهای قرنطینهی خانگی، شاید یکی از بهترین کارها برای پُر کردن زمانهای بیکاری، تماشای تلویزیون باشد. چه سریال، چه فیلم سینمایی و چه برنامههای سرگرمی، همه به نوعی برای دقایقی هم که شده، ذهن ما را از دغدغههای روزمره رها میکنند. در این مطلب قصد داریم برترین مستندهای علمی جهان را به شما پیشنهاد کنیم تا در کنار دیگر برنامههای تلویزیونی، آنها را تماشا کنید و ضمن سرگرم شدن، به اطلاعات علمیتان افزوده شود. بدون شک این مجموعهها میتوانند یکی از دستاوردهای فکری شما در زمان قرنطینهی خانگی باشند.
۱۰. خانه (Home)
مستند جذاب خانه، در سال ۲۰۰۹ ساخته شده است و موضوع اصلی آن تنوع حیات بر روی سیارهی زمین و خطراتی است که از سوی بشر برای گونههای جانوری وجود دارد. این مستند با چگونگی پیدایش سیارهی زمین آغاز میشود و سپس شکلگیری حیات بر روی آنرا از دیدگاه علم روایت میکند. این مستند به سیر تحول انسان بر روی زمین از ۲۰۰،۰۰۰ سال پیش تا کنون نیز میپردازد. بخش مهمی از این مستند، به سلطهگری انسان بر دیگر گونههای جانوری میپردازد و اینکه چگونه انسان فرمانروایی خود را بر گیاهان، حیوانات و دیگر موجودات زمین تحمیل کرده است. این مستند با استناد به آمارهای علمی معتبر، اطلاعات هولناکی از وضعیت نامناسب گونههای جانوری بر روی زمین، ارائه میکند و زنگ خطر را برای نجات زمین بهصدا در میآورد. البته که ارائهی راهکارهایی برای برونرفت از این فاجعه نیز ارائه میکند که میتوانند راهحلهای سازندهای برای نجات سیارهمان بهحساب بیایند. این مستند، هشداری جدی برای تمام انسانهاست تا نابودی تنها سکونتگاهشان در کیهان را متوقف کنند.
۹. ارتباطات (Connections)
اگر به مستندهای قدیمی علاقهمند هستید، مستند ارتباطات یکی از بهترین آنهاست. در این مستند، با بهره از روش میانرشتهای، تاریخ دانش و اختراعات مهم بشر مرور میشود. مستند ارتباطات یک مجموعهی ۱۰ قسمتی است و نشان میدهد که اکتشافات مهم و دستاوردهای علم، در کنار وقایع تاریخی چگونه به پیشرفت فناوریهای مختلف انجامیده است و تاثیر آنها بر جوامع گوناگون و زندگی روزمرهی ما انسانها چگونه بوده است. این مستند در سال ۱۹۷۸ تولید شد و با موفقیت آن، دو سری دیگر در بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۷ میلادی ساخته شده است که در زمان خود، یکی از محبوبترین برنامههای تلویزیونی بهحساب میآمدند.
۸. گیتی (The Universe)
مجموعه مستند گیتی، یکی از اولین مستندهایی است که در آن از انیمیشنهای پیشرفته و جذاب استفاده شد؛ چرا که موضوع آن کیهانشناسی است و وجود تصاویر با کیفیت و گویا میتوانست به انتقال مفاهیم، درک و ذهنیت علمی درست مخاطبان، کمک شایانی کند. شبیهسازیهای کامپیوتری این مستند، بر طبق یافتههای علمی معتبر انجام شده است و به شما از لحظهی انفجار بزرگ تا پیدایش بخشهای مختلف کیهان را نشان میدهد. مجموعه مستندهای گیتی به کاوش در کهکشانها، اطراف سیاهچالهها، فضای میانستارهای، منظومهی شمسی، سیارهی مریخ و حتی خورشید میپردازد و طی آنها شما را با مفاهیم کیهانشناسی و اخترفیزیک آشنا میکند. این مستند جذاب در ۹ فصل و مجموعاً ۸۸ قسمت بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ ساخته شده است که با زبانی ساده، کیهان بیکران را به شما معرفی میکند.
۷. چگونه ساخته میشود؟ (How It's Made)
آیا تا به حال به نحوهی ساخت ابزار، وسایل و محصولات مختلفی که روزانه با آنها سر و کار دارید فکر کردهاید؟ از وسایل سادهی درون منزلتان تا خودرو و هواپیما، همگی طی فرآیندهای پیچیده و جالبی ساخته میشوند. همانطور که از اسم مستند چگونه ساخته میشود، پیداست، به چگونگی ساخت چیزهایی که در اطرافمان وجود دارند و ما با آنها کار میکنیم یا از آنها استفاده میکنیم، میپردازد. این مستند از سال ۱۹۹۹ به نمایش درآمده و همچنان تولید میشود. تا کنون ۴۲ فصل از این مستند ساخته شده است که همواره با استقبال زیادی در جهان مواجه میشود. اگر شما هم مثل میلیاردها انسان دیگر به چگونگی ساخت وسایلتان در کارخانهها علاقهمندید، این مستند جالب را از دست ندهید.
۶. پروندههای تسلا (The Tesla Files)
«نیکلا تسلا» مخترع، مهندس برق، مهندس مکانیک و آیندهنگر صربتبار آمریکایی، یکی از جذابترین و جنجالیترین شخصیتهای علمی جهان است و امروزه بهدلیل مباحث پیرامون اختراعات و اکتشافاتش، طرفداران زیادی پیدا کرده است. همچنین داستان همکاری وی با «ادیسون» نیز موضوعی برای بحث بین طرفداران این دو شخصیت علمی است. تسلا در حالی برق متناوب چند فازهی خود را تکمیل کرد که برای ادیسون کار میکرد. وی در سال ۱۸۸۸ طرحی نوین از موتور القایی را برای انجمن مهندسان برق و الکترونیک معرفی کرد. مستندی که در سال ۲۰۱۸ دربارهی زندگی تسلا ساخته شده است، در ۵ قسمت به بررسی زوایای مختلف زندگی او میپردازد و بخشهای مهم زندگی علمی تسلا را بر اساس اسناد یافت شده توسط سازمان سیا بررسی میکند.
۵. معجزههای مُدرن (Modern Marvels)
مستند معجزههای مدرن، شامل بیش از ۶۵۰ قسمت است که به موضوعات مختلفی میپردازد. این مستند بر چگونگی تاثیرگذاری فنآوریهای گوناگون بر جوامع مختلف تمرکز میکند و نگاهی تحلیلی و جذاب به نحوهی کُنش انسان با تکنولوژیهای موجود دارد. موضوعاتی که در این مجموعه مستند به آنها پرداخته میشود، شامل علم، فناوری، الکترونیک، مکانیک، مهندسی، معماری، صنعت، تولیدات، کشاورزی و ... است. در هر قسمت، تاریخچه و تکامل هر فناوری روایت میشود. با دیدن این مجموعه مستند، میتوانید اطلاعات زیادی دربارهی موضوعات مختلف بهدست آورید.
۴. تخت گاز (Top Gear)
تخت گاز نام یک برنامهی مستند تولید شبکهی بیبیسی است که با موضوع وسایل نقلیه و بهطور خاص خودروها سالهاست که تولید میشود. اولین قسمت از این مجموعه مستند، در سال ۱۹۷۷ تولید و منتشر شد، اما پس از وقفهای نسبتاً طولانی، تولیدش در سال ۲۰۰۲ با تغییراتی اساسی و آمیخته با طنز دوباره شروع شد. این مستند به بررسی تواناییها، امکانات و ویژگیهای خودروها میپردازد. این مستند که نامش در کتاب رکوردهای گینس بهعنوان پُربینندهترین برنامهی تلویزیونی جهان ثبت شده، تا به حال در ۲۰۰ کشور دنیا پخش شده است.
۳. ۱۰ عجایت برتر باستان (Ancient Top 10)
اگر به تاریخ باستان علاقهمندید، این مستند میتواند همانچیزی باشد که شما بهدنبالش هستید. مستندی جالب و خوشساخت از وقایع، جنگها و کشتارها، شخصیتها، شهرها و بناهای باستانی معروف جهان که میتوانید ساعتها آنرا ببینید، خسته نشوید و از گفتههای تاریخی کارشناسان آن که بر پایهی مستندات بهجا مانده از انسانها و تمدنهای باستانی است لذت ببرید. پس اگر شیفتهی تاریخ باستان هستید، همین الان برای تهیهی این مستند اقدام کنید.
۲. ناسا اِکس (NASA X)
آیا تا به حال به اینکه در ناسا چه خبر است، فکر کردهاید؟ اینکه متخصصان، دانشمندان و محققان ناسا چه کارهایی انجام میدهند؟ ماموریتها چگونه برنامهریزی میشوند؟ کاوشگرها، ماهوارهها و موشکها چگونه ساخته میشوند؟ شما شانس این را دارید تا یکی از موفقترین مستندهای جهان را با موضوع فعالیتهای ناسا تماشا کنید. در این مستند، نگاهی متفاوت به علم، فناوری و مهندسی موجود در بزرگترین سازمان فضایی جهان شده است. در حال حاضر، چهار فصل از این مجموعه مستند منتشر شده است.
۱. سیارهی زمین (Planet Earth)
«نگاهی جامع به تنوع گونههای زیستی در سیارهی زمین» تعریفی مختصر، اما کامل از مستند سیارهی زمین است. ساخت این مستند ۵ سال بهطول انجامیده است و در قالب HD منتشر شده است. مجموعه مستند سیارهی زمین، شامل ۱۱ قسمت است که در هر قسمت یک ساعتهی آن، به بررسی یک زیستگاه در زمین و پشتصحنههای ساخت این مستند میپردازد. به گفتهی کارشناسان و مردم، این مجموعه بهترین مستند در زمینهی طبیعت است که تا بهحال ساخته شده است و به زیستگاههایی از جمله سرزمینهای جنوبگان و شمالگان، کوهها، آبهای شیرین، غارها، بیابانها، جلگهها، جنگلها، دریاها و اقیانوسها، دنیاهای یخی و جنگلهای فصلی پرداخته است. یک قسمت ۶۰ دقیقهای دیگر به این مجموعه مستند با عنوان «سیارهی زمین: آینده» افزوده شده است که به مسایل حفاظتی پیرامون برخی از ویژگیهای محیطزیست میپردازد؛ این آخرین قسمت از این مستند است.