تنها چند دهه، تا انقراض جوامع انسانی زمان باقی مانده است
تنها چند دهه، تا انقراض جوامع انسانی زمان باقی مانده است
مجله علمی ایلیاد - احتمال بسیار کمی وجود دارد که تمدن روی زمین بدون مواجه شدن با یک فاجعه‌ی بزرگ بتواند به حیات خود ادامه دهد. این موضوع نتیجه‌ی جدیدترین مطالعه‌ای است که در مجله‌ی Scientific Reports منتشر شده است.
دو محقق شیلیایی و بریتانیایی با استفاده از مدل‌سازی «نرخ مصرف منابع بر روی زمین»، مخصوصاً از نظر جنگل‌زدایی، نشان داده‌اند که جوامع جهانی به راحتی می‌توانند تحت تاثیر این موضوع قرار بگیرند. آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که فقط با احتمال ۱۰ درصد تمدن بشری روی زمین می‌تواند، ۲۰ تا ۴۰ سال آینده را بدون تحمل شکست‌های اجتماعی بگذراند. نویسندگان این مقاله می‌گویند: «ما از نقطه نظر آماری به این نتیجه رسیده‌ایم که در بهترین شرایط، احتمال نجات نسل بشر تنها ۱۰ درصد است. محاسبات نشان می‌دهند که حفظ نرخ کنونی رشد جمعیت و مصرف منابع، علی‌الخصوص جنگل‌زدایی‌ها باعث می‌شود ما تنها چند دهه با شکست غیرقابل برگشت تمدن بشری فاصله داشته باشیم. سخت است تصور کنیم که بدون تلاش جمعی می‌توان در این مدت زمان کم باقی مانده، کار خاصی برای جلوگیری از بروز این فاجعه کرد.»
همه‌ی این مسائل جنبه‌ی تئوری دارد و محققین در این مطالعه فقط از مدل‌سازی‌ها برای درک سیستم‌های پیچیده، شامل فرآیندهای بیولوژیکی و سیستم‌های اجتماعی استفاده کرده‌اند. به هر حال این رویکرد تئوریک دارای محدودیت‌های خاص خود است. به‌عنوان مثال نویسندگان فرض کرده‌اند که برخی از پارامترها مانند رشد جمعیت و نرخ جنگل‌زدایی ثابت بمانند، در صورتی که نمی‌توان ثابت ماندن این پارامترها را تضمین کرد. از طرف دیگر در این تحقیق از جنگل به‌عنوان نماینده‌ی همه‌ی گونه‌های منابع طبیعی استفاده شده است که می‌توان گفت تا حدودی ساده‌انگارانه است. با این حال، در این مطالعه مشخص شده است که جنگل‌زدایی تا چه حد می‌تواند تاثیرات منفی بر روی جوامع بشری داشته باشد.
در این مطالعه تمرکز ویژه‌ای بر روی درختان شده است. درختان دارایی‌های ارزشمندی هستند که نه تنها سیستم غذایی انسان‌ها و طبیعت را تامین می‌کنند، بلکه در سیکل کربن، تولید اکسیژن، محافظت از خاک و سیکل آب بر روی زمین نیز اثر زیادی دارند. اگر نرخ جنگل‌زدایی به همین صورت باقی بماند، ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال دیگر هیچ درختی بر روی زمین باقی نخواهد ماند. محققین می‌گویند: «از بین رفتن تدریجی محیط زیست در اثر جنگل‌زدایی، تاثیر زیادی بر روی جوامع بشری دارد و در نتیجه‌ی این تاثیر نابودی نسل بشر سرعت بیشتری خواهد گرفت.»