چگونه بیماری زیکا را تشخیص دهیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - به دلیل شیوع اخیر ویروس زیکا، به ویژه در آمریکای مرکزی و جنوبی، دریای کارائیب، اقیانوسیه و آفریقا و همچنین برخی از مناطق ایالات متحده و کانادا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بسیار مفید است اگر بتوانید علائم و نشانه‌های عفونت احتمالی زیکا را بشناسید و همچنین بدانید که برای عوارض ناشی از عفونت باید به دنبال چه چیزی باشید. تشخیص به موقع عوارض ممکن است به شما کمک کند تا در صورت نیاز، به درمان پزشکی مناسب بپردازید.

 

علائم زیکا غالباً خفیف هستند و فقط برای چند روز تا یک هفته ادامه دارند. علائم عفونت زیکا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
•    تب
•    حالت تهوع و یا استفراغ
•    سردرد
•    درد عضلات و مفاصل
•    قرمزی چشم و یا درد در پشت چشم
•    جوش
•    سرفه جدی

 

یکی از مهمترین چالش‌های تشخیص عفونت زیکا این است که اکثر افراد آلوده هیچ علائمی ندارند.

 

ویروس زیکا با گزش از پشه  تب زرد منتقل می‌شود، که همان نوع پشه‌ای است که می‌تواند تب دانگ و تب زرد را نیز حمل کند. مدت زمان بروز علائم معمولاً سه تا ۱۲ روز پس از گزش توسط پشه آلوده است.
•    اگر به زیکا مبتلا شوید، در این بازه زمانی، علایم بروز می‌کند. با این حال، به یاد داشته باشید که نبود علائم به معنای نداشتن زیکا نیست.

 

تنها راه مطمئن برای تشخیص اینکه آیا زیکا دارید، آزمایش خون است. زیکا علائمی دارد که شبیه تب دانگ و چیکونگونیا است، بنابراین حتی یک پزشک بدون انجام آزمایش خون نمی‌تواند بیماری شما را تشخیص دهد.

بزرگترین خطر زیکا، فقط عفونت نیست، بلکه عوارض بالقوه‌ای است که می‌تواند در نتیجه عفونت ایجاد شود. اگرچه عوارض فقط در اقلیت کمی از افراد ایجاد می‌شود، اما ممکن است شدید باشد. دو عارضه اصلی که مشکوک به ارتباط با ویروس زیکا هستند عبارتند از:
•    سندرم گیلن-باره (GBS)؛ که یک بیماری عصبی است و می‌تواند منجر به فلج احتمالی شود.
•    میکروسفالی؛ نوعی نقص مادرزادی است که در صورت ابتلای زنان باردار به زیکا ایجاد می‌شود. نوزادانی که با میکروسفالی متولد می‌شوند دارای سر غیرطبیعی کوچکی هستند و ممکن است تاخیر در رشد نیز داشته باشند. برخی از نوزادان حتی ممکن است در اثر این نقص مادرزادی فوت کنند.

 

 GBS به عنوان یک عارضه بالقوه از ویروس زیکا در ارتباط است، اما هنوز ارتباط اثبات شده‌ای بین این دو وجود ندارد. با این وجود، شناختن علائم و نشانه‌های GBS در صورت ابتلا به زیکا بسیار مهم است. GBS نوعی اختلال خود ایمنی است که ممکن است به دنبال عفونت‌های ویروسی مانند زیکا رخ دهد. با آسیب رساندن به پوشش‌های عصبی، بر سیستم عصبی شما تأثیر می‌گذارد. علائم آن عبارتند از:
•    بی‌حسی در اندام تحتانی مانند پا، پایین پا و دست‌ها
•    مشکل در حرکت
•    بی‌حسی و یا فلج که به تدریج به سمت بالا حرکت می‌کند
•    تنفس دشوار در صورت حرکت فلجی به ناحیه قفسه سینه

 

میکروسفالی در نوزادان با عفونت زیکا در زنان باردار (که سپس آن را به جنین خود در رحم منتقل می‌کنند) ارتباط دارد. میکروسفالی به یک سر غیر طبیعی کوچک گفته می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به تاخیر در رشد، ناتوانی‌های ذهنی شود و در موارد شدید حتی منجر به مرگ شود.
•    هنگامی که کودک شما متولد می‌شود، پزشکان اندازه‌گیری‌های معمول دور سر را انجام می‌دهند (هم در بدو تولد و هم در فواصل متناوب در طول رشد کودک). از طریق اندازه‌گیری دور سر و غیر طبیعی کوچک بودن است که پزشک ممکن است در کودک، میکروسفالی تشخیص دهد.
•    میکروسفالی به عنوان دور سر کمتر از ۴۲ سانتی‌متر در رشد کامل تعریف می‌شود. پزشکان می‌توانند از نمودارهای رشد مبتنی بر سن برای تعیین اینکه آیا دور سر کودک در هر مرحله از رشد در محدوده طبیعی قرار دارد، استفاده کنند.
•    اگر در کودک میکروسفالی تشخیص داده شود، ممکن است نشانه این باشد که مادر اخیراً به ویروس زیکا آلوده شده‌ است.

 

با اینکه هیچ درمان و واکسنی برای زیکا وجود ندارد، ولی GBS قابل درمان است، بنابراین اگر فکر می‌کنید GBS دارید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. میکروسفالی قابل درمان نیست، اما استراتژی‌های حمایتی وجود دارد که ممکن است به کودک کمک کند تا حد امکان به نقاط عطف رشد برسد.

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد