چطور نوع کم‌خونی را تشخیص دهیم؟

تعیین نوع کم‌خونی به دلایل شایع
تعیین نوع کم‌خونی به دلایل شایع
مجله‌ی آموزش ایلیاد – کم‌خونی شرایطی است که بدن به مقدار کافی گلبول‌های قرمز تولید نمی‌کند و این باعث اختلال در اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن می‌شود. انواع مختلف کم‌خونی وجود دارد و تشخیص دقیق آن برای دنبال کردن روش‌های درمانی صحیح ضروری است.
 

تعیین نوع کم‌خونی به دلایل شایع

درک کنید که شایع‌ترین علت کم‌خونی خون‌‌ریزی زیاد است

خون‌ریزی شایع‌ترین علت کم‌خونی است، به ویژه با کم‌خونی فقر آهن. کم‌خونی فقر آهن (IDA) به ویژه در بین خانم‌ها و افرادی که در رژیم‌های غذایی آنها کمبود آهن دیده می‌شود، بسیار شایع است.
•    زنانی که قاعدگی سنگین دارند، یا باردار هستند، کودک شیر می‌دهند و یا به تازگی زایمان کرده‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کم‌خونی فقرآهن هستند.
•    علاوه بر این، افرادی که تحت عمل جراحی بزرگ و یا آسیب دیدگی جسمی همراه با خونریزی شدید قرار دارند، دارای شرایط گوارشی مانند بیماری کرون یا کولیت زخمی هستند، یا زخم معده دارند، به دلیل تمایل خونریزی در این بیماری‌ها، در معرض خطر بیشتری از کم‌خونی فقرآهن قرار دارند. .
 

رژیم غذایی خود را کنترل کنید

رژیم‌های غذایی ضعیف می‌تواند منجر به کم‌خونی شود. خوردن مواد غذایی ناسالم مانند آنهایی که از زنجیره‌های فست فود خریداری می‌شوند می‌تواند منجر به یکسری از شرایط سلامتی از جمله کم‌خونی شود. حفظ یک رژیم غذایی سالم و سرشار از آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک می‌تواند به شما در داشتن بدن سالم کمک کند.
•    چنین ویتامین‌ها و مواد معدنی را می‌توان در موارد زیر یافت: سبزیجات مانند اسفناج، چغندر و گوجه فرنگی. میوه‌هایی مانند انار، هلو و آلو و مصرف متوسط گوشت قرمز. مقدار توصیه شده آهن در مردان و زنان به شرح زیر است:  ۷تا ۱۲ ماه ۱۱ میلی‌گرم؛ ۱ تا ۳ سال ۷mg ؛ ۴تا۸ سال ۱۰mg ؛ ۹ تا ۱۳ سال ۸mg ؛ ۱۴ تا ۵۰ سال ۱۲mg ؛ ۵۱ سال و بالاتر ۸ میلی‌گرم.
•    برای ویتامین B12، میزان دریافتی روزانه توصیه‌شده برای زن و مرد به شرح زیر است: ۱ تا ۳ سال ۰.۹ میکروگرم ؛ ۴تا۸ سال ۱.۲mcg ؛ ۹ تا ۱۳ سال ۱.۸mcg ؛ ۱۴ سال و بالاتر ۲.۴mcg؛ زنان باردار ۲.۶ میکروگرم؛ و زنان شیرده ۲.۸ میکروگرم.
•    میزان توصیه‌شده برای اسیدفولیک برای مردان و آقایان شامل: تولد تا ۶ ماه ۶۵ میکروگرم؛ ۷ تا ۱۲ ماه ۸۰mcg ؛ ۱ تا ۳ سال ۱۵۰ میکروگرم؛ ۴ تا ۸ سال - ۲۰۰mcg؛ ۹ تا ۱۳ سال  ۳۰۰mcg ؛ ۱۴ تا ۱۸سال ۴۰۰mcg و برای ۱۹ سال و بالاتر  ۴۰۰ میکروگرم.
 

مراقب سطح هورمون غیر طبیعی باشید

هورمون‌ها نقش مهمی در حفظ سلامت و در نتیجه جلوگیری از کم‌خونی دارند. با این حال، در مواردی که سطح هورمونی خاص ناپایدار باشد، احتمال ابتلا به بیماری‌های خاص که منجر به کم‌خونی می‌شوند، به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
•    به عنوان مثال، کم‌کاری تیروئید یا سطح پایین هورمون‌های تیروئید ممکن است باعث کم‌خونی شود. سطح پایین هورمون‌های تیروئید به طور قابل ملاحظه‌ای بر گلبول قرمز (روند ساخت گلبول‌های قرمز در مغز استخوان) تأثیر می‌گذارد که به نوبه خود باعث کاهش سطح گلبول‌های قرمز خون در جریان خون می‌شود و باعث کم‌خونی می‌شود.
•    در زنانی که در مرحله یائسگی هستند، سطح استروژن تمایل به افزایش پیدا می‌کند، در نتیجه رشد و شکاف رحم منجر به خونریزی شدید نامنظم می‌شود و باعث کم‌خونی می‌شود.
 

بدانید که برخی از بیماری‌های مزمن می‌توانند منجر به کم‌خونی شوند

بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند باعث کم‌خونی شوند و این موارد شامل موارد زیر است:
•    بیماری کرون (بیماری که باعث خونریزی گوارشی می‌شود)
•    لوپوس اریتماتوز سیستمیک (یک بیماری خود ایمنی که منجر به ناهنجاری‌هایی همچون قاعدگی شدید و خونریزی دستگاه گوارش می‌شود)
•    بیماری مزمن کلیه (که در آن کلیه‌ها قادر به تولید مقادیر کافی هورمون اریتروپویتین نیستند که مغز استخوان را برای تولید گلبول‌های قرمز خون تحریک می‌کند).
 

اگر باردار هستید بیشتر توجه کنید

زنان باردار برای سلامتی خود و تغذیه کودک، باید میزان دریافت آهن خود را افزایش دهند. هنگامی که آهن کافی به بدن داده نشود، ممکن است منجر به کاهش تولید گلبول‌های قرمز و کم‌خونی شود.
 

بدانید که می‌توانید برخی از انواع کم‌خونی را به ارث ببرید

شرایط ارثی ناشی از پیوندهای ژنتیکی یا کم‌خونی از والدین به کودکان است. به یک نوع کم‌خونی ژنتیکی، کم‌خونی آپلاستیک گفته می‌شود. این نوع کم‌خونی نادر است، اما غالباً از نظر سلامتی جدی است که مغز استخوان تولید کننده سلول‌های خون نتواند وظیفه خود را انجام دهد و منجر به کاهش سطح گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها شود.
  • کم خونی داسی شکل یک بیماری ارثی است که دارای یک دوره مادام العمر است. افراد مبتلا به این بیماری به جای سلول معمولی دارای سلول‌های داسی شکل هستند. سلول‌های میکروبی نیز سفت و چسبنده هستند و منجر به افزایش خطر انسداد جریان خون می‌شوند.
  • تالاسمی که در آن هموگلوبین خون فاقد زنجیره‌های پروتئینی خاص مورد نیاز برای انجام عملکرد است. تالاسمی بسته به ژن ارثی معیوب از هر دو یا یکی از والدین به ترتیب بستگی به ژن تالاسمی ماژور یا تالاسمی مینور دارد.
  • کم‌خونی همولیتیک زمانی اتفاق می‌افتد که مغز استخوان قادر به جایگزینی گلبول‌های قرمز نیست و زودتر از طول عمر طبیعی ۱۲۰ روز از بین می رود. علائم آن از خفیف تا شدید متفاوت است.
شناخت انواع کم‌خونی با علائم
شناخت انواع کم‌خونی با علائم

شناخت انواع کم‌خونی با علائم

به دنبال علائم کم‌خونی فقر آهن باشید

به طور معمول، افراد مبتلا به این نوع کم‌خونی اغلب احساس خستگی و ضعف می‌کنند. این در شرایطی است که گلبول‌های قرمز هنگام انتقال اکسیژن به قسمت‌های مختلف بدن عملکرد موثری ندارند. علائم شایع ممکن است شامل موارد زیر باشد:
•    اشتهای کم، کند شدن رشد و مشکلات رشدی و رفتاری در نوزادان، رنگ پریدگی، ناخن‌های ضعیف، سردرد و سرگیجه، زیرا کاهش گلبول‌های قرمز در گردش خون متابولیسم بدن را مختل می‌کند.
•    اکثر مبتلایان به این نوع کم‌خونی هوس مواد غیرمعمول مانند یخ، خاک و نشاسته را می‌کنند که طبق مطالعات انجام شده، یک پاسخ رفتاری طبیعی به کم‌خونی فقرآهن است.
•    در طول زمان، فرد مبتلا به این نوع کم‌خونی ممکن است به اصطلاح سندرم پای بی‌قرار مبتلا شود که باعث ایجاد احساس گزگز در بازوها و پاها می‌شود. برای توضیح رابطه بین سندرم پای بی‌قرار و کم‌خونی مطالعات بیشتری لازم است، اما ۲۰% از بیماران مبتلا به سندرم پای بی‌قرار نیز کم‌خونی دارند.
 

علائم کم‌خونی پرنیسیوز را تشخیص دهید

این نوع کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 است و اغلب با احساس خستگی همراه با احساس یخ شدن دست و پا مشخص می‌شود. این بدان دلیل است که ویتامین B12 در تولید و بلوغ گلبول‌های قرمز که باعث تثبیت سوخت و ساز بدن می‌شود، مورد نیاز است.
•    در مدت زمانی که کمبود ویتامین درمان نشود، ممکن است مشکلات عصبی مانند بی‌حسی و سوزن اندام فوقانی و تحتانی، ضعف عضلات، تحریک‌پذیری و احتمال بروز مشکلات راه رفتن رخ دهد، زیرا ویتامین B12 برای عملکرد اعصاب لازم است و مکانیسم‌های حرکتی را به طور مؤثر تنظیم می‌کند.
 

ببینید که آیا کم‌خونی آپلاستیک دارید یا خیر

علائم کاهش گلبول‌های قرمز ممکن است موارد زیر را شامل شود: خستگی، ضعف، تنگی‌نفس، پوست کم رنگ، سرگیجه، سردرد و درد قفسه سینه.
•    علاوه بر این، همچنینکاهش علائم تولید گلبول‌های سفید ممکن است شامل موارد زیر باشد: تب، عفونت و علائم شایع مانند آنفولانزا، زیرا عملکرد سلول‌های سفید خون مبارزه با عفونت در بدن است.
•    علاوه بر این، کاهش تولید پلاکت با خونریزی، کبودی، پتکیا (لکه‌های قرمز)، خونریزی بینی، مدفوع خونین و جوش‌های پوستی، زیرا عملکرد اصلی پلاکت‌ها متوقف کردن تمایلات خونریزی است.
 

به دنبال علائم کم‌خونی همولیتیک باشید

برخی از علائم مشخص شده با این نوع کم‌خونی همراه است و این علائم شامل موارد زیر است:
•    زردی، درد در قسمت فوقانی شکم، ادرار قرمز مایل به قهوه‌ای، طحال بزرگ شده، زخم پا و درد.
•    علائم موجود ممکن است شبیه سایر مشکلات پزشکی مرتبط با اختلالات خونی باشد، بنابراین بیمار قبل از تشخیص نیاز به آزمایش گسترده دارد.
 

تالاسمی را تشخیص دهید

سقط جنین یا تولد نوزاد مرده، یکی از علایم تالاسمی آلفا شدید است. مرده‌زایی به این دلیل اتفاق می‌افتد که جنین‌های آسیب دیده در طول دوره بارداری مادر از کم‌خونی شدید و نارسایی قلبی رنج می‌برند. علائم اضافی شامل موارد زیر است:
•    ناهنجاری‌های استخوانی، زیرا متابولیسم مواد معدنی استخوان معمولاً تحت تأثیر این بیماری است. زردی ناشی از مقادیر بالای بیلی‌روبین (محصول نهایی تخریب هموگلوبین) است. بزرگ شدن طحال، کبد و قلب به دلیل تخریب غیرطبیعی بیش از حد گلبول‌های قرمز اتفاق می‌افتد.
•    در بیماران مبتلا به تالاسمی مینور ممکن است گلبول‌های قرمز کمی وجود داشته باشد، اما علائم مشخصی ندارد. با این حال، در تالاسمی ماژور، نوزادان در سال اول زندگی خود اغلب به کم‌خونی شدید مبتلا می‌شوند که منجر به کند شدن رشد و مشکلات استخوانی می‌شود.
 

علائم کم‌خونی داسی شکل را بررسی کنید

شایع‌ترین علامت کم‌خونی داسی شکل، خستگی بدن به دلیل کمبود اکسیژن در خون است. درد ناگهانی ممکن است در نتیجه بحران سلول‌های داسی شکل بر استخوان‌ها، ریه‌ها، شکم و مفاصل تأثیر بگذارد.
•    درد می‌تواند حاد یا مزمن باشد. درد حاد همراه با بحران سلول داسی اغلب برای ساعت‌ها یا حتی روزها ادامه دارد. درد مزمن هفته‌ها تا ماه‌ها ادامه دارد و ممکن است فعالیت‌های روزانه را محدود کند. همچنین می‌تواند بسیار عصبی‌کننده باشد.
•    بحران‌های بعدی و طولانی‌مدت کم‌خونی داسی شکل می‌تواند به استخوان‌ها، کلیه‌ها، ریه‌ها و قلب آسیب برساند.
 

به دنبال علائم کم‌خونی فانکونی باشید

بیشتر نوزادان مبتلا به این نوع کم‌خونی دچار نقص هنگام تولد می‌شوند که شامل نقایص استخوان، نقایص چشم و گوش، تغییر رنگ پوست و نقایص مادرزادی قلب است. آنها همچنین ممکن است دچار مشکلات رشدی مانند وزن کم هنگام تولد، رشد کند، اندازه سر کوچک، کوتاهی قد طبیعی و ناتوانی ذهنی باشند.
  • در بزرگسالان ممکن است علائمی مانند اندام‌های جنسی کامل رشد نکرده، شروع قاعدگی زودتر، شروع یائسگی زودتر و مشکل در باردار شدن و تکمیل بارداری وجود داشته باشد.
  • تمام این علائم به این دلیل است که کم‌خونی فانکونی بر مغز استخوان تأثیر می‌گذارد، در نتیجه گلبول‌های قرمز غیرطبیعی منجر به تاخیر در رشد و اختلال عملکرد چند عضو خواهد شد.

انجام آزمایشات تشخیصی برای تعیین نوع کم خونی
انجام آزمایشات تشخیصی برای تعیین نوع کم خونی

انجام آزمایشات تشخیصی برای تعیین نوع کم خونی

شمارش کامل خون را انجام دهید تا ببینید آیا کم‌خونی فقر آهن دارید یا خیر

اگر پزشک شما مشکوک باشد که شما کم‌خونی فقرآهن دارید، به احتمال زیاد انجام آزمایشاتی که شامل شمارش کامل خون (CBC) است را تجویز کند. این آزمایشی است که تعداد گلبول‌های قرمز و گلبول‌های سفید خون و همچنین سطح هموگلوبین (رنگدانه قرمز در خون)، میزان هماتوکریت (نسبت گلبول‌های قرمز در خون) و همچنین حجم متوسط سلول (حجم متوسط گلبول قرمز در یک نمونه معین) را اندازه‌گیری می‌کند.
 

تست فریتین سرم را انجام دهید

در آزمایش فریتین سرم، با استفاده از نمونه خون، میزان فریتین (پروتئین سلول خونی حاوی آهن) را اندازه‌گیری می‌کنند. سپس نمونه خون با استفاده از تست آهن سرم (که میزان آهن موجود در سرم خون را اندازه‌گیری می‌کند) و تست ظرفیت اتصال کل آهن (که توانایی بدن شما در انتقال آهن را ارزیابی می‌کند) آزمایش می‌شود.
•    اگر سطح فریتین سرم از ۴۶ تا ۹۹ میکروگرم در لیتر باشد، آزمایش آهن سرم و تست ظرفیت اتصال کل آهن می‌تواند مفید باشد. با این وجود، ممکن است بیوپسی مغز استخوان برای تشخیص قطعی لازم باشد.


تحت بیوپسی مغز استخوان قرار بگیرید

این آزمایش بدون آماده‌سازی‌های خاص انجام می‌شود، اما پزشک ابتدا فشار خون و ضربان قلب را بررسی می‌کند. این روش می‌تواند توسط یک متخصص خون، انکولوژیست، پرستار و یا یک تکنسین متخصص پزشکی انجام شود.
•    برای آزمایش از یک سوزن مته بزرگ برای جمع آوری بافت مغز استخوان از محل انتخاب شده استفاده می‌شود، که معمولاً در رج فوقانی پشت استخوان ران است. برای نوزادان، در قسمت پایینی پا قرار دارد.


یک آزمایش ویتامین B12 سرم را انجام دهید تا ببینید آیا کم‌خونی پرنیسیوز دارید یا خیر

ویتامین B12 سرم یک روش متداول برای تشخیص این نوع کم‌خونی است. مقدار B12 سرم کمتر از ۱۱۱ پیکومول بر میلی‌لیتر (pmol/mL) میتواند کمبود ویتامین B12 را نشان دهد.
•    در حالی که مقدار کمتر از ۸۹pmol/mL می‌تواند نقص عصبی را تعریف کند. میزان اسیدفولیک همچنین باید شناخته شود زیرا اسیدفولیک با ویتامین B12 همراه است. کمبود ویتامین B12 همچنین می‌تواند به کمبود فولات گلبول قرمز منجر شود.
•    این آزمایش با خارج کردن نمونه خون از ورید داخل آرنج انجام می‌شود. از آسپیراسیون مغز استخوان نیز می‌توان برای یافتن تشخیص متمایز برای ویتامین B12 و کمبود اسید فولیک استفاده کرد. آسپیراسیون مغز استخوان با ایجاد یک برش کوچک (معمولاً در پشت استخوان ران) قبل از وارد کردن یک سوزن به مغز استخوان انجام می‌شود. سپس پزشک مایع مغز استخوان را خارج می‌کند.
 

آزمایش خون برای تشخیص کم‌خونی آپلاستیک انجام دهید

شمارش کامل خون اولین قدم برای تشخیص کم‌خونی آپلاستیک است. در کم‌خونی آپلاستیک، تعداد گلبول‌های قرمز، گلبول‌های‌سفید، پلاکت‌ها و رتیکولوسیت‌ها (گلبول‌های قرمز نابالغ) در خون کافی نیستند، در نتیجه منجر به عوارض مختلفی می‌شود که با گذشت زمان می‌تواند به نقص عضو منجر شود.
•    الکتروفورز هموگلوبین (آزمایش انواع مختلف هموگلوبین در جریان خون) می‌تواند سطح بالایی از هموگلوبین جنین (نوعی هموگلوبین موجود در نوزادان تازه متولد شده) را نشان دهد، که در بیماران مبتلا به کم‌خونی آپلاستیک نیز مشاهده می‌شود.
•    این آزمایش با برداشتن نمونه خون از ورید داخل آرنج یا در پشت دست انجام می‌شود. برای بررسی کمی و کیفی سلول‌های خونی نیز ممکن است بیوپسی مغز استخوان انجام شود. در کم‌خونی آپلاستیک، سلول‌های خونی تمایل به سلول‌های سلولزی دارند و این بدان معنی است که تعداد کمی از سلول‌های خونی در گردش خون وجود دارد.
 

برای کم‌خونی همولیتیک، آزمایش خون انجام دهید

اولین قدم برای تشخیص این نوع کم‌خونی گرفتن خون کامل برای بررسی گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها، هموگلوبین و هماتوکریت است. سایر آزمایش‌های خون شامل موارد زیر است:
•    شمارش رتیکولوسیت؛ زیرا این سلول‌ها اغلب در مقادیر زیاد در کم‌خونی همولیتیک وجود دارند. قبل از انجام این آزمایش پزشک از شما سؤال می‌کند که آیا شما هموفیلی (اختلال در لخته شدن خون)، سابقه‌ی غش و سایر شرایط را دارید یا خیر.
•    تست هاپتوگلوبین؛ این یک آزمایش برای اندازه‌گیری میزان هاپتوگلوبین (ماده شیمیایی است که با هموگلوبین ترکیب می‌شود.
•    سطح بیلی روبین؛ اگر این موارد زیاد باشد، می‌تواند وجود این نوع کم‌خونی را نشان دهد. آسپیراسیون مغز استخوان و بیوپسی نیز قابل انجام است.
 

تست تالاسمی انجام دهید

شمارش کامل خون دوباره اولین قدم است. بیماران مبتلا به تالاسمی اغلب تعداد کمی گلبول قرمز سالم و سطح هموگلوبین پایین دارند. افرادی که از نظر آلفا یا بتا تالاسمی مثبت هستند، دارای گلبول‌های قرمز کمتری هستند.
•    آزمایش قبل از تولد همچنین با گرفتن نمونه‌ای از مایع یا بافت آمنیوتیک از جفت مادر به نام آمنیوسنتز انجام می‌شود. این تست می‌تواند نشان دهد که آیا کودک تالاسمی دارد و چه میزان شدید است.
 

ببیند آیا کم‌خونی داسی شکل دارید یا خیر

آزمایش خون ساده برای هموگلوبین می‌تواند تشخیص دهد که آیا فرد کم‌خونی سلول داسی دارد یا خیر. پزشکان همچنین می‌توانند با گرفتن نمونه‌ای از مایع آمنیوتیک یا بافت از جفت، تشخیص دهند که آیا کودک کم‌خونی داسی شکل دارد یا خیر.


تست کم‌خونی فانکونی

آزمایش ژنتیکی رویکرد اصلی در تشخیص کم‌خونی فانکونی است. آزمایش شکستگی کروموزوم نیز اغلب استفاده می‌شود. اگر کم‌خونی فانکونی وجود داشته باشد، کروموزوم‌های موجود در نمونه خون در هنگام مخلوط کردن با مواد شیمیایی آزمایش تمایل به شکستن و تنظیم مجدد دارند.
 
مجله‌ی آموزش ایلیاد
مجله ایلیاد رادر اینستاگرام دنبال کنید...مجله ایلیاد رادر تلگرام دنبال کنید...مجله ایلیاد رادر آپارات دنبال کنید...مطالب مشابه● چطور لکه‌های مداد را از روی دیوار پاک کنیم؟● چطور ویتامین B12 مورد نیاز بدن‌مان را تامین کنیم؟● چطور در خانه توت فرنگی بکاریم؟● چطور جلوی استفراغ شیرخوار را بگیریم؟● چطور برای یک سفر کمپینگ آماده شویم؟● چگونه با عدم تعادل شیمیایی در مغز برخورد کنیم؟● چطور رادیاتور خودرو را تخلیه و تعویض کنیم؟● چگونه از شر مگسک چشم خلاص شویم؟● چطور هوش هیجانی‌مان را اندازه گیری کنیم؟● چطور با کامپیوتر اسکرین شات بگیریم؟جدیدترین مطالب● آمار سرقت پس از قانون کاهش مجازات ● غلبه بر یکی از محدودیت‌های قانون اول ترمودینامیک● باکتری‌ها چگونه به مغز حمله می‌کنند؟● دانشمندان گامی دیگر به اینترنت کوانتومی نزدیک‌تر شده‌اند● ورود اورانیوم به خاک چه ارتباطی با کودهای کشاورزی دارد؟● آیا گیاهان هم صدا دارند؟● شواهد جدید برای مدل استاندارد کیهان‌شناسی● سیاره‌ی ناهید فعالیت‌های آتشفشانی دارد● قدیمی‌ترین نشانه‌های برخورد شهاب‌سنگ‌ها با زمین● تصویری فوق‌العاده از یک برج پلاسمایی بر روی سطح خورشید● کشف درخشان و داغِ جیمز وب● پنج فایده‌ی دارچین برای سلامتی● کدام حیوان بلندترین گردن را در قلمرو حیوانات داشته است؟● کشف آنزیمی که هوا را به انرژی تبدیل می‌کند● آیا اسب تک‌شاخ واقعاً وجود داشته است؟● منشاء رود نیل کجاست؟● چرا در استوا وزن همه چیز کمتر است؟● چگونه باکتری‌ها به آنتی‌بیوتیک مقاوم می‌شوند؟● غذاها و نوشیدنی‌هایی که الکل دارند و نمی‌دانیم● آیا می‌توان بر روی ماه کشاورزی کرد؟