آیا جملات انگیزشی، ما را به موفقیت میرساند؟
مجله علمی ایلیاد - فرقی نمیکند در کتابفروشیها دنبالش باشید، سرچ در گوگل یا قسمت جستجوی شبکههای اجتماعی... کافی است عبارت «جملات انگیزشی» را سرچ کنید؛ تعداد بیشماری جملهی انگیزشی پیدا میکنید که ظاهراً چراغ راهنمایی برای تمام مردم جهان، در هر موقعیت، میزان هوش، درک، توانایی و سن و سالی برای رسیدن به قلههای موفقیت است.
اگر بیشتر جستجو کنید، میتوانید سمینارهایی بیابید که فردی در مقام گوینده، چنان شما را با افق روشنی مواجه میکند که گویی در یکقدمی موفقیت هستید. اما سوال اساسی اینجاست؛ آیا جملههای انگیزشی واقعاً در ما انگیزه ایجاد میکند؟
بگذارید جواب آخر را همین اول بدهیم. «خیر»
اکثر مردم عادی جهان، دوست دارند این جملات را بخوانند و در خود احساس خوبی ایجاد کنند، اما غافل از این هستند که شاید این احساس خوب، باعث بیاعتنا شدن بیشتر آنها نسبت به مشکلات واقعی زندگی و اطرافشان میشود؛ چرا که در ذهن آنها سرابی از خوشبختی و موفقیت ترسیم شده است و آنها را از حقایق تلخ مشکلات پیرامونشان دور کرده است. تحقیقات علمی روانشناسان نیز همین موضوع را تایید میکند که خواندن جملات انگیزشی، همان حسی را در انسان ایجاد میکند که به نتیجه رسیدن آن کار در واقعیت ایجاد میکند.
به عبارت دیگر، حس خوبِ خواندن این جملات با حس به نتیجه رسیدن در واقعیت برابری میکند. این واقعاً یک فاجعه است؛ چرا که فرد از خود رضایتی کاذبی خواهد داشت و کمتر به انجام دادن کارهایش تمایل دارد؛ از طرفی فرد با خواندن این جملات، آنچنان حس خوبی از خود و مفید بودن پیدا میکند که دیگر نیازی به کوشش بیشتر در خود احساس نمیکند.
هر انسانی در حد تواناییهایش دارای هنر، دانش و خلاقیتی است که میتواند بسته به میزان این داشتهها به اهداف خود برسد. شاید بگویید اهداف بلندپروازانهتر چه؟ بر هیچکس پوشیده نیست که جرقهی ایجاد اهداف بلندپروازانه، بهخاطر داشتن انگیزه یا انگیزههایی در ذهن فرد ایجاد میشود و همان انگیزهها کافی است تا انسان را برای رسیدن به اهدافش ترغیب کند؛ از طرفی ایجاد انگیزههای کاذب ممکن است باعث ایجاد طمع و یا ترس در وجود فرد شود و او را ناخواسته از اهدافش دور کند. پس اگر در خود تواناییهای فوقالعادهای میبینید که برای رسیدن به آرزوهایتان کافی است، پس دست به طناب پوسیدهی جملات انگیزشی نگیرید.
آیا تمام جملات انگیزشی پوچ هستند؟
جواب این سوال نیز «خیر» است. چرا که برخی از این جملات از بزرگان، فلاسفه و دانشمندان هستند و سالها تجربه و دانش در پس آن نهفته است. اما مشکل جای دیگری است؛ بدانید افرادی که یک جملهی انگیزشی زیبا را میبینند و آنرا بر روی تصویری زیبا از افق دریا قرار میدهند و آنرا در صفحهی خود منتشر میکنند، تنها همان جمله را خواندهاند. آنها هرگز دهها یا صدها جملهی قبل و بعد آن در کتاب منبع را نخواندهاند و درک درستی از منظور نویسندهی آن جمله ندارند. بهعبارتی آن جملهی زیبا، با جملات قبل و بعد از خود کامل است و به تنهایی معنایی نخواهد داشت. پس هر زمان جملهای دیدید که مو را به تن شما سیخ کرد، نام آفرینندهی آن و کتابی که این جمله از آن برداشته شده را بیابید و کل آن کتاب را بخوانید تا بهتر با ذات آن جمله آشنا شوید.
چه چیزی باید الهامبخش ما باشد؟
همچنان که داشتن تصورات مثبت کاذب مانند ادعاهای موجود در کتاب و مستند راز، ما را به موفقیت و خوشبختی نمیرساند، شنیدن و خواندن جملات انگیزشی نیز نباید الهامبخش ما برای رسیدن به اهدافمان باشد. خلق موفقیت نه تنها نیاز به ایده و خلاقیت ذهنی دارد، بلکه باید برای رسیدن به آن تلاش و کوشش فراوان کرد؛ این جملات باوری اشتباه را در شما ایجاد میکند که میتوانید با خواندن این جملات و قلقلک دادن ضمیر ناخودآگاه خود و بدون انجام دادن کار خاصی، به هر چیزی که میخواهید برسید.
اینکه برخی افراد اعتقاد دارند با گفتن و تکرار کردن جملات مثبت انگیزشی میتوانند فرد خوبی باشند، اشتباهی بزرگ مرتکب میشوند. فرض کنید جوانی دانشجو روزانه بارها و بارها به خود بگوید «من باهوشترینم.» پس از گذشت مدتی او در خود به این نتیجه میرسد که بسیار باهوش است و نیازی به کسب دانش بیشتر یا تلاش در زمینههای درسی نمیکند و آخر ترم تحصیلیاش به سد سخت دروس خود میرسد. بیشترین کاری که این جملهها میکنند، این است که در واقع راه را برای رسیدن به اهداف تحصیلی این جوان میبندند.
چه چیزی ما را به موفقیت میرساند؟
وقتی شما زندگی خود را دوست داشته باشید، قطعاً برای آن برنامهریزی خواهید کرد و این خود در شما ایجاد انگیزهای میکند که برای رسیدن به اهدافتان، هر هزینهای را پرداخت کنید. فکر کردن به مسیر رسیدن به آن اهداف در شما ایدههایی ایجاد میکند که بهترین ابزار برای محقق شدن آرزوها است. پس تواناییهای ذهنی و دانش خود را دستکم نگیرید، با بزرگترهای با تجربهتر مشورت کنید و با کمک آنها برای رسیدن به اهداف خود تلاش کنید.
نکتهی جالبی که وجود دارد این است که آیا تمام نویسندگانِ جملات انگیزشی خود افرادی موفق بودهاند؟ اگر این جملهها موثر و کارآمد بود، قطعاً موفقترین و خوشبختترین افراد در جهان نویسندگان بودهاند.