چطور از بوی بد دهان خلاص شویم؟

مجله آموزش ایلیاد - دلایل زیادی برای بوی بد دهان یا همان «هالیتوز» وجود دارد. اگر از رفع سریع و موقت آن خسته شدید و می‌خواهید یک بار برای همیشه از شر هالیتوز خلاص شوید، این دستورالعمل‌ها را اجرا کنید.

دو منبع اصلی بوی بد دهان، باکتری‌ها و ذرات غذایی در حال پوسیده شدن هستند. در دهان شما صدها گره و قلاب وجود دارد که این پوسیدگی‌ها در آنجا مستقر می‌شوند. یک مقدار کم خمیردندان به اندازه‌ی یک نخود روی مسواک نرم بزنید و آن‌را با زاویه ۴۵ درجه روی لثه قرار دهید و آرام مسواک بزنید. مراقب باشید که خیلی فشار ندهید که لثه‌ها تحریک نشوند. این کار را به مدت ۳ دقیقه انجام دهید.
•    دندان‌های‌تان را مسواک بزنید، روزی دوبار با دهان‌شویه بشویید و حداقل روزی یک بار نخ دندان بکشید.

 

فقط مسواک زدن دندان‌ها کافی نیست. از آن‌جا که سطح زبان شما زیاد است و دارای برجستگی و شیارهای بافتی زیادی است، لذا نسبت به بقیه‌ی دهان باکتری بیشتری دارد. از بین بردن باکتری‌های روی زبان می‌تواند به کاهش بوی بد دهان کمک بیشتری کند.
•    می‌توانید برس‌هایی مخصوص شستشوی زبان را برای اینکار خریداری کنید.
•    زبان‌تان را از پشت به جلو مسواک بزنید، بین هر بار برس کشیدن مسواک را بشویید.

نخ دندان به همان اندازه‌ی مسواک برای دندان مهم و پُراهمیت است و حتی برای کاهش بوی بد دهان مهم‌تر نیز است. سعی کنید نخ کشیدن را به اندازه‌ی مسواک زدن روتین کنید. در ابتدا ممکن است با کشیدن نخ بین دندان‌ها، کمی لثه‌ها خونریزی کند.

 

دهان‌شویه به مرطوب نگه داشتن دهان و به جلوگیری از بوی بد دهان کمک می‌کند. یک دهان‌شویه‌ی حاوی دی‌اکسیدکلر را انتخاب کنید. بسیاری از باکتری‌ها که باعث ایجاد هالیتوز می‌شوند، در پشت زبان زندگی می‌کنند که با مسواک زدن و نخ کشیدن از بین نمی‌روند. ولی خوشبختانه شستشو با یک دهان‌شویه‌ی حاوی دی‌اکسیدکلر می‌تواند این باکتری‌ها را خنثی کند. قبل و بعد از مسواک زدن، برس کشیدن زبان و نخ ‌دندان کشیدن، دهان را با دهان‌شویه بشویید. این کار تضمین می‌کند که باکتری‌هایی که در پایان نیز باقی مانده‌اند، خنثی می‌شوند.

جویدن هر آدامسی به بوی بد دهان کمک می‌کند، زیرا عمل جویدن باعث تولید بزاق بیشتر می‌شود. با این حال برخی از آدامس‌ها در رفع بوی بد دهان توانایی بیشتری نسبت به بقیه دارند. مثلاً آدامس با طعم دارچین، در کاهش تعداد باکتری‌های دهان تاثیر بیشتری دارد. به دنبال آدامس‌های حاوی زایلیتول باشید، زیرا شکر موجود در آدامس بیشتر باعث تغذیه‌ی باکتری‌های تولیدکننده‌ی بو می‌شود. زایلیتول یک ماده جایگزین قند است که به جلوگیری از تکثیر باکتری کمک می‌کند.

 

دهان خشک، دهانی بد بوست. به همین دلیل است که صبح‌ها دهان بوی بدی می‌دهد. هنگام خواب دهان بزاق کمتری تولید می‌کند. بزاق دشمن بوی بد دهان است، زیرا نه تنها باکتری‌ها و ذرات مواد غذایی را به صورت فیزیکی از بین می‌برد، بلکه دارای ضدعفونی‌کننده و آنزیم‌هایی است که باعث از بین رفتن باکتری‌ها می‌شود.
آدامس علاوه بر عطری که دارد و می‌تواند بوی بد را از بین ببرد، تولید بزاق را نیز تحریک می‌کند. آب زیاد بنوشید. آب را بین دندان‌های‌تان از یک طرف به طرف دیگر بچرخانید. لزوماً آب تولید بزاق را افزایش نمی‌دهد، ولی دهان را شستشو می‌دهد و برای شما مفید است. برخی از داروها و شرایط پزشکی ممکن است خشکی ایجاد کند. در مورد تعویض داروها یا تغییر شرایط درمان با پزشک‌تان مشورت کنید.

 

اگر برای ترک این عادت خطرناک نیاز به دلیل دیگری دارید، باید بدانید که مواد مخدر به دلیل ایجاد بوی بد در دهان نیز بدنام هستند. اعتیاد به دخانیات یک عادت بد است که به سختی می‌توان آن‌را ترک کرد، ولی غیر ممکن نیست. در برخی موارد، بوی بد دهان می‌تواند نشانه‌ای اولیه‌ی سرطان دهان باشد که ناشی از استعمال سیگار یا جویدن نیکوتین است. شما باید سیگار کشیدن را ترک کنید با پزشک‌تان برای بررسی این مساله مشورت کنید.

بدن ما طعم‌ها و بوی غذاهایی را که می‌خوریم جذب می‌کند، بنابراین بوی غذاهای بودار می‌توانند تا ساعت‌ها بعد از غذا در تنفس شما باقی بمانند. سعی کنید این غذاها را از رژیم غذایی خود حذف کنید یا حداقل سریع مسواک بزنید. سبزیجات از خانواده‌ی سیر، مثل پیاز، خود سیر، تره فرنگی و لوبیا سبز دارای رایحه‌ای تند بدنامی هستند. خوردن این سبزیجات یا غذاهای تولید شده با این سبزیجات می‌تواند موجب بدبو شدن دهان می‌شود. با این حال، این غذاها فواید زیادی دارند، بنابراین به جای محدود کردن آن‌ها سعی کنید زمانی آن‌ها را مصرف کنید که در خانه تنها هستید.
لازم است بدانید که مسواک زدن برای از بین بردن بوی تند سیر خام کافی نسیت. در حقیقت بعد از این که بدن این غذاها را هضم کرد، بو به درون ریه‌ها و جریان خون می‌رود و دوباره به‌عنوان بوی بد به دهان باز می‌گردد.

 

ترکیبات موجود در این نوشیدنی‌ها باعث تغییر در دهان می‌شوند و باعث رشد و پیشرفت باکتری‌های تولیدکننده‌ی بو می‌شوند. اگر نمی‌توانید خوردن این نوشیدنی‌ها را ترک کنید، حتماً پس از نوشیدن آن‌ها، دهان خود را با محلولی حاوی یک قسمت جوش‌شیرین و ۸ قسمت آب شستشو دهید و پس از ۳۰ دقیقه دندان‌های‌تان را بشویید. دقت کنید که به هیچ وجه بلافاصله پس از خوردن این نوشیدنی‌ها مسواک نزنید، زیرا اسید موجود در این نوشیدنی‌ها می‌تواند دندان‌های شما را در برابر سایش در برابر مسواک زدن آسیب‌پذیر کند.

 

اگر در رژیم غذایی‌تان کربوهیدرات کم است، بدن‌تان به جای تولید انرژی، به جای کربوهیدرات‌ها چربی‌ را می‌سوزاند و در نتیجه باعث ایجاد کتون‌ها می‌شود که برخی از آن‌ها در دهان آزاد می‌شوند. متاسفانه کتون‌ها بوی بد می‌دهند و در نتیجه دهان شما نیز بوی بد می‌گیرد. اگر در رژیم غذایی‌تان کربوهیدرات را محدود کرده‌اید یا رژیم غذایی دارید که بدن مجبور است به جای کربوهیدرات چربی بسوزاند، میان‌وعده‌های حاوی کربوهیدرات مثل سیب یا موز اضافه کنید.
علاوه بر این، میوه‌های حاوی ویتامن سی، به مبارزه با باکتری‌های مضر تولیدکننده‌ی بوی بد کمک می‌کنند.

اگر مراحل فوق را با جدیت دنبال کردید و بوی بد دهان‌تان ادامه داشت، ممکن است یک مشکل پزشکی داشته باشید که باید درمان شود. بوی بد دهان نشانه‌ی این است که چیزی در بدن شما درست کار نمی‌کند. اگر تغییر رویه‌های بهداشتی و رژیم غذایی باعث بهبود بوی بد دهان نشد، پس احتمال وجود عدم تعادل یا هر نوع بیماری دیگر در بدن شما وجود دارد.

 

این‌ها توده‌هایی از غذاهای رسوب شده، ماده‌های مخاطی یا باکتری‌هایی هستند که در لوزه‌ها جمع شده و به عنوان لکه‌های سفید دیده می‌شوند و گاهی اوقات با عفونت گلو اشتباه گرفته می‌شود، هرچند که برخی مواقع به قدری کوچک هستند که  در آینه دیده نمی‌شوند.
سنگ‌های لوزه اغلب بی‌ضرر هستند، ولی باعث بوی بد دهان می‌شوند. اگر روی لوزه‌ی خود یک لکه‌ی کوچک مشاهده کردید با یک پنبه‌ی کتانی به آهستگی و به طوری که به خود آسیب نزنید آن‌را پاک کنید. اگر روی پنبه مایع یا چرک دیده شود، احتمالاً به عفونت لوزه مبتلا هستید. ولی اگر روی پنبه یک تکه جامد مشاهده کردید، احتمالاً یک سنگ است و اگر بو کنید، می‌بینید که بوی بدی می‌دهد.

 

اگر مبتلا به دیابت نوع ۲ باشید، بدن شما به جای گلوکز چربی می‌سوزاند و منجر به آزادسازی کتون و در نتیجه تولید بوی بد می‌شود. بوی بد دهان ممکن است بر اثر متفورمین که یک داروی دیابت نوع ۲ است، تولید شود. اگر متفورمین مصرف می‌کنید برای مصرف داروهای جایگزین با پزشک‌تان مشورت کنید.

 

بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز وجود دارد که باعث ایجاد بوی بد می‌شود. از جمله:
تری‌‌متیل‌آمین: اگر بدن‌تان نتواند ماده‌ی شیمیایی به نام تری‌متیل آمین را تجزیه کند، این ماده در بزاق آزاد می‌شود و باعث ایجاد بوی بد می‌شود. این ماده ممکن است در عرق نیز ترشح کند، بنابراین بوی بدن نیز می‌تواند از علائم این بیماری باشد.

 

عفونت: انواع مختلفی از عفونت‌ها مثل عفونت معده و سینوزیت می‌تواند به بوی بد دهان منجر شود. مهم است که علائم غیرمعمول مثل این مورد توسط پزشک چک شود.

 

بیماری یا نارسایی کلیه: ایجاد بوی دهان با رایحه‌ی فلز یا آمونیاک می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی کلیه باشد. در صورت بروز چنین علائمی به پزشک مراجعه شود.