زلزله برای طبیعت خوبی‌هایی دارد
زلزله برای طبیعت خوبی‌هایی دارد
مجله علمی ایلیاد - وقتی زمین‌لرزه رخ می‌دهد، اولین نشانه‌های وقوع آن تغییراتی است که در سطح زمین رخ می‌دهد. با این حال، یکی از نشانه‌های غیر زمین‌شناسی و غیرملموس این رخداد نیز در رشد گیاهان و درختان است.
محققین در یک مطالعه‌ی جدید دریافته‌اند که زمین‌لرزه باعث رشد درخت‌ها نیز می‌شود. این اتفاق در اثر تغییراتی که در دسترسی درختان به آب‌های زیرزمینی رخ می‌دهد، صورت می‌گیرد.
مدت‌ها بود دانشمندان دریافته بودند که زمین‌لرزه سرنوشت درختان را تغییر می‌دهد، ولی تا کنون کشف نشده بود که دلیل این رویداد چیست؛ زیرا در اندام‌های زنده‌ی این گیاهان نمی‌شد شواهد ایجاد تغییر در اثر زمین‌لرزه را پیدا کرد.
واقعیت این است که زمین‌لرزه‌های بزرگ می‌توانند میزان آب جاری در جریان‌های زیرزمینی را افزایش دهند و سطح آب‌های زیرزمینی را بالا بیاورند و به این ترتیب، باعث شوند ریشه‌ی گیاهان دسترس بهتری به آب داشته باشند.
دانشمندان این پرسش را مطرح کرده‌اند که اگر رشد درختان به‌وسیله‌ی آب محدود شده باشد و زمین‌لرزه بتواند رشد آن‌را تسریع کند، درخت باید شواهد مربوط به این رویداد را در خود حفظ کند. برای کشف این موضوع دانشمندان به بررسی درختانی که به جریان آب‌های زیرزمینی کف دره‌ها دسترسی دارند و همچنین درختانی که در ارتفاعات کوه‌ها قرار دارند، پرداخته‌اند. آن‌ها تاثیر زمین‌لرزه‌ی ۸ ریشتری رخ داده در سال ۲۰۱۰ در شیلی را بر روی درختان یک منطقه از مناطق زلزله زده ارزیابی کرده‌اند.
آنالیز ساقه‌ی درختانی که در دره‌ها قرار داشته‌اند و مقایسه‌ی آن با درختانی که در ارتفاعات قرار داشته‌اند، نشان داده است که درختان موجود در دره به‌صورت موقت دارای افزایش نرخ رشد بوده‌اند. این موضوع را دانشمندان در حلقه‌های موجود در تنه‌ی درختان مشاهده کرده‌اند. نسبت ایزوتوپ‌های کربن موجود در سلول‌های درخت نیز شاهد دیگری برای این موضوع است.
با این حال، دانشمندان دریافته‌اند که برخی از درختان قرار گرفته در ارتفاعات در بازه‌ی زمانی مورد بررسی وضعیت مناسبی نداشته‌اند. این یافته در حالی است که درختان قرار گرفته در دره‌ها نیز پس از زمین‌لرزه تنها به مدت چند هفته افزایش نرخ رشد را تجربه کرده‌اند. اینکه چرا درختان ارتفاعات طی این بازه‌ی زمانی کوتاه دچار مشکلات رشد شده‌اند، پرسشی است که دانشمندان هنوز دلیلی برای آن پیدا نکرده‌اند.
به هر حال، روش مورد استفاده در این مطالعه نشان داده است که می‌توان با بررسی نسبت ایزوتوپ‌های کربن، رشد درختان را مورد ارزیابی قرار داد و اثر وقایعی مانند زمین‌لرزه را بر روی آن‌ها تعیین کرد. شاید بتوان از این روش استفاده کرد و به مطالعه‌ی زمین‌لرزه‌هایی پرداخت که در گذشته رخ داده‌اند.
نتایج این یافته‌ها در مجله‌ی JGR Biogeosciences منتشر شده است.