کشف توالی ژنوم اجداد گوجه فرنگی
کشف توالی ژنوم اجداد گوجه فرنگی
مجله علمی ایلیاد - دانشمندان موسسه‌ی بویس تامپسون، توالی ژنوم در مقیاس کروموزومی را برای اجداد وحشی گوجه فرنگی مدرن کنونی، پیدا کرده‌اند.
گوجه فرنگی از پُرمصرف‌ترین سبزیجات در دنیا است و سال ۲۰۱۸ حدود ۱۸۲ میلیون تُن از آن با ارزش ۶۰ میلیارد دلار تولید شده و به فروش رسیده است. گوجه فرنگی نوع «سالانوم پیمپینلیفولیوم» که همان گوجه‌ی گیلاسی است را می‌توان جد وحشی گوجه فرنگی‌های مدرن کنونی دانست. گوجه گیلاسی ابتدا در آمریکای جنوبی به صورت خانگی کشت شد و سپس با بهبودهایی که روی آن انجام شده، گوجه فرنگی بزرگ‌تر کنونی تولید شد.
دکتر «ژنگجون فی» از موسسه‌ی بویس تامپسون و همچنین وزارت کشاورزی آمریکا، می‌گوید: «گروه‌های دیگری نیز تا کنون برای به‌دست آوردن توالی ژنوم گوجه گیلاسی وحشی تلاش کرده‌اند، ولی کامل‌ترین و دقیق‌ترین توالی را ما به کمک تکنولوژی توالی‌یابی جدید به‌دست آورده‌ایم.»
دکتر «شان وو» به عنوان همکار این تحقیق، می‌گوید: «تکنولوژی‌های توالی‌یابی قدیمی که فقط تکه‌های کوتاه دی‌ان‌ای را تشخیص می‌دادند، فقط جهش‌هایی که در سطح یگانه انجام می‌شوند را شناسایی می‌کنند و در پیدا کردن تفاوت‌های ساختاری خوب عمل نمی‌کنند. در صورتی که بسیاری از صفت‌های شناخته شده‌ی گوجه فرنگی به خاطر تفاوت‌های ساختاری ایجاد می‌شوند و به همین خاطر تمرکز ما بر روی همین ساختاری‌های متفاوت بوده است. شناسایی تفاوت‌های ساختاری کار بسیار مشکلی است و به همین دلیل کمتر مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.»
دانشمندان ساختارهای ژنوم گوجه گیلاسی وحشی را با گوجه فرنگی‌های مرسوم مقایسه کردند و دریافتند که ۹۲،۰۰۰ تفاوت ساختاری بین آن‌ها وجود دارد. با مقایسه‌ی ساختارهای موجود در گوجه گیلاسی با ساختارهای موجود در ۷۵۲ نوع گوجه‌ی مورد استفاده در دنیا، دانشمندان ساختارهای ژنتیکی که به صفات مختلف ختم می‌شوند را کشف کرده‌اند. به عنوان مثال، در ژنوم گونه‌ای از گوجه فرنگی‌های مدرن، چندین حذف ژن وجود دارد که باعث می‌شود میزان لیکوپن یا همان ماده‌ی قرمز رنگی که خصوصیات غذایی ارزشمندی دارد، کمتر شود و در عوض آن اضافه شدن چندین ژن باعث شده میزان ساکاروز موجود در گوجه فرنگی بیشتر شود.
دکتر «جیم جیووانونی» از همکاران این تحقیق، می‌گوید: «شناسایی گوناگونی ژنتیکی که باعث به‌وجود آمدن صفت‌های مختلف می‌شود، اهمیت بالایی دارد؛ زیرا به کمک آن دانشمندان می‌توانند خصوصیات حذف شده از گوجه فرنگی‌های مدرن را به آن‌ها برگردانند.»
دکتر فی اضافه می‌کند: «گوناگونی ژنتیکی بسیار زیاد گوجه فرنگی در زمان افزایش کاشت خانگی آن از بین رفته است و به کمک داده‌های به‌دست آمده توسط تیم ما، می‌توان گوناگونی را به این خوردنی خوشمزه و ارزشمند برگرداند تا به این ترتیب، هم مزه‌ی بهتری داشته باشند و هم مواد مغذی آن بیشتر شود.»
نتایج این مطالعه در مجله‌ی Nature Communications منتشر شده است.