چگونه لکنت زبان را درمان کنیم؟

مجله آموزش ایلیاد – لکنت زبان مشکلی است که تقریباً ۱ درصد جمعیت کل جهان با آن مواجه هستند. لکنت در حقیقت اختلالی گفتاری است که جریان طبیعی و عادی صحبت کردن فرد را دچار شکسته شدن و یا تکرار یک حرف از کلمه می‌شود. خبر تاسف‌بار این است که هنوز درمانی برای این اختلال وجود ندارد؛ چرا که لکنت زبان هر فرد با دیگران متفاوت است، اما راه‌هایی وجود دارد که می‌توانند به کاهش شدت لکنت کمک کنند. کاهش اضطراب و هیجان، مطالعه‌ی الگوهای گفتاری، بررسی کلمات محرک و تمرین شمرده صحبت کردن می‌توانند گامی بلند در غلبه بر لکنت زبان باشند. در این مقاله سعی داریم تا راه‌هایی را برای کاهش شدت لکنت زبان به شما آموزش دهیم.

 

اضطراب و هیجان، یکی از عوامل مهم در لکنت زبان است. هنگام آماده شدن برای آغاز صحبت‌ کردن، نفس‌های عمیق و کنترل‌شده بکشید؛ این کار باعث کاهش اضطراب و هیجان شما می‌شود. شما می‌توانید با مهار اضطراب خود و جلوگیری از هیجانی شدن در آغاز صحبت کردن، شروعی حیرت‌آور در صحبت کردن بدون لکنت داشته باشید. پس مرتباً تمرین تنفس عمیق کنید. شما می‌توانید قبل از ورود به جمعی که قرار است در آن صحبت کنید، چند دقیقه تمرین تنفس کنید.

 

جلوی آینه‌ی اتاق‌تان بایستید و در حالی که خود را در آن می‌بینید صحبت کنید. این کار باعث می‌شود که لکنت زبان برای شما به چیزی عادی تبدیل شود و به شما کمک می‌کند تا الگوهای گفتاری خود را کشف کنید. توجه کنید که چه کلمات، اصوات و عباراتی باعث لکنت شما می‌شوند؛ جایگزین آن‌ها را بیابید. زمانی که جلوی آینه با خود صحبت می‌کنید، سعی کنید تماس چشمی با خودتان را حفظ کنید؛ چرا که در زمان حرف زدن با دیگران تماس چشمی بسیار مهم است. شما می‌توانید تصویر خود در آینه را فرد دیگری تصور کنید که این کار به یک شبیه‌سازی در صحبت کردن با دیگران تبدیل شود.
صحبت کردن رو‌به‌روی آینه را در تنهایی خود در اتاق آغاز کنید، ولی به مرور از اعضای خانواده و دوستان‌تان بخواهید تا به شما ملحق شوند. شاید احمقانه و مسخره باشد، ولی این کار تمرینی فوق‌العاده خواهد بود. چرا که انسان‌ها در تنهایی کمتر دچار لکنت می‌شوند؛ اما حضور افراد در اتاق و صحبت کردن جلوی آینه، می‌تواند معجزه کند.

 

بعد از تمرین جلوی آینه در حضور دیگران، حال باید جلوی دوربین بروید. دوربین موبایل خود را روشن کنید تا از صحبت کردن شما فیلم‌برداری کند. این کار را نیز در ابتدا در تنهایی و سپس در حضور افراد دیگر انجام دهید. سپس فیلم را نگاه کنید تا لکنت زبان خود را تحلیل کنید و بدانید چه زمان‌هایی و روی کدام کلمات دچار لکنت می‌شوید. اجازه دهید دیگران هم فیلم را ببینند و نظرشان را بگویند؛ شاید چیزی که آن‌ها می‌بینند را خودتان نبینید.

 

افراد دارای لکنت معمولاً روی کلمات، اصوات و عباراتی خاص دچار لکنت می‌شوند؛ شما می‌توانید آن‌ها را بشناسید و از استفاده از این موارد در هنگام حرف زدن خودداری کنید. تلاش کنید در تمرین در جلوی آینه و دوربین فهرستی از این موارد تهیه کنید و به مرور آن‌ها را حذف و جایگزینی خوب برای آن‌ها پیدا کنید.

 

پس از اینکه کلمات، عبارات و اصوات را شناسایی کردید، سعی کنید با تکرار پیاپی، لکنت روی آن‌ها را شکست دهید. این تمرین می‌تواند به شکل جملاتی باشد که تمام یا بیشتر کلمات آن‌را مواردی تشکیل دهند که شما روی آن‌ها دچار لکنت می‌شوید. اصلاً نگران لکنت روی همه‌ی اجزای جمله نباشید؛ دلیل تمرین شما همین موارد هستند. پس از مدت‌ها تمرین، خواهید دید که آن جمله را بدون لکنت یا با کمترین میزان لکنت بیان می‌کنید. این کار باعث می‌شود موارد محرک برای شما عادی شود.

 

در تمرین، سعی کنید هر هجا را به آرامی و با طولانی کردن گفتار آن تلفظ کنید. این کار باعث می‌شود روی هر هجا و حرف تمرکز کنید و بتوانید خود را برای هجای بعدی آماده کنید. این کار در تمرین‌ها باعث می‌شود شما عادت کنید شمرده‌تر حرف بزنید. این کار روی کلماتی که روی آن بیشتر دچار لکنت می‌شوید با تمرکز مضاعف انجام دهید تا به مرور شمرده حرف زدن برای شما به یک عادت نیک تبدیل شود. شما می‌توانید حرف زدن‌تان را با ریتمی آهنگ‌دار تمرین کنید. این کار نیز به شما در شمرده حرف زدن کمک بزرگی می‌کند.

خواندن از روی متن با صحبت کردن در جمع تفاوت زیادی دارد و می‌تواند در تمرین بدون لکنت حرف زدن کمک بزرگی کند. سعی کنید یک متن کوتاه را در تنهایی‌تان با صدای بلند بخوانید. این کار باعث افزایش تمرکز شما روی کلمات می‌شود. پس از خواندن یک متن و تکرار آن برای چندین بار، خود را غافل‌گیر کنید و یک متن جدید و غیرمنتظره را با صدای بلند بخوانید تا میزان بهبود خود را درک کنید.

 

تا کنون چند روش را توضیح داده‌ایم. شما می‌توانید در این مرحله این روش‌ها را با هم ترکیب کنید. از روی یک متن با صدای بلند بخوانید، کلمات را بکشید و به آن ریتم و آهنگ بدهید و حتی با زدن روی میزتان با آن آهنگی بزنید. شاید نشود در جمع به این شکل حرف زد، اما قطعاً روی حرف‌زدن عادی شما تاثیر به‌سزایی دارد.

 

شاید هنوز برای حرف زدن چهره‌به‌چهره آماده نشده‌اید. ناامید نشوید، گوشی تلفن خود را بردارید و به دوست خود زنگ بزنید؛ حرف زدن بدون نگاه کردن به فرد مقابل، می‌تواند تمرین خوبی باشد. سعی کنید فردی را برای مکالمه در آن‌طرف خط انتخاب کنید که شما و مشکل لکنت شما را بشناسد و برای حرف‌زدن طولانی‌مدت با شما صبر و حوصله‌ی کافی را داشته باشد.

 

شما جز جمعیت ۱ درصدی جهان هستید؛ پس خاص هستید. احساس شرمندگی و خجالت را در حضور افرادی زیاد کنار بگذارید، حرف بزنید و حتی در آغاز حرف زدن به همه بگویید که لکنت زبان دارید. بگذارید همه با شما از طریق خودتان با لکنت‌تان آشنا شوند تا اینکه خودشان به این موضوع پی ببرند. پنهان کردن لکنت زبان، شما را دچار اضطراب می‌کند، شما را گوشه‌گیر کرده و بر لکنت زبان شما می‌افزاید؛ نگذارید که حس بدی به شما دست دهد، قطعاً با این کار روان‌تر صحبت خواهید کرد.

 

این یک واقعیت است که در جامعه کسانی هستند که افراد دارای لکنت زبان را مسخره می‌کنند؛ از آن‌ها دوری کنید و سعی کنید با افرادی دوست شوید که دارای فرهنگ اجتماعی بالاتر، درک بیشتر و شخصیتی والاتر هستند. این کار ضمن کمک به کاهش لکنت شما، جمع دوستان‌تان را سالم‌تر و کیفیت روابط اجتماعی‌تان را بالاتر می‌برد. سعی کنید هر از چند وقت یک‌بار، درباره‌ی لکنت‌زبان‌تان با آن‌ها صحبت کنید و از آن‌ها نظر بخواهید که نسبت به یک ماه پیش چه تغییری در گفتارتان ایجاد شده است. آن‌ها به شما کمک خواهند کرد.

تا اینجا شما توانسته‌اید در تنهایی و در جمع خانواده‌ی خود راحت‌تر و با لکنت کمتری حرف بزنید. حال وقت آن رسیده که در جمع‌های بزرگ‌تر و شلوغ‌تر حرف بزنید. نفس عمیق را فراموش نکنید و از مترادف‌ها برای کلماتی که روی آن‌ها لکنت دارید استفاده کنید. با افراد حاضر تماس چشمی برقرار کنید و بگذارید تا این کار، جلوی اضطراب شما بگیرد.

 

بخشی از لکنت زبان می‌تواند حاصل فشار عصبی باشد؛ شما می‌توانید با حرکات دست تنش‌های عصبی را تخلیه کنید. مغز شما درگیر دستان‌تان می‌شود و فشار از روی تکلم و گفتارتان برداشته می‌شود و شما راحت‌تر صحبت می‌کنید. پس همواره در هنگام حرف زدن، دستان خود را به‌شکل معناداری حرکت دهید. این کار پس از مدتی به عادتی تبدیل می‌شود که یکی از اصول سخنرانی استاندارد است.

 

برای مشکل لکنت زبان، می‌توانید با مشاورهای روان‌شناسی و یا متخصصین گفتار درمانی مشورت کنید. این کار باعث می‌شود روند بهبودی و کاهش مشکل شما سریع‌تر شود. تمرین‌های تمرکز و دور کردن اضطراب را از آن‌ها بیاموزید. اگر متخصص قابل اعتمادی یافتید که می‌تواند به‌صورت اصولی و علمی شما را هیبنوتیزم کند، از اون بخواهید تا روی مشکل لکنت‌زبان شما کار کند. تمرین‌های هیبنوتیزم را از او بیاموزید و در خانه تمرین کنید.

شاید روند بهبود و کاهش شدت لکنت زبان، ماه‌ها زمان نیاز داشته باشد؛ پس صبور و پیگیر باشید تا با انجام موارد ذکر شده در این مقاله، شاهد کاهش لکنت زبان‌تان باشید. ما امیدوار هستیم که راهنمایی‌های این مطلب به شما یا یکی از نزدیکان‌‌تان که لکنت زبان دارد، کمک کند.

 

مجله آموزش ایلیاد