اثرات فاجعه‌بار کمبود خواب
اثرات فاجعه‌بار کمبود خواب
مجله علمی ایلیاد - آزمایشگاه خواب و یادگیریِ دانشگاه ایالتیِ میشیگان، یکی از بزرگ‌ترین مطالعات خواب تا به امروز را انجام داده که نشان می‌دهد، اثرات محرومیت از خواب بر ما بسیار بیشتر از چیزی است که تئوری‌های قبلی گفته‌اند.
این پژوهش که در مجله‌ی Experimental Psychology منتشر شده، به‌طور کلی نه تنها یکی از بزرگ‌ترین مطالعات در این زمینه است، بلکه اولین مطالعه‌ای است که تاثیر محرومیت از خواب بر «حفظ جا» را نیز ارزیابی می‌کند. حفظ جا، یعنی فرد با وجود وقفه‌های احتمالی، توانایی انجام یک سری مراحل را داشته باشد بدون اینکه جای خود را از دست بدهد. این مطالعه بر اساس تحقیقات قبلی دانشمندان MSU انجام شده تا تاثیری که کمبود خواب بر توانایی فرد در پیروی از یک روند و حفظ توجه دارد، تعیین شود.
دانشمندان می‌گویند: «تحقیقات ما نشان داده که محرومیت از خواب احتمال اشتباهاتِ حفظ جا را دو برابر و تعداد خطاهای توجه را سه برابر می‌کند؛ نتیجه‌ای که تکان‌دهنده است. افراد محروم از خواب باید در تمام کارهایی که انجام می‌دهند، احتیاط کنند؛ این افراد اعتماد به خودشان برای انجام کارهایی با اشتباهات زیانبار را از دست می‌دهند. اغلب اوقات، مانند زمانی که پشت فرمان خودور هستیم، این خطاها می‌توانند پیامدهای غم‌انگیزی داشته باشند.»
«فن» و همکارانش «میشل استپان» دانشجوی دکتری MSU و «اریک آلتمن» استاد روانشناسی، با به اشتراک گذاشتن یافته‌های خود درمورد تاثیرات جداگانه‌ی محرومیت از خواب بر عملکرد شناختی، امیدوارند که مردم بیشتر به این موضوع توجه کنند که کمبود خواب چه تاثیرات قابل توجهی بر توانایی‌های آن‌ها دارد.
استپان می‌گوید: «یافته‌های ما ثابت می‌کند که تئوری رایجی که می‌گوید توجه، تنها عملکرد شناختی است که تحت تاثیر محرومیت از خواب قرار می‌گیرد، نادرست است. ممکن است برخی از افرادِ محروم از خواب، بتوانند کارهای روزمره‌ی خود را انجام دهند، مانند پزشکی که علائم حیاتیِ بیمار را اندازه‌گیری می‌کند. اما نتایج ما نشان می‌دهد که در شرایط محرومیت از خواب، انجام فعالیتی که نیازمند چندین مرحله است، مانند پزشکی که مراحل پزشکی را انجام می‌دهد، بسیار خطرناک‌تر است.»
محققان ۱۳۸ نفر را برای شرکت در ارزیابی خواب یک‌شبه‌ی خود به کار گرفتند. ۷۷ نفر از آن‌ها تمام شب را بیدار ماندند و ۶۱ نفر به خانه رفتند تا بخوابند. تمام شرکت‌کنندگان آن شب دو فعالیت شناختی جداگانه انجام دادند؛ یکی فعالیتی که زمان پاسخ به محرک را اندازه‌گیری می‌کرد و دیگری فعالیتی که توانایی شرکت‌کننده برای حفظ جای خود را اندازه‌گیری می‌کرد. سپس شرکت‌کنندگان هر دو فعالیت شناختی را صبح روز بعد هم انجام دادند تا به تاثیر محرومیت از خواب بر عملکرد آن‌ها پی برده شود.
استپان بیان کرد: «پس از وقفه، ۱۵ درصد خطا در شب وجود داشت و مشاهده کردیم که میزان خطا در صبح روز بعد در گروه محروم از خواب به تقریباً ۳۰ درصد افزایش یافت. امتیاز صبح در افرادی که شب استراحت کرده بودند، شبیه به امتیاز شب قبل آن‌ها بود.»
فن می‌گوید: «کارهایی هست که افراد می‌توانند به‌طور خودکار انجام دهند، بدون اینکه بی‌خوابی بر عملکرد آن‌ها تاثیر بگذارد. با این وجود، محرومیت از خواب موجب نقص‌ها و زیان‌های گسترده‌ای در همه‌ی جنبه‌های زندگی می‌شود.»