چطور مودبانه رفتار کنیم؟
گفتن سلام و احوال‌پرسی مودبانه
مجله‌ی آموزش ایلیاد – مودب بودن یک مهارت مهم اجتماعی است که می‌تواند به شما کمک کند تا با دیگران دوست شوید، در حرفه‌تان موفق‌تر باشید و دیگران به شما احترام بگذارند. با اینکه ممکن است قبلاً رفتارهای خوبی داشتید ولی می‌توانید نوع برخوردتان را برای یک مهمانی شام، یک برنامه‌ی کاری یا به‌طور کلی در زندگی بهتر کنید. شما می‌توانید با گفتن یک سلام و احوال‌پرسی مناسب و با نشان دادن رفتارهای خوب با کلمات و حرکات مناسب، مودب‌تر به‌نظر برسید.
گفتن سلام و احوال‌پرسی مودبانه
هنگام سلام کردن لبخند بزنید
در اولین ملاقات یا خوش‌آمدگویی به کسی به آن‌ها لبخند گرمی بزنید. لبخند زدن نشانه‌ی این است که شما روحیه‌ی خوبی دارید و از دیدن آن‌ها خوشحال هستید. این کمک می‌کند که یک رابطه‌ی دوستانه‌ی پایدار ایجاد شود، زیرا لبخند، اولین احساسی است که افراد نسبت به هم در هنگام ملاقات ایجاد می‌کنند.
• در برخی فرهنگ‌ها، مثل روسیه، لبخند زدن ضروری نیست.
• در برخی فرهنگ‌ها، مثل روسیه، لبخند زدن ضروری نیست.
سلام کنید
وقتی کسی را که از قبل می‌شناسید ملاقات می‌کنید، و یا حتی برای اولین بار با او قرار ملاقات دارید، با یک سلام گرم از او احوال‌پرسی کنید. لازم نیست منتظر باشید که اول او سلام کنند. خوب است که شما پیش قدم شوید.
• مثلا بگویید: «سلام آقای ....، خوشحالم که شما را ملاقات می‌کنم»
• مثلا بگویید: «سلام آقای ....، خوشحالم که شما را ملاقات می‌کنم»
محکم و قاطعانه دست دهید
هنگام ملاقات با کسی، دست او را با دست راست خود محکم بگیرد و یک بار آن را بالا و پایین ببرید. با فشار ندادن بیش از حد دست فرد مقابل، به او احترام بگذارید. اگر او را خوب می‌شناسید شاید لازم باشد که او را در آغوش بگیرید.
• روش‌های مختلفی در سرتاسر جهان وجود دارد که افراد مختلف با هم احوال‌پرسی می‌کنند و این احوال‌پرسی‌ها همیشه ممکن است شامل دست دادن نباشند. بنابراین مطمئن شوید که احوال‌پرسی متناسب با کشوری که در آن هستید را پیدا کنید.
متناسب با فرهنگ، تماس چشمی داشته باشید
وقتی که با کسی مکالمه می‌کنید، سعی کنید بیش از نصف وقتی را که صحبت می‌کنید، به چشمان‌شان نگاه کنید. حفظ تماس چشمی با فرد مقابل نشان می‌دهد که به صحبت‌های او توجه می‌کنید. با این‌حال خیره شدن به آن‌ها ممکن است بی‌ادبی و ناخوشایند به‌نظر برسد. در فرهنگ غرب، تماس چشمی به نشانه‌ی احترام است و در برخی کشورها نشانه‌ی پرخاشگری است. اگر شخصی این حرکت را بی‌ادبی دانست، ارتباط چشمی با او برقرار نکنید.
• در افرادی با شرایط خاص مثل بیماران مبتلا به اوتیسم و اضطراب اجتماعی، تماس چشمی ممکن است موجب عصبانی شدن یا حواس‌پرتی آن‌ها شود.
• اگر تماس چشمی برای شما سخت است می‌توانید با نگاه کردن به بینی یا چانه فرد مقابل، تماس چشمی را شبیه‌سازی کنید.
• اگر فرد مقابل شما از تماس چشمی خودداری می‌کند ممکن است خجالتی باشد یا معلولیتی داشته باش، پس اصرار نکنید.
با کلمات ادب خود را نشان دهید
با کلمات ادب خود را نشان دهید
از واژه‌های لطفاً و متشکرم استفاده کند
وقتی از کسی می‌خواهید که کاری برای شما انجام دهد، همیشه از کلمه‌ی «لطفاً» استفاده کنید. بعد از اینکه کسی برای شما کاری انجام داد همیشه بگویید «متشکرم». بگذارید دیگران بدانند که شما از همکاری آن‌ها قدردانی می‌کنید و ارزش قائلید.
• مثلاً می توانید به همسرتان بگویید«عزیزم، لطفاً می‌توانی لباس‌های شسته شده را جمع کنی؟ » یا مثلاً بگویید:«متشکرم که با این سرعت کاری را که گفته بودم برایم انجام دادی».
• مثلاً می توانید به همسرتان بگویید«عزیزم، لطفاً می‌توانی لباس‌های شسته شده را جمع کنی؟ » یا مثلاً بگویید:«متشکرم که با این سرعت کاری را که گفته بودم برایم انجام دادی».
سر صحبت را باز کنید
به جای مستقیم پریدن سر بحث جدی با کسی، ابتدا از چیزهای دیگر صحبت کنید. مثلاً در مورد اینکه روزتان را چگونه گذراندید، در مورد فرزاندان‌شان یا حتی در مورد غذایی که برای ناهار آماده کرده اید صحبت کنید. می‌توانید در مورد فیلم‌ها یا نمایش‌نامه‌هایی که اخیراً تماشا کرده‌اید یا کتاب‌هایی که از خواندن‌شان لذت برده‌اید بحث کنید. این کار به شکستن یخ طرفین کمک می‌کند.
• سعی کنید جزئیاتی از شخص طرف مقابل به‌یاد بیاورید و درباره‌ی آن صحبت کنید، جزئیاتی مثل نام همسرشان، فرزندشان تاریخ تولد یا سالگرد ازدواج‌شان.
• با دقت به صحبت‌های‌شان گوش دهید و به آنچه که به شما می‌گویند توجه کنید. هنگام حرف‌زدن، صحبت‌شان را قطع نکنید، بلکه با طرح پرسش به آن‌ها نشان دهید که به موضوع صحبت علاقه‌مندید.
• از استفاده کردن از لهجه یا گویش خاص یا کلمات و اصطلاحاتی که دیگران از آن اطلاع ندارند خودداری کنید. اگر در مورد یک موضوع پیچیده و تخصصی صحبت می‌کنید، مراقب باشید که متکبرانه صحبت نکنید.
بزرگترها را با احترام خطاب کنید
در بسیاری از جوامع، خطاب به بزرگترها با نام کوچک‌شان می‌تواند بی‌احترامی تلقی شود. بنابراین، اگر عنوان حرفه‌ای یا سمت‌شان یا فامیل‌شان را نمی‌دانید، از «خانم» یا «آقا» استفاده کنید. در صورتی که خودشان بخواهند آن‌ها را با نام کوچک صدا بزنید، باید این کار را انجام دهید.
موفقیت‌های دیگران را تبریک بگوییم
وقتی کسی در کاری پیشرفت کرده یا کار جدید و خوبی انجام داده به او تبریک بگویید. مثلاً اگر کسی را در فروشگاه دیدید که اخیراً فارغ‌التحصیل شده یا ازدواج کرده یا در کارش ارتقا پیدا کرده، به او تبریک بگویید. عدم انجام این کار را می‌توان بی ادبی دانست.
• اوقات غم‌انگیز را نیز در نظر بگیرید. مثلاً اگر فردی در خانواده‌ی آن‌ها فوت کرده است، به او تسلیت بگویید.
• اوقات غم‌انگیز را نیز در نظر بگیرید. مثلاً اگر فردی در خانواده‌ی آن‌ها فوت کرده است، به او تسلیت بگویید.
در سخنان مودبانه از گفتن کلمات ناسزا بپرهیزید
برخی از افراد در خانه یا جمع دوستان از فحش و کلمات ناسزا استفاده می‌کنند. اگر در مدرسه، دانشگاه، محیط حرفه‌ای هستید یا اطراف‌تان افرادی هست که به خوبی آن‌ها را نمی‌شناسید، مواظب زبان‌تان باشید.
از پخش شایعات خودداری کنید
از پخش شایعات خودداری کنید
از پخش شایعات خودداری کنید
هرچند وقتی در جمعی هستید صحبت کردن در مورد افرادی که می‌شناسید می‌تواند وسوسه‌کننده باشد، اما از این کار خودداری کنید. یک فرد مودب اطلاعات شخصی و مطالبی که ممکن است به دیگری صدمه بزند را پخش نمی‌کند، چه این مطالب درست باشند و چه اشتباه. اگر با کسی که صحبت می‌کنید، شروع به شایعه‌پراکنی در مورد فرد دیگری کرد، یا موضوع را تغییر دهید یا از آنجا دور شوید.
موضوعات نامناسب را تشخیص دهید
برخی از موضوعات مکالمه، می‌تواند باعث ناراحتی یا دلخوری افراد شود و اگر به‌طور ناخواسته و اتفاقی سخنی را مطرح کردید می‌تواند به احساسات دیگران صدمه وارد کند. در حالی‌که، در گفتگو با یک دوست صمیمی این صحبت‌ها مشکلی ندارند، ولی در گفتگو با یک فردی که تازه می‌خواهیم با او آشنا شویم و یا در یک گفتگوی رسمی، ممکن است مناسب نباشند.
• سعی کنید مکالمات‌تان را به سمت کلمات آراسته و مناسب سوق دهید و از ایجاد اصطکاک در یک محیط مودبانه خودداری کنید.
• صحبت در مورد روابط جنسی، خشونت، مرگ، جزئیات پزشکی و سیاست معمولاً باعث ناراحتی افراد می‌شود. در مکالمات مودبانه از این مباحث خودداری کنید، بخصوص اگر شریک صحبت‌تان را به خوبی نمی‌شناسید.
• به مواردی که به شخص مقابل مربوط می‌شود اشاره نکنید. مثلاً اگر کسی اضافه وزن دارد به آن اشاره نکنید. از اظهار نظر در مورد اندازه‌ی بدن، قسمت‌های خاصی از بدن، عادات خاص، ناتوانی‌ها یا سایر موضوعات حساس خودداری کنید.
• از پرسیدن سوال و فضولی کردن در مورد شخصی که با شما متفاوت است خودداری کنید. مثلاً از کسی که روی ویلچر نشسته است نپرسید:«چه اتفاقی برای پای شما افتاده است؟»
از فشار آوردن به دیگران خودداری کنید
هرگز کسی را وادار نکنید که ناراحتی و احساسات‌شان، چه مربوط به روابط عاشقانه چه مسائل معمولی، را با شما در میان بگذارند. اگر از حرکات‌شان علائم ناراحتی مشاهده کردید، سعی کنید آن‌ها را آرام کنید. اگر مرزی تعیین می‌کنند به آن‌ها احترام بگذارید. اگر حس کردید که فرد مقابل تحت فشار است به او بگویید:«هیچ فشاری وجود ندارد، آرام باش» یا «اگر احساس می‌کنید که توصیه‌های من برای شما مناسب نیست، از آن‌ها استفاده نکنید.»
• اگر فکر می‌کنید از یک مرز عبور کرده‌اید، فوراً بگویید:«متاسفم، آیا شما را ناراحت کرده‌ام؟» یا «اگر بخواهید دیگر صحبت را ادامه نمی‌دهم.»
• اگر فکر می‌کنید از یک مرز عبور کرده‌اید، فوراً بگویید:«متاسفم، آیا شما را ناراحت کرده‌ام؟» یا «اگر بخواهید دیگر صحبت را ادامه نمی‌دهم.»
وقتی اشتباه می‌کنید عذرخواهی کنید
وقتی اشتباه می‌کنید عذرخواهی کنید
وقتی اشتباه می‌کنید عذرخواهی کنید
هرکسی، هر چقدر هم تلاش کند، ممکن است مرتکب اشتباهانی شود. وقتی عصبانی می‌شوید بلافاصله عذرخوهی کنید. ابراز کنید که متاسف هستید و تمام تلاش خود را می‌کنید که دوباره تکرار نکنید. به عنوان مثال، ممکن است شما قرار آخر هفته‌ای را که با دوست‌تان گذاشته بودید در لحظات آخر به‌هم بزنید. به او بگویید:«من واقعاً بابت آخر هفته متاسفم. بعد از کار خیلی خسته بودم و فقط می‌خواستم بخوابم. با این‌حال اشکالی ندارد. اگر شما موافقید برای آخر این هفته برنامه‌ریزی کنیم.»
وقت‌شناس باشید
با رفتارها‌تان ادب را نشان دهید
وقت‌شناس باشید
به وقت دیگران احترام بگذارید، اگر با کسی ملاقات یا قرار ملاقات دارید، سعی کنید نه تنها دیر نرسید بلکه پنج دقیقه هم زودتر برسید، چرا که دیر رسیدن در بسیاری از فرهنگ‌ها توهین‌آمیز است. شما نمی‌دانید که در مسیر رسیدن به سر قرار، با چه ترافیکی مواجه می‌شوید، بنابراین زودتر آماده شوید و سر قرار بروید.
متناسب با مناسبت لباس بپوشید
وقتی که به مهمانی یا رویدادی دعوت می‌شوید حتماً متناسب با آن لباس بپوشید. مثلاً در یک مهمانی رسمی بهتر است لباس های رسمی بپوشید یا مثلاً در یک مراسم خاک‌سپاری درست نیست که لباس‌های شاد و رنگی بپوشید. همیشه سعی کنید لباس‌های تمیز و اتو کشیده بپوشید.
بهداشت خود را حفظ کنید
علاوه بر تمیزی لباس، بهداشت خودتان را نیز حفظ کنید. هر روز دوش بگیرید و از لوسیون و خوش‌بو کننده استفاده کنید. موهای خود را تمیز، مرتب و دور از صورت‌تان نگه دارید.
سر میز شام درست رفتار کنید
نشستن بر روی میز شام یک سری اصول دارد. مثلاً دستمال سفره را روی پای‌تان قرار دهید. به محض رسیدن وسایل اضافی مثل عینک، تلفن همراه یا سوئیچ را روی میز شام قرار ندهید. کیف خود را بین پاها یا زیر صندلی‌تان قرار دهید. سر میز شام نباید آرایش کنید، بنابراین اگر می‌خواهید آرایش‌تان را چک کنید یا ببینید چیزی بین دندان‌های‌تان وجود دارد یا خیر، به دستشویی بروید.
• تا شام همه آماده نشده و همه دور میز قرار نگرفته‌اند، شروع به غذا خوردن نکنید.
• با دهان بسته غذا بخورید و با دهان پر حرف نزنید.
• از خوردن غذاهایی که باعث بد شدن بوی دهان می‌شود اجتناب کنید.
• هنگام غذا خوردن با دهان‌تان صدا ایجاد نکنید.
• آرنج‌تان را روی میز قرار ندهید و برای برداشتن چیزی از روی میز، خم نشوید بلکه از کسی بخواهید که آن را به شما بدهد.
• از عادت‌هایی که ممکن است منجر به آزار دیگران باشد خودداری کنید. ناخن‌ها یا انگشتان‌تان را نجوید. در گوش یا بینی‌تان دست نکنید. در عوض اگر نیاز به خالی کردن بینی‌تان دارید، از دستشویی استفاده کنید.
وقتی که شک دارید به دیگران نگاه کنید
وقتی که شک دارید به دیگران نگاه کنید
وقتی که شک دارید به دیگران نگاه کنید
اگر در جایی هستید که با آداب آنجا آشنا نیستید به دیگران نگاه کنید. ببینید که چگونه احوال‌پرسی می‌کنند؟ در مورد چه موضوعاتی بحث می‌کنند؟ تشریفات مختلف استانداردهای مختلفی می‌طلبد. و این استانداردها مشخص می‌کند که چه رفتارهایی مودبانه است و چه رفتارهای مودبانه نیست. پس وقتی نمی‌دانید، برای راهنمایی به میزبان یا مهمان‌های دیگر مراجعه کنید.
مجله‌ی آموزش ایلیاد