چطور میگرن را درمان کنیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - اگر از سردردهای میگرنی رنج می‌برید، می‌دانید که آنها بسیار دردناک‌اند و ساعاتی طولانی، حتی روزها طول می‌کشد تا آرام شوید. درد یک طرفه ضربان‌دار، حالت تهوع و استفراغ، تاری دید و حساسیت به نور و صدا می‌تواند به شدت ناتوان‌کننده باشد. خوشبختانه می‌توانید میگرن را به طور طبیعی و با دارو درمان کنید. همچنین می‌توانید یاد بگیرید که از عوامل تحریک کننده سردرد میگرنی جلوگیری کنید.

 

قبل از اقدام به درمان میگرن، باید مطمئن باشید که میگرن دارید و سردردتان نوع دیگری از سردرد نیست. میگرن به طور کلی به صورت درد ضربان‌دار در یک طرف سر شما همراه با حالت تهوع یا استفراغ و یا حساسیت به نور و صدا رخ می‌دهد.هرچند گاهی ممکن است میگرن داشته باشید و هیچ دردی در سر احساس نکنید. ممکن است یک یا دو ساعت قبل از میگرن علائم پیش اخطاری مانند دیدن نقاط تاریک، هاله‌ها، نور چشمک زن، ضعف، سوزن سوزن شدن یا حتی مشکل در گفتار را تجربه کنید. آنها معمولاً از چهار تا ۷۲ ساعت طول می‌کشند و هنگام فعالیت بدتر می‌شوند. از ویژگی‌های اساسی انواع دیگر سردردها آگاهی داشته و بررسی کنید که آیا علائم شما بیشتر به میگرن شباهت دارد یا خیر:
•    سردردهای تنشی؛ مانند یک باند محکم در اطراف سر یا وزنه‌ای روی سر شما احساس می‌شود، که اغلب یک تنش در گردن و یا شانه ایجاد می‌کند. آنها بدون ضربان، حالت تهوع یا تغییرات بینایی اتفاق می‌افتند. آنها شایع‌ترین نوع سردرد هستند و باعث ایجاد درد خفیف تا متوسط می‌شوند.
•    سردردهای‌ خوشه‌ای؛ باعث درد شدید معمولاً روی یک چشم، شقیقه یا پیشانی می‌شود. درد تمایل دارد سریع رخ دهد، پنج تا ۶۰ دقیقه طول بکشد، سپس قبل از بازگشت مدتی ناپدید می‌شود. گاهی اوقات دچار آب ریزش چشم یا بینی در همان طرف سردرد می‌شود. اینها کمترین نوع سردرد هستند.

 

اگر از سردردهای مکرر یا شدید رنج می‌برید، پزشک خانواده می‌تواند شما را به متخصصی به نام متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهد. این پزشک می‌تواند با انجام معاینه جسمی، صحبت با شما در مورد علائم و صحبت درباره سابقه خانوادگی، سردردهای شما را تشخیص دهد. این معمولاً برای تشخیص میگرن یا انواع دیگر سردرد کافی است. اگر سردردهای شما شدید یا غیرطبیعی است، ممکن است آزمایش‌های بیشتری انجام دهید مانند:
•    MRI (تصویربرداری تشدید مغناطیسی) یا CT (توموگرافی کامپیوتری) برای رد تومورها، خونریزی یا سایر مشکلات داخل مغز
•    آزمایش خون برای بررسی سموم یا عفونت در بدن شما
•    یک سوراخ کمری (یا ضربه نخاعی) برای بررسی فشار جمجمه و رد سایر مشکلات

 

حتی اگر به طور مکرر به میگرن مبتلا هستید، علائم هشدار دهنده مشکلات جدی را نادیده نگیرید. برخی از انواع سردردها می‌توانند شرایط پزشکی خطرناکی را نشان دهند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم زیر بلافاصله به پزشک یا به بخش اورژانس مراجعه کنید:
•    سردرد شدیدی که ناگهان بروز می‌کند و احساس می‌کنید بدترین سردردی است که تاکنون داشته‌اید
•    سردردهایی با سفتی گردن، تب، گیجی، تشنج، ضعف یا مشکل در تکلم
•    سردرد بعد از آسیب رساندن به سر، به خصوص اگر با گذشت زمان بیشتر شود
•    سردردی که واقعاً برطرف نمی‌شود و اگر سریع حرکت کنید، سرفه کنید یا فشار بیاورید، بدتر می‌شود
•    بعد از ۵۰ سالگی برای اولین بار دچار سردرد می‌شوید

به محض تشخیص اینکه میگرن دارید، داروهای خود را مصرف کنید. بعد از مصرف دارو در یک اتاق تاریک دراز بکشید تا علائم میگرن را بیشتر بهبود ببخشد.

 

اگر میگرن شما خفیف است، آسپرین یا محصولات ایبوپروفن را امتحان کنید. برای برخی از افراد، استامینوفن نیز کمک می‌کند. برای درد میگرن متوسط، یک داروی بدون نسخه که برای سردردهای میگرنی است و حاوی آسپیرین، استامینوفن و مقدار کمی کافئین است، امتحان کنید.
•    قبل از مصرف هرگونه دارو با پزشک خود صحبت کنید. مصرف طولانی مدت یا زیاد برخی از داروهای ضد درد بدون نسخه (بخصوص ضد التهاب‌های غیراستروئیدی) می‌تواند باعث خونریزی معده، زخم و سایر مشکلات شود.
•    همیشه دستورالعمل‌های دوز روی بسته بندی را دنبال کنید.

 

ایندومتاسین یک داروی ضد التهاب‌ غیراستروئیدی مانند آسپیرین و ایبوپروفن است. اما به صورت شیاف در دسترس است. اگر هنگام ابتلا به میگرن دچار حالت تهوع یا استفراغ شدید، این ممکن است مفید باشد. به پزشک خود مراجعه کرده و در مورد گرفتن نسخه پزشک سوال کنید.

 

اگر میگرن داشته باشید، تریپتان‌هایی مانند سوماتریپتان و زولمیتریپتان با نسخه پزشک تهیه می‌شوند. تریپتان‌ها با مسدود کردن مسیرهای درد در مغز و انقباض رگ‌های خونی به درد میگرن کمک می‌کنند و می‌توانند به عنوان قرص، اسپری بینی یا تزریق استفاده شوند. اگر میگرن شدید یا مکرر دارید، پزشک می‌تواند این داروها را تجویز کند.
•    اگر دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شده‌اید نباید تریپتان بخورید.
مصرف تریپتان‌ها و SSRIها (مهارکننده‌های بازجذب سروتونین) یا SNRIها (مهارکننده‌های بازجذب نوراپی‌نفرین-سروتونین) ممکن است باعث ایجاد یک مشکل جدی پزشکی به نام سندرم سروتونین شود. اگر از داروی ضد افسردگی مانند زولوفت یا سیمبالتا استفاده می‌کنید، در مورد مصرف تریپتان با پزشک خود صحبت کنید.

 

اگر تهوع و استفراغ علائم مکرر میگرن برای شما است، از پزشک خود در مورد داروهای ضدتهوع سوال کنید. در این شرایط کلرپرومازین، متوکلوپرامید و پروکلرپرازین اغلب تجویز می‌شوند.

به عنوان آخرین گزینه، از پزشک خود در مورد اپیوئید یا استروئیدها سوال کنید
از اپیوئید‌ها گاهی اوقات برای درمان میگرن بسیار دردناک استفاده می‌شود، اما به دلیل دارا بودن مواد مخدر می‌تواند به طور خطرناکی عادت ایجاد کند و فقط در صورت موثر نبودن مورد استفاده قرار می‌گیرد. پزشک شما ممکن است به شما گلوکوکورتیکوئیدهایی مانند پردنیزون یا دگزامتازون در ترکیب با سایر داروها برای بهبود تسکین درد بدهد، اما به دلیل عوارض جانبی استفاده از آنها مناسب نیست.

برخی از افرادی که به میگرن مبتلا می‌شوند، «هاله‌ای» را تجربه می‌کنند که اغلب قبل از شروع میگرن به عنوان برافروختگی نور یا تغییر دید ظاهر می‌شود. همچنین ممکن است دچار دیدن لکه‌های تاریک، گزگز شدن یک طرف صورت، بازو یا پا، ضعف یا دشواری در گفتار شوید. اگر میگرن را زود تشخیص دهید، می‌توانید از بدتر شدن آن جلوگیری کنید یا علائم را تسکین دهید.
•    حتی بعضی از افراد یک یا دو روز قبل از سردرد، مرحله‌ای را که «پرومود» نامیده می‌شود، تجربه می‌کنند. این ممکن است شامل تغییر در خلق و خوی (غمگین‌ یا شادتر شدن از حد معمول)، هوس غذایی، یبوست، خمیازه کشیدن زیاد، سفتی گردن یا تکرر ادرار و تشنگی زیاد باشد.

 

نورهای روشن، رایحه‌های قوی و صداهای بلند اغلب علائم میگرن را بدتر می‌کند. هنگامی که برای اولین بار علائم نزدیک شدن میگرن را تشخیص دادید، تا آنجا که ممکن است محرک‌های حسی را خاموش کنید. در یک اتاق ساکت و تاریک دراز بکشید و استراحت کنید.

 

استرس و تنش عضلانی می‌تواند باعث بدتر شدن میگرن شود و استرس زیاد باعث ایجاد میگرن می‌شود. به طور منظم از روش‌های آرام سازی برای کاهش سطح استرس، و در هنگام میگرن برای کاهش درد استفاده کنید. هنگام استراحت در یک مکان تاریک، مدیتیشن یا تمرینات تنفس عمیق را امتحان کنید. مرتباً ذهن‌آگاهی را تمرین کنید، در طبیعت پیاده روی کنید، موسیقی گوش دهید. به طور کل هر آنچه به شما کمک می‌کند آرام باشید را انجام دهید.

 

برای کمک به بی‌حس شدن درد، کیسه یخ یا کمپرس سرد را روی گردن یا سر خود قرار دهید. اگر کیسه یخ ندارید، یک کیسه پلاستیکی را با یخ پر کنید و آن را در یک حوله نازک بپیچید. این به شما کمک می‌کند تا از آسیب رساندن یخ مستقیم به پوست جلوگیری کنید. شما همچنین می‌توانید یک پد گرم کننده را امتحان کنید، که می‌تواند عضلات متشنج را شل کند و احتمالاً میگرن را تسکین دهد.

 

تاثیری که ماساژ روی تنش عضلانی و استرس می‌گذارد، می‌تواند به کاهش میگرن کمک کند. برای اثبات کارآیی آن نیاز به مطالعات بیشتری است، اما برخی از افراد از طریق ماساژ درمانی، بهبود یافته‌اند. اگر نمی‌توانید ماساژ حرفه‌ای بگیرید، کمی ماساژ خود را امتحان کنید. با نوک انگشتان خود از فشار سبک برای ماساژ در حلقه‌های آرام یا حرکت عقب و جلو روی شقیقه‌ها و پوست سر خود استفاده کنید. اجازه ندهید که انگشتان شما فقط روی پوست بلغزنند، سعی کنید عضلات زیر آن را مالش دهید.

 

بیوفیدبک ممکن است در کاهش درد میگرن موثر باشد. یک متخصص در طول این تمرین آرام‌سازی، از تجهیزات ویژه‌ای استفاده می‌کند تا به شما یاد دهد برخی از پاسخ‌های فیزیولوژیکی که بدن شما به آن فشار دارد را تشخیص و کنترل کنید. یادگیری شناخت عوامل استرس‌زا که میگرن را تحریک می‌کنند می‌تواند به شما کمک کند تا از این شرایط جلوگیری کنید یا آن را تغییر دهید. اگر میگرن شما آهسته شروع شود، ممکن است بتوانید از بیوفیدبک استفاده کنید تا از حمله کامل جلوگیری کنید.

 

رفتار درمانی شناختی یا CBT ابزاری روانپزشکی است که به شما می‌آموزد چگونه الگوهای تفکر و رفتار خود را تغییر دهید. یک درمانگر حرفه‌ای می‌تواند برای یادگیری CBT با شما همکاری کند. این کار مشابه بیوفیدبک است، مگر اینکه از فرایندهای ذهنی به جای استفاده از جسمی استفاده کند. CBT ممکن است به تخفیف یا جلوگیری از علائم میگرن کمک کند.

 

برخی مطالعات نشان می‌دهد که گیاه بابونه می‌تواند شدت میگرن را کاهش دهد یا به جلوگیری از آن کمک کند، اگرچه این از نظر علمی ثابت نشده است. بابونه ممکن است به صورت کپسول حاوی برگهای خشک گیاه در داروخانه یا فروشگاه مواد غذایی سالم موجود باشد.
•    قبل از استفاده از داروهای گیاهی از پزشک خود بپرسید. در صورت بارداری یا شیردهی از گیاه بابونه استفاده نکنید و آن را به کودکان زیر ۲ سال ندهید.

روزه گرفتن یا حذف یک وعده غذایی می‌تواند باعث ایجاد میگرن در برخی از افراد شود. پنیر پیر و غذای شور و فرآوری شده نیز ممکن است عامل محرک باشد. با پرهیز از چیپس سیب زمینی و سایر هله‌هوله‌ها، و با طعم دار کردن میان وعده و غذای خود با ادویه و گیاهان به جای نمک، مصرف نمک را در رژیم خود کاهش دهید. از وعده‌های غذایی منجمد و بسته بندی شده و همچنین فست فود خودداری کنید.
مواد افزودنی غذایی، مانند آسپارتام (شیرین کننده مصنوعی) و مونوسدیم گلوتامات یا MSG در غذاهای مختلف، می‌تواند باعث ایجاد میگرن در برخی از افراد شود. با استفاده از شیرین کننده‌های طبیعی و پرسیدن از رستوران‌ها که آیا از MSG استفاده می‌کنند، از این محصولات خودداری کنید. درخواست کنید وعده غذایی شما بدون MSG باشد!
•    نیترات‌ها نیز یک عامل شایع هستند و می‌توانند در گوشت‌های فرآوری شده مانند پپرونی، هات داگ و کالباس یافت شوند.

 

نوشیدن الکل، به ویژه شراب، می‌تواند باعث ایجاد میگرن شود. نوشیدن الکل را متوقف کنید یا مصرف خود را به مقادیر متوسط محدود کنید.

 

نوشیدنی‌های بسیار کافئین‌دار مانند نوشیدنی‌های اسپرسو و نوشیدنی‌های انرژی‌زا ممکن است میگرن را چند ساعت بعد به دلیل کاهش سطح کافئین، تحریک کنند. افت ناگهانی سطح کافئین به طور بالقوه محرک میگرن است. در صورت امکان، به جای قهوه چای بنوشید، و سعی کنید کافئین خود را به حداقل برسانید تا از کار بیفتد.
•    اگر اکنون کافئین زیادی می‌نوشید، یک باره متوقف نشوید. این می‌تواند باعث سردرد و سایر اثرات ترک شود. به عنوان مثال، اگر در حال حاضر ۲ فنجان قهوه در روز می‌نوشید، یک یا دو هفته یک فنجان بنوشید، سپس نیم کافه (نیمه معمولی، نیمه بدون قهوه) بنوشید.

 

برای برخی از افراد، میگرن وقتی تحریک می‌شود که عادت‌های خواب خود را تغییر داده و خواب کم یا حتی زیاد داشته باشند. اگر مستعد ابتلا به میگرن هستید، یک ساعت خواب و بیداری منظم برای خود تعیین کنید تا تقریباً ۸ ساعت در شب بخوابید.
•    تغییر ساعت نیز می‌تواند محرک باشد. اگر به یک منطقه زمانی بسیار متفاوت سفر می‌کنید، سعی کنید تا آنجا که ممکن است اختلال در برنامه خواب خود را به حداقل برسانید.

 

داروهای گشاد کننده عروق مانند نیتروگلیسیرین و همچنین قرص‌های ضد بارداری خوراکی، می‌توانند میگرن را بدتر کنند. البته، این داروها مهم هستند، بنابراین فقط به این دلیل که میگرن دارید، مصرف آنها را قطع نکنید. با پزشک خود صحبت کنید، آنها ممکن است بتوانند داروی شما را تغییر دهند تا احتمال بدتر شدن میگرن را کاهش دهد.

 

تعیین عوامل محرک خود دشوار است مگر اینکه توجه دقیق داشته باشید و مطالب را یادداشت کنید. یک دفترچه یادداشت داشته باشید و هنگامی که سردرد می‌گیرید یادداشت کنید که آن روز چه کاری انجام داده‌اید، در ۱۲ ساعت گذشته چه چیزی خورده‌اید و با هر محرک دیگری که روبرو شده‌اید را یادداشت کنید(عطر قوی کسی، فقط پنج ساعت خوابیدن و غیره). این ممکن است به شما کمک کند الگوها را تشخیص دهید، بنابراین می‌توانید در آینده از عوامل محرک جلوگیری کنید.

داروهای پیشگیرانه به دلیل داشتن عوارض جانبی، کمتر استفاده می‌شوند. با این حال، اگر میگرن اغلب شما را آزار می‌دهد و کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، با پزشک خود صحبت کنید. داروهای پیشگیرانه می‌توانند حملات شما را کوتاه و کمتر کنند. در موارد زیر مجاز به مصرف داروهای پیشگیرانه هستید:
•    میگرن شما به طور منظم بیش از ۱۲ ساعت طول می‌کشد.
•    ماهانه چهار بار یا بیشتر میگرن دارید.
•    درد شما با داروها بهبود نمی‌یابد.
•    هاله‌ای طولانی همراه با بی‌حسی یا ضعف پیدا می‌کنید.

 

داروهای قلبی عروقی که معمولاً فشار خون بالا را درمان می‌کنند، گاهی برای جلوگیری از میگرن استفاده می‌شوند. اگر ناراحتی قلبی دارید، سیگار می‌کشید یا بالای ۶۰ سال دارید این گزینه‌ها برای شما خوب نیست. پزشک شما شرح حال کاملی را ثبت می‌کند و درباره خطرات و مزایای سایر داروها با شما صحبت می‌کند.

 

داروهای ضدتشنج ممکن است باعث شود که میگرن کمتر اتفاق بیفتد. با این حال، این داروها می‌توانند عوارض جانبی جدی‌ای داشته باشند. در صورت بارداری نمی‌توان آنها را مصرف کرد.

 

بوتاکس در کمک به پیشگیری از میگرن در بزرگسالان موثر شناخته شده است. بوتاکس تقریباً هر ۱۲ هفته به عضلات گردن و پیشانی تزریق می‌شود تا خوب کار کند. اگر میگرن مزمن دارید، در مورد این گزینه با پزشک خود صحبت کنید.

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد