چگونه علائم کم کاری تیروئید را تشخیص دهیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - کم کاری تیروئید نوعی بیماری است که از تولید ناکافی هورمون تیروئید ناشی می‌شود و ۴.۶ درصد افراد بالای ۱۲ سال را درگیر می‌کند. کم کاری تیروئید می‌تواند ناشی از نارسایی ید، قرار گرفتن در معرض ید ۱۳۱ رادیواکتیو، تخریب خود ایمنی غده تیروئید (معروف به بیماری هاشیموتو) یا عدم وجود غده تیروئید(به عنوان مثال برداشتن جراحی یا نداشتن غده به طور مادرزادی در هنگام تولد) باشد. کم کاری تیروئید درمان نشده می‌تواند منجر به عواقب جدی از جمله کما شود، اگرچه این امر نادر است. از آنجا که هورمون‌های تیروئید بسیاری از سیستم‌های بدن انسان را تنظیم می‌کنند، علائم کم کاری تیروئید متنوع است.

 

اگر می‌دانید که در معرض خطر بیماری هستید، به احتمال زیاد به علائم آن توجه خواهید کرد. توجه به غلائم به ویژه در کم کاری تیروئید بسیار مهم است، زیرا غده تیروئید بر کل بدن تأثیر می‌گذارد و شناسایی علامت را به تنهایی دشوار می‌کند. برای تأیید آن آزمایش خون لازم است. زنان و افراد بالای ۶۰ سال بیشتر به آن مبتلا می‌شوند. همچنین اگر یکی از شرایط زیر را داشته باشید احتمال کم کاری تیروئید در شما بیشتر است:
•    در شش ماه گذشته نوزادی را به دنیا آورده‌اید (یا باردار شده‌اید)
•    قبلاً در غده تیروئید مشکل داشته‌اید
•    یک بیماری خودایمنی دیگر داشته باشید (لوپوس، دیابت نوع ۱، کم خونی، آرتریت روماتوئید و غیره)
•    غده تیروئید برداشته شده است
•    تابش تیروئید در قفسه سینه یا گردن دریافت کرده‌اید
•    مبتلا به اختلال ژنتیکی زنانه سندرم ترنر باشید
•    بیماری‌های تیروئید در خانواده شما وجود دارد
•    برای اصلاح مشکل تیروئید جراحی کرده‌اید

 

مدفوع سخت یا مشکل در دفع مدفوع (یبوست) می‌تواند نشان دهنده کم کاری تیروئید باشد، زیرا وقتی بدن به اندازه کافی هورمون تیروئید دریافت نمی‌کند، روند هضم شروع به کند شدن می‌کند.

 

با پیشرفت کم کاری تیروئید، ممکن است در هر مکانی که قرار دارید حساسیت بیشتری نسبت به سرما مشاهده کنید. این امر به دلیل کند شدن فرآیندهای بدن در اثر کمبود هورمون تیروئید است.

 

همچنین ممکن است با پیشرفت کم‌کاری تیروئید، احساس خستگی و بی‌حالی داشته باشید، زیرا کمبود هورمون تیروئید باعث کند شدن متابولیسم می‌شود. کم کاری تیروئید همچنین می‌تواند باعث بروز آپنه خواب و کم خونی شود که هر دو باعث خستگی می‌شوند.

 

در زنان، کاهش هورمون تیروئید باعث قاعدگی‌های نامنظم می‌شود و می‌تواند منجر به کاهش یا اختلال در باروری و توانایی بارداری شود. همچنین می‌تواند باعث ایجاد دوره‌هایی با جریان بسیار شدید شود.

 

بسیاری از مردان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده، میل جنسی، اختلال نعوظ و تاخیر در انزال را تجربه می‌کنند. اگر از ترکیبی از این مشکلات رنج می‌برید، باید برای بررسی کم کاری تیروئید به پزشک مراجعه کنید.

 

کم کاری تیروئید می‌تواند باعث شکنندگی ناخن‌ها شود، یا باعث شکسته شدن ناخن از بستر ناخن شود. ناخن‌های شکننده، نتیجه آزار دهنده و دلسردکننده کاهش سرعت سیستم‌های بدن با شروع کم کاری تیروئید بر روی بدن است.
•    کم کاری تیروئید همچنین می‌تواند باعث خشکی، شکنندگی و ریزش مو شود.

 

احساس ضعف همزمان با احساس خستگی و بی‌حالی همراه است که در نتیجه کند شدن سیستم‌های بدن با پایین آمدن سطح (یا عدم) هورمون تیروئید است. احساس ضعف به معنای این است که در عضلات مختلف خود، کاهش قدرت دارید.

 

اگرچه رنگ پریده به تنهایی نشان دهنده ابتلا به کم کاری تیروئید نیست، اما رنگ پریدگی همراه با خشکی پوست از علائم کم کاری تیروئید است. اگر مجبور هستید به طور مکرر از کرم‌های مرطوب کننده استفاده کنید، توجه داشته باشید که این می‌تواند نتیجه یک مشکل بزرگتر در بدن شما باشد.
•    در صورت کم کاری تیروئید ممکن است کمتر عرق کنید.

 

افزایش غیرطبیعی یا سریع وزن می‌تواند نشان دهنده کم‌کاری تیروئید باشد، زیرا نوسان هورمون یا کاهش هورمون‌ها(در اینجا کمبود هورمون تیروئید) باعث افزایش وزن ناخواسته یا غیرقابل توجیه می‌شود.

 

شما می‌توانید درد در مفاصل و عضلات را تجربه کنید، زیرا بدن تحت تأثیر کاهش هورمون تیروئید قرار می‌گیرد. این درد اغلب به معنای سفتی و حساسیت در عضلات و سفتی و تورم یا درد عمومی در مفاصل است.

 

زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئید، ممکن است پس از زایمان دچار افسردگی پس از زایمان شوند. اگر خانمی پس از۶ ماه از بارداری یا بدنیا آمدن فرزندش، در صورت ابتلا به افسردگی پس از زایمان یا خستگی و بی‌حالی، علائمش طی چند ماه از بین نرود، باید در مورد کم کاری تیروئید به پزشک مراجعه کند.

اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، کمبود هورمون تیروئید در بدن، بر سیستم‌های بیشتری تأثیر می‌گذارد. اگر حس بویایی و چشایی شما کم است، این نشانه آن است که به اندازه کافی هورمون تیروئید دریافت نمی‌کنید.

 

اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، کمبود هورمون تیروئید می‌تواند تا حدی پیشرفت کند که روی صورت، دست‌ها و پاها تأثیر بگذارد و باعث پف کردن آنها می‌شود. اگر هر سه این قسمت‌ها پف کرده است، احتمالاً تاکنون علائم دیگری را نیز تجربه کرده‌اید و باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
•    هنگامی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستید، اگر به ناحیه ورم فشار وارد شود، معمولاً به حالت اول برنمی‌گردد.

 

گرفتگی صدا یکی از علائم کم کاری تیروئید درمان نشده است. این اتفاق در نتیجه کند شدن فرآیندهای بدن به دلیل کمبود هورمون تیروئید، رخ می‌دهد.

 

کم پشتی مو به طور کلی یکی از علائم کم کاری تیروئید است و زمانی متوجه مشکلات تیروئید می‌شوید که به ابروهای شما برسد. همچنین، چون بدن شما از کمبود هورمون تیروئید رنج می‌برد، پوست شما شروع به ضخیم شدن می‌کند.

 

چون بدن از کمبود هورمون تیروئید رنج می‌برد، سیستم‌های آن نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند. قلب، مهمترین سیستم بدن شروع به کند شدن می‌کند. قلب قابل تشخیص‌ترین سیستم در کم کاری تیروئید درمان نشده است.

 

تغییر در نحوه صحبت شما نیز می‌تواند از علائم کم کاری تیروئید درمان نشده باشد. یکی از نتایج آهسته شدن متابولیسم، کاهش توانایی صحبت کردن است. اگر در روش صحبت کردن شما کیفیت ناخوشایندی مشاهده کردید، این می‌تواند نشانه پیشرفت کم کاری تیروئید باشد.
•    از آنجا که غده تیروئید در قاعده گلو قرار دارد، عجیب نیست که گرفتگی صدا یک علامت باشد.

اگر متوجه شدید که بیش از یک یا دو مورد از این علائم را دارید، احتمالاً وقت آن است که یک قرار ملاقات با پزشک بگذارید. در صورت مشاهده علائم ثانویه کم کاری تیروئید، مانند کاهش ضربان قلب و کاهش حس بویایی و چشایی، بسیار مهم است که به پزشک مراجعه شود.
•    در شروع کم کاری تیروئید، ممکن است متوجه علائم آن نشوید، زیرا کمی افزایش وزن و خستگی، به نظر می‌رسد که علائمی است که با افزایش سن نیز به وجود می‌آیند. با کم شدن سرعت متابولیسم، علائم بیشتری پیدا خواهید کرد.

 

قبل از انتقال به مرحله بعدی تشخیص کم کاری تیروئید، یعنی آزمایش خون، پزشک سوالات بسیار مشخص و کاملی را در مورد علائم شما می‌پرسد. قبل از رسیدن به مطب پزشک، با یادداشت دقیق علائم خود، برای این سوالات آماده باشید.
•    بهتر است علائم خود را یادداشت کنید و به همراه خود داشته باشید.
•    شما همچنین باید یک سابقه پزشکی دقیق مانند مشکلات گذشته در غده تیروئید (شامل جراحی یا سایر علائم و روش‌های درمانی)، سابقه خانوادگی تیروئید و سایر داروهای عمومی که اخیراً مصرف کرده‌اید را به پزشک ارائه دهید.

 

از آنجا که کم‌کاری تیروئید تنها از طریق علائم آن قابل تشخیص نیست، پزشک باید آزمایش خون را انجام دهد تا سطح هورمون تیروئید شما را اندازه گیری کند. علائم کم کاری تیروئید با علائم بسیاری از بیماری‌های دیگر مشترک است، بنابراین آزمایش خون واقعا بهترین راه برای تعیین کم کاری تیروئید است.
•    یک تست برای کم‌ کاری تیروئید، تست TSH است. TSH یک آزمایش بسیار حساس است که فعالیت تیروئید را اندازه گیری می‌کند. خواندن TSH بالاتر از حد نرمال، نشان دهنده کم کاری تیروئید است و خواندن زیر نرمال نشان دهنده پرکاری تیروئید است.
•    مورد دیگر آزمون T4 است. آزمایش T4 میزان هورمون تیروئید در خون را اندازه‌گیری می‌کند. قرائت کمتر از حد نرمال نشانگر کم کاری تیروئید است.
•    یک آزمایش متداول، آزمایش آنتی بادی تیروئید است. آنتی بادی‌های تیروئید تنها در صورتی در خون دیده می‌شوند که کم کاری تیروئید شخص به علت بیماری هاشیموتو ایجاد شده باشد. بنابراین در حالی که این آزمایش بدون شک ثابت می‌کند کسی دچار کم کاری تیروئید است، اما در صورت عدم وجود آنتی بادی‌ها، فرد هنوز هم ممکن است دچار کم کاری تیروئیدی باشد که ناشی از چیز دیگری است.

 

به محض تشخیص کم کاری تیروئید، اکثر پزشکان برای شما دارو تجویز می‌کنند. کم کاری تیروئید بیماری است که قابل درمان نیست، بنابراین جایگزینی هورمون تنها راه کمک به بدن در تنظیم TSH و T4 است. داروی شما قرص‌های حاوی T4 خواهد بود که به آن تیروکسین نیز می‌گویند.
•    باید مراقب باشید که دقیقاً دوز تجویز شده را مصرف کنید. مصرف کم دارو باعث کم کاری تیروئید می‌شود و مصرف بیش از حد آن می‌تواند شما را در وضعیت مخالف یعنی پرکاری تیروئید دچار کند.
•    علائم پرکاری تیروئید شامل ضربان قلب سریع، ناتوانی در خواب، عصبی بودن، افزایش اشتها و احساس لرزش است.

 

در ابتدا، ممکن است لازم باشد دوز T4 خود را براساس علائم افزایش دهید. هر بار که پزشک دوز T4 شما را افزایش می‌دهد، برای اطمینان از طبیعی بودن سطح T4، پس از ۶ تا ۱۰ هفته، به آزمایش خون نیاز دارید.
•    در نهایت شما و پزشک در مورد دوز مصرفی خود احساس راحتی خواهید کرد و می‌توانید سطح T4 خود را فقط سالی یک بار بررسی کنید.
•    نوزادان و کودکان کوچک باید رژیم‌های دارویی خود را کاملاً حفظ کنند.

 

همه افراد متفاوت هستند، بنابراین باید به بدن خود توجه کنید. در صورت بروز عوارض و یا شروع به استفاده از داروهای دیگری که با داروی T4 تداخل دارند، مجبور به مراجعه به پزشک می‌شوید.
•    به بازگشت یا بدتر شدن علائم توجه کنید. این ممکن است به این معنی باشد که شما دارو کافی مصرف نمی‌کنید.
•    سایر مواردی که ممکن است با مصرف T4 تداخل داشته باشد، می‌تواند شامل مصرف داروهایی باشد که مانع از جذب T4 در بدن می‌شوند مانند آنتی اسیدهای پایه کلسیم، قرص‌های آهن یا داروهای حاوی استروژن.
•    اگر باز هم متوجه کاهش وزن شدید، ممکن است نشان دهنده وجود مشکل در داروی تیروئید باشد.

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد