مولتیپل میلوما چیست و چطور علائم آن را تشخیص دهیم؟

شناسایی علائم مولتیپل میلوما

مجله‌ی آموزش ایلیاد - مولتیپل میلوما نوعی سرطان است که در مغز استخوان ایجاد می‌شود و باعث می‌شود آنتی بادی‌های موجود در خون به درستی عمل نکنند. تشخیص مولتیپل میلوما برای پزشک دشوار است، زیرا علائم این بیماری در آخرین مراحل بیماری خود را نشان می‌دهد. پزشک شما می‌تواند چندین آزمایش برای تشخیص انجام دهد، از جمله آزمایش خون یا ادرار و همچنین اشعه X و بیوپسی مغز استخوان. دریافت یک تشخیص صحیح توسط پزشک به شما این امکان را می‌دهد تا به درمان صحیح دسترسی پیدا کنید و احتمال بهبودی موفقیت آمیز خود را از این سرطان افزایش دهید.

شناسایی علائم مولتیپل میلوما

به علائم حالت تهوع مزمن، خستگی و عدم اشتها توجه کنید

ممکن است به دلیل عدم اشتها از نظر روحی یا جسمی ضعف داشته باشید و به دلیل اینکه به درستی غذا نمی‌خورید، دچار کاهش وزن قابل توجهی می‌شوید.

ببینید که آیا دارای درد مداوم در استخوان و بیماری‌های مکرر هستید

ممکن است در استخوان‌های‌تان احساس درد یا ملتهب داشته باشید. همچنین ممکن است به دلیل مولتیپل میلوما مستعد عفونت‌ها و سایر بیماری‌ها باشید.

به ضعف یا بی‌حسی در پاها توجه کنید

بی‌حسی ممکن است به دلیل درد استخوان یا آسیب دیدگی استخوان باشد. ممکن است ایستادن یا راه رفتن روی پاهای‌تان برای مدت طولانی به دلیل ضعف یا بی‌حسی دشوار باشد.

آگاه باشید که ممکن است تا آخرین مراحل بیماری، هیچ علامتی را تجربه نکنید

برخی از افراد در مراحل اولیه سرطان علائم یا علائم قابل توجهی از بیماری نشان نمی‌دهند. ممکن است فقط هنگامی که سرطان پیشرفت کرده و جدی‌تر شود، احساس ضعف، بی‌حسی یا درد کنید.

مشخص کنید که آیا در معرض خطر بیماری میلوما هستید

برخی از افراد در مقایسه با دیگران خطر ابتلا به مولتیپل میلوما دارند. شما می‌توانید در صورت وجود هر یک از مهمترین فاکتورهای خطر، به پزشک خود کمک کنید تا علت احتمالی علائم را کاهش دهد. اگر شرایط زیر را دارید، ممکن است در معرض خطر باشید:
•   در سن بالای ۶۰ سال هستند. در حالی که افراد می‌توانند در سنین پایین‌تر نیز به این بیماری مبتلا شوند، با افزایش سن، این خطر افزایش می‌یابد.
•   مرد هستند. مردان نسبت به زنان بیشتر در خطر ابتلا به مولتیپل میلوما هستند.
•   سیاه یا از تبار آفریقایی هستند. در آمریکا، آمریکایی‌های آفریقایی تقریباً ۲ برابر بیشتر از آمریکایی‌های اروپایی به بیمایر مبتلا هستند.
•   سابقه خانوادگی متعدد از بیماری داشته باشید. ممکن است اگر یکی یا بیش از یکی از خواهر و برادر یا والدین خود به این بیماری مبتلا شده اند، در معرض خطر باشید.
•   تاکنون شما مبتلا به گاموپاتی مونوکلونال با اهمیت نامشخص (MGUS) شده‌اید. وجود یک پروتئین غیرطبیعی (به نام پروتئین مونوکلونال) در خون.

گرفتن آزمایش خون و ادرار

برای انجام آزمایشات با پزشک خود ملاقات کنید

اگر علائم میلوم مولتیپل را تجربه کرده‌اید یا احساس ناخوشایندی دارید، با پزشک خود ملاقات کنید تا برای این بیماری آزمایش شوید. پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که اگر مشکوک به مولتیپول میلوما هستید، آزمایش دهید.

۸ تا ۱۰ ساعت قبل از آزمایشات چیزی جز آب نخورید و ننوشید

از نمونه خون و ادرار برای آزمایش عملکرد کبد و کلیه و سایر عوامل استفاده می‌شود. برای جلوگیری از اشتباه نشدن در نتایج، از مصرف الکل یا کافئین خودداری کنید و اگر پزشک به شما دستور می‌دهد قبل از آزمایش چیزی نخورید، از خوردن مواد غذایی خودداری کنید. اگر تشنه هستید آب بخورید. بعد از انجام آزمایش، می‌توانید عادات غذایی و آشامیدنی طبیعی خود را از سر بگیرید.
پزشک شما عوامل مختلفی را از طریق آزمایش خون بررسی می‌کند، از جمله:
•   سطح کلسیم و الکترولیت خون.
•   عملکرد کبد و کلیه‌ها.
•   وجود یا عدم وجود آنتی‌بادی‌های غیر طبیعی در خون در ارتباط با سلول‌های سرطانی پلاسما (آزمایش الکتروفورز پروتئین سرم، یا SPEP).
•   بررسی میزان آنتی‌بادی‌های غیر طبیعی از نظر بالا یا پایین بودن این آنتی‌بادی‌ها (آزمایش ایمونوگلوبولین کمی).
•   میزان رسوب گلبول‌های قرمز (ESR) و گرانروی پلاسمای (PV) خون. ESR و PV معمولاً در افراد مبتلا به مولتیپل میلوما افزایش می‌یابد.
•   آنها همچنین یک شمارش خون کامل (FBC) را انجام می‌دهند تا سطح غیرمعمول کم گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها را بررسی کنند.

برای آزمایش، نمونه ادرار تهیه کنید

این نمونه برای پروتئین‌های غیر طبیعی ناشی از سلول‌های سرطانی پلاسما، موسوم به زنجیره‌های نور مونوکلونال یا پروتئین Bence Jones آزمایش خواهد شد. جمع آوری ادرار در طی ۲۴ ساعت به پزشک شما اجازه می‌دهد تا ببیند که چه تعداد پروتئین در بدن شما تولید می‌شود و کلیه‌ها چقدر خوب کار می‌کنند.

انجام اشعه X و آزمایش‌های دیگر

از بازوها، پاها، ستون فقرات، لگن و جمجمه اشعه ایکس بگیرید

آنها همچنین ممکن است یک تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)، اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و یک اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) از بدن شما انجام دهند تا از هرگونه آسیب در استخوان شما مطلع شوند. شما باید لباس بیمارستانی بپوشید و در یک دستگاه تصویربرداری دراز بکشید تا پزشک شما بتواند از تصاویر استخوانی با کیفیت بالا برای تجزیه و تحلیل استفاده کند.

به پزشکتان اجازه دهید نمونه‌ای از مغز استخوان‌تان بگیرد

نمونه مغز استخوان شامل گرفتن مقدار کمی مایعات و مقدار کمی از بافت جامد از استخوان شما خواهد بود. نمونه معمولاً روی استخوان لگن شما انجام می‌شود. پزشک با بی‌حسی موضعی ناحیه را بی‌حس می‌کند و برای گرفتن نمونه از سوزن استفاده می‌کند.

در صورت نیاز نمونه چربی از شکم‌تان گرفته می‌شود

در صورت بروز نقص عضو یا نارسایی اندام، پزشک ممکن است آزمایش نمونه‌ای از چربی شکم را توصیه کند. ناحیه شکم شما با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود و پزشک نمونه کوچکی از چربی را با سوزن بر می‌دارد.
• سپس نمونه آزمایش می‌شود تا مشخص شود که آیا پروتئین M کم دارید یا خیر، که ممکن است در اثر مولتیپل میلوما ایجاد شود.

درمورد نتایج آزمایش با پزشک خود صحبت کنید

دریابید که آیا شما برای مولتیپل میلوما مثبت بوده اید یا خیر

پزشک نتایج آزمایش خون و ادرار و همچنین نتایج هر آزمایش دیگری که انجام می‌دهد را بررسی خواهد کرد. آنها به این نتیجه می‌رسند که آیا تمام آزمایش‌های شما، که با هم انجام شده‌اند، نشان می‌دهند که شما مبتلا به مولتیپل میلوما هستید.
• در نظر داشته باشید که تشخیص میلوما قبل از مراحل پایانی دشوار است. اگر پزشک شما مطمئن نیست که آزمایشات شما نشانگر این بیماری است، ممکن است سلامت شما را تحت نظر داشته باشد و از شما بخواهد که آزمایش‌های اضافی انجام دهید تا اطمینان حاصل کند که می‌توانند تشخیص دهند که آیا شما مبتلا به مولتیپل میلوما هستید یا خیر.

در مورد شدت وضعیت خود با پزشک صحبت کنید

پزشک به شما خواهد گفت که آیا شما میلومای مرحله‌ی اول، مرحله دوم یا مرحله سوم را دارید. مرحله اول به این معنی است که شما از بیماری تهاجمی کمتری برخوردار هستید، مرحله دوم به معنای شکل نیمه تهاجمی است و مرحله سوم به این معنی است که فرم تهاجمی دارید که بر استخوان‌ها، کلیه‌ها و اندام‌های شما تأثیر می‌گذارد.
• آنها همچنین به شما می‌گویند در کدام گروه خطر قرار دارید، که به شما می‌گوید وضعیت شما چقدر تهاجمی است. طبقه خطر بالاتر بدان معنی است که شرایط شما شدیدتر است.

برای تأیید تشخیص، به پزشک متخصص مراجعه کنید

اگر آزمایشات شما نشان دهد که احتمالاً میلوما دارید، پزشک شما را به یک متخصص خون و سرطان (یک متخصص خونشناسی یا انکولوژیست) ارجاع می‌دهد. متخصص آزمایشات اضافی را برای تأیید یا رد تشخیص بیماری میلوما انجام می‌دهد و با شما همکاری خواهد کرد تا بسته به نتایج، یک برنامه درمانی تهیه کند.

در مورد گزینه‌های درمانی با متخصص خود صحبت کنید

گزینه‌های درمانی شما به شدت شرایط شما بستگی دارد. اگر وضعیت شما خیلی شدید نباشد و علائمی از خود نشان ندهید، ممکن است پزشک معالج، شما را فوراً معالجه نکرده و وضعیت شما را تحت نظر داشته باشد تا بدتر نشود. اگر وضعیت شما شدید باشد، ممکن است داروهای ضد سرطان، شیمی درمانی یا پیوند مغز استخوان تجویز شود.

پزشک شما ممکن است برای درمان عوارض ناشی از مولتیپل میلوما، دارو و تغییر شیوه زندگی را تجویز کند. ممکن است عوارضی مانند درد استخوان، پوکی استخوان، کم‌خونی، مشکلات کلیوی و عفونت‌هایی مانند آنفولانزا یا ذات الریه را تجربه کنید.

مجله‌ی آموزش ایلیاد