چگونه می‌توان میزان اسید معده را کاهش داد؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - معده‌ی یک فرد، مملو از اسید طبیعی است که به تجزیه مواد غذایی کمک می‌کند و دستگاه گوارش را از عفونت محافظت می‌کند. اما، اسید معده اضافی می‌تواند باعث علائم ناراحت کننده، درد و حتی مشکلات شدید سلامتی شود. شایع‌ترین علامت آن سوزش سر دل یا رفلاکس معده است که در صورت نشت اسید معده به مری رخ می‌دهد. سوزش مدام معده، بیماری رفلاکس معده (GERD) را نشان می‌دهد، که می‌تواند به مری و گلو آسیب برساند. کاهش اسید معده اضافی بهترین راه برای مدیریت این مشکلات است.

به طور کلی، یک رژیم غذایی متعادل، سرشار از میوه، سبزیجات، غلات سبوس‌دار و لبنیات کم‌چرب و بدون چربی است. این رژیم همچنین شامل پروتئین‌های کم چرب مانند مرغ، ماهی و لوبیا است. همچنین باید چربی‌های اشباع و ترانس، کلسترول، سدیم (نمک) و قندهای اضافه شده را نیز از رژیم غذایی کم کرد.

از نظر پزشکی، وزن سالم با چیزی به نام شاخص توده بدنی (BMI) تعریف می‌شود. BMI محدوده وزن مناسب شما را با توجه به قد و جنس تخمین می‌زند. BMI طبیعی بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ است. BMI‌های زیر ۱۸.۵ کم وزن هستند، از ۲۵ تا ۲۹.۹ اضافه وزن دارند و بالای ۳۰ چاق هستند.
•    رژیم و ورزش خود را تنظیم کنید تا BMI شما در محدوده طبیعی قرار بگیرد.

بررسی برچسب‌های مواد غذایی برای کالری، روشی ساده و کارآمد برای مدیریت وزن است. اطمینان حاصل کنید که هر روز در محدوده کالری توصیه شده برای نیازهای غذایی خود بمانید. شما می‌توانید کالری مورد نیاز روزانه خود را با بدست آوردن وزن خود برحسب پوند و ضرب کردن آن در عدد ۱۰، برآورد کنید. بنابراین، مثلاً اگر فردی ۱۸۰ پوند وزن دارد، باید روزانه ۱۸۰۰ کالری دریافت کند تا وزن خود را حفظ کند.
•    هر کیلوگرم حدود ۲.۲ پوند است. یعنی وزن ۷۰ کیلوگرم یک فرد، معادل ۱۵۴ پوند است.
•    توجه داشته باشید که این مقدار کالری بسته به جنس، سن و سطح فعالیت روزانه فرد می‌تواند متفاوت باشد.
•    سالم‌ترین نرخ برای کاهش وزن، تقریباً یک پوند در هفته است. یک پوند چربی در حدود ۳۵۰۰ کالری است، بنابراین مصرف روزانه خود را ۵۰۰ کالری کاهش دهید.

وعده‌های غذایی را به آرامی بخورید و برای هضم بهتر، لقمه‌های کوچک بردارید و خوب بجوید. خوردن لقمه‌های بزرگ و نجویدن درست غذا، باعث می‌شود که هضم غذا در معده طولانی‌تر شود. در نتیجه بیش از حد معمول غذا می‌خورید. همچنین سریع خوردن غذا می‌تواند باعث بلعیدن هوای بیش از حد و در نتیجه باعث نفخ شود.
•    ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا معده به مغز سیگنال دهد که پر است. به همین دلیل، افرادی که به سرعت غذا می‌خورند، تمایل به خوردن بیش از حد دارند.

متأسفانه، هیچ غذای خاصی برای درمان GERD، که از نظر علمی اثبات شده باشد، وجود ندارد. با این حال، می‌توانید از غذاهایی که باعث بدتر شدن آن می‌شوند، خودداری کنید. غداهایی همچون:
•    نوشیدنی‌های کافئین‌دار (قهوه، چای، نوشابه)
•    مواد شیمیایی کافئین مانند (شکلات، نعناع)
•    الکل
•    غذاهای تند (فلفل تند، کاری، خردل تند)
•    غذاهای اسیدی (مرکبات، گوجه فرنگی، سس و سرکه)
•    مقادیر زیادی از غذاهایی که باعث نفخ و گاز می‌شوند (کلم، کلم بروکلی، جوانه بروکسل، حبوبات، لبنیات و غذاهای پرچرب)
•    غذاهای قندی یا شکر

انجمن قلب آمریکا حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت متوسط، حداقل ۵ روز در هفته توصیه می‌کند. یا می‌توانید ۲۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید  و ۳ روز در هفته را با تقویت عضله با شدت متوسط تا دو بار در هفته، ترکیب کنید.
•    اگر این مقدار توصیه‌شده، بیش از توانایی شما به نظر می‌رسد، همیشه کمی فعالیت بهتر از عدم فعالیت است. تمام تلاش خود را بکنید تا آنجا که می‌توانید ورزش کنید. حتی رفتن برای پیاده‌روی کوتاه بهتر از نشستن روی مبل است.
•    هرچه کالری بیشتری از طریق ورزش بسوزید، کالری بیشتری نیز می‌توانید بخورید. بسیاری از برنامه‌های پیگیری کالری به شما کمک می‌کنند تا یادداشت کنید که چگونه ورزش بر میزان خوردن شما تأثیر می‌گذارد.

بسته به اندازه و نوع غذا، معده شما ۳ تا ۵ ساعت طول می‌کشد تا محتوای آن را هضم و خالی کند. برای جلوگیری از رفلاکس، برای انجام فعالیت‌های سنگین اجازه دهید زمانی از غذا خوردن شما بگذرد یا وعده‌های غذایی کمتری بخورید.

خوابیدن بعد از غذا باعث تشدید علائم GERD می‌شود. همیشه حداقل ۲ ساعت بعد از غذا صبر کنید و سپس دراز بکشید یا به رختخواب بروید. بالا بردن سر تخت خواب، ممکن است به کاهش علائم GERD در شب نیز کمک کند.

 

اگر سیگار می‌کشید و یا هر نوع محصول تنباکو دیگری استفاده می‌کنید، باید هر چه سریع‌تر ترک کنید. الکل همچنین می‌تواند رفلاکس اسید را بدتر کند، بنابراین یا آن را از رژیم غذایی خود قطع کنید یا به میزان قابل توجهی کاهش دهید. بلافاصله بعد از غذا از دراز کشیدن خودداری کنید. اگر نمی‌توانید این کار را انجام دهید، سعی کنید زیر سر خود را با چند بالش بلند کنید.

اگر با اعمال تغییرات سبک زندگی، تغییری در علائم مشاهده نمی‌کنید، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید. GERD طولانی مدت می‌تواند باعث آسیب به مری شود و با سایر مشکلات شدید سلامتی همراه است. التهاب طولانی مدت و آسیب‌های مکرر نیز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد. اگر تغییرات سبک زندگی مشکلات اسید معده را برطرف نکرده، از جستجوی معالجه پزشکی دریغ نکنید.

 

درمان پزشکی برای GERD با توجه به شدت علائم متفاوت است. بسیاری از داروهای بدون نسخه در دسترس هستند. برای اطمینان از یک رژیم درمانی مناسب، باید با پزشک خود مشورت کنید. حتی برای مصرف داروهای بدون نسخه نیز با پزشک مشورت کنید. دستورالعمل دوز و زمانبندی را با دقت برای هر داروی دنبال کنید، تا از عوارض جانبی احتمالی شدید جلوگیری کنید.
•    برای GERD خفیف تا متوسط: در صورت بروز علائم یک بار در هفته یا کمتر، در صورت لزوم آنتی‌اسید مصرف کنید تا اسید را خنثی کنید. آنها ظرف حدود چند دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد تا تسکین یابند. برای محافظت از پوشش مری و معده و همچنین برای بهبودی از عوامل سطحی (سوکرالفیت‌ها) استفاده کنید.
•    برای شدید یا مکرر (۲ یا چند بار در هفته) GERD: از مهارکننده‌های پروتون پمپ (امپرازول، لانسوپرازول، استروژن، پنتوپرازول، دکسلانسوپرازول، رابپرازول) استفاده کنید تا از ترشح اسید در معده جلوگیری کنید. برخی از این موارد بدون نسخه در دسترس هستند و مقدار استاندارد آن یک قرص روزانه به مدت ۸ هفته است. عوارض جانبی عبارتند از: عفونت‌های باکتریایی و اسهال، کم خونی و پوکی استخوان و تعامل با سایر داروها.
•    به هیچ وجه بدون مشورت با پزشک این داروها را مصرف نکنید.

 

در غربالگری آندوسکوپی فوقانی، پزشکان از یک دوربین روی یک لوله انعطاف پذیر برای بررسی گلو، مری و معده استفاده می‌کنند. در طی این روش، آنها ممکن است نمونه برداری را برای ارزیابی التهاب، بررسی هلیکوباکتر پیلوری(نوعی باکتری) و رد سرطان انجام دهند.

به ندرت پیش می‌آید که علائم GERD به هیچگونه دارویی پاسخ ندهند، در این صورت ممکن است شما به جراحی نیاز داشته باشید. در یک روش جراحی (فوندوپلیکسیون) قسمت فوقانی معده، در اطراف مری را می‌پیچانند، سپس آن را در جایی می‌دوزند تا  دهانه مری را تقویت کند. در روش دوم رشته‌ای از مهره‌های مغناطیسی را در اطراف نقطه‌ای که مری و معده متصلند، می‌پیچانند. این کار قسمت زیرین مری را می‌بندد، اما در هنگام بلع غذا، اجازه می‌دهد تا مواد غذایی عبور کنند.

در مورد داروهای طبیعی رفلاکس اسید، تحقیقات زیادی انجام نشده است. اگرچه این روش‌های درمانی کاملاً مورد قبول جوامع پزشکی یا علمی نیستند، اما ممکن است به تسکین علائم کمک کنند:
•    جوش‌شیرین؛ نصف تا یک قاشق چایخوری جوش شیرین در یک لیوان آب، ممکن است به خنثی کردن اسید معده کمک کند.
•    آلوئه ورا؛ نوشیدن آب آلوئه‌ورا ممکن است احساس سوزش را تسکین دهد.
•    چای زنجبیل یا بابونه؛ تصور می‌شود اینها باعث کاهش استرس، تسکین حالت تهوع و کمک به هضم غذا می‌شوند.
•    شیرین بیان و زیره؛ هر دو گیاهانی هستند که بسیاری از آنها می‌توانند به علائم کمک کنند.
•    مصطکی یا کندر؛ صمغ زردرنگی است که به صورت آدامس در بیشتر فروشگاه‌های مواد غذایی سالم یافت می‌شود.

ممکن است شنیده باشید که نعناع می‌تواند به رفلکس اسید کمک کند، اما مطالعات نشان می‌دهد که روغن نعناع در واقع باعث بدتر شدن آن می‌شود. یک باور رایج دیگر این است که شیر می‌تواند علائم را تسکین دهد. در حالی که درست است که شیر اسید معده را برای مدتی خنثی می‌کند، در طولانی مدت باعث تولید بیشتر اسید می‌شود.

 

مطالعات نشان می‌دهد که افزایش بزاق می‌تواند اسید معده را خنثی کند. با جویدن آدامس یا مکیدن آب‌نبات می‌توانید بزاق را افزایش دهید. فقط مطمئن شوید که آنها بدون قند هستند تا از مصرف کالری زیاد جلوگیری کنید.

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد