چگونه پانکراتیت یا التهاب لوزالمعده را تشخیص دهیم؟
شناخت علائم
مجله‌ی آموزش ایلیاد - پانکراتیت وقتی اتفاق می‌افتد که لوزالمعده یا همان غده بزرگی که در پشت معده قرار دارد، ملتهب یا متورم شود. لوزالمعده در بدن مقاصد مهم بسیاری را دنبال می‌کند، مانند تولید آنزیم‌هایی که به شما در هضم غذا کمک می‌کنند و ترشح هورمون‌هایی که به بدن در پردازش قند کمک می‌کنند. از آنجا که این اندام عملکردهای اساسی را انجام می‌دهد، تشخیص زود هنگام پانکراتیت ضروری است. برای دریافت تشخیص، باید علائم خود را کنترل کنید، به دنبال مراقبت پزشکی باشید و آزمایشات پزشکی را هماهنگ کنید. پس از دریافت نتایج آزمایش، با پزشک خود پیگیری خواهید کرد و وی تشخیص می‌دهد که آیا شما به پانکراتیت مبتلا هستید یا خیر.
شناخت علائم
به دنبال درد بالای شکم همراه با پانکراتیت حاد باشید
هنگامی که پانکراس به طور ناگهانی ملتهب می‌شود، در قسمت فوقانی شکم و منطقه بالای ناف شکم و زیر سینه، احساس ناراحتی و درد خواهید کرد. درد اغلب اندکی پس از غذا خوردن تشدید می‌شود و ممکن است حالت تهوع و استفراغ نیز داشته باشید.
سایر علائم ناشی از پانکراتیت حاد را بشناسید
اگر از این بیماری رنج می‌برید، کاملاً بیمار به نظر می‌رسید. علاوه بر درد شکم، ممکن است تب و ضربان قلب سریع داشته باشید. در موارد نادر و شدید، ممکن است فرد دچار کم آبی، فشار خون پایین، نارسایی عضو و شوک شود.
به علائم پانکراتیت مزمن توجه کنید
موارد مزمن پانکراتیت در طی یک دوره طولانی مدت، طی ماه‌ها یا حتی سالها، ایجاد می‌شود. در موارد مزمن، ممکن است در ناحیه فوقانی شکم احساس یک درد مبهم داشته باشید، گاهی ممکن است مداوم شود، کاهش وزنی داشته باشید که توجیهی برای آن نداشته باشید و مدفوع‌هایی داشته باشید که چرب یا غیرمعمول بو می‌دهند.
از عوامل خطر مرتبط با پانکراتیت آگاه باشید
سنگ صفرا همانند جراحی شکم، عفونت و آسیب دیدگی شکم یکی از دلایل عمده پانکراتیت است. آنتی بیوتیک‌های رایج مانند تتراسایکلین و باکتریم می‌توانند خطر ابتلا به پانکراتیت را افزایش دهند. کشیدن سیگار یا مصرف مقادیر زیاد الکل نیز احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
• داروهای کمتر رایج که می‌توانند باعث پانکراتیت شوند عبارتند از: آزاتیوپرین، تیازید، دیدوکسیوئینوزین، سولفاسالازین، والپروئیک اسید و پنتامیدین.
• سابقه خانوادگی پانکراتیت، احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد.
• بیماری‌های نادر پزشکی که می‌تواند افراد را مستعد پانکراتیت کند عبارتند از: فیبروز کیستیک، هیپرکلسمی، هیپراپاراتیروئیدیسم، هایپرتری گلایسیریدمی و سرطان لوزالمعده. بنابراین، پیشگیری از سرطان لوزالمعده و سایر شرایط زمینه‌ای نیز می‌تواند به جلوگیری از پانکراتیت کمک کند.
• داروهای کمتر رایج که می‌توانند باعث پانکراتیت شوند عبارتند از: آزاتیوپرین، تیازید، دیدوکسیوئینوزین، سولفاسالازین، والپروئیک اسید و پنتامیدین.
• سابقه خانوادگی پانکراتیت، احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد.
• بیماری‌های نادر پزشکی که می‌تواند افراد را مستعد پانکراتیت کند عبارتند از: فیبروز کیستیک، هیپرکلسمی، هیپراپاراتیروئیدیسم، هایپرتری گلایسیریدمی و سرطان لوزالمعده. بنابراین، پیشگیری از سرطان لوزالمعده و سایر شرایط زمینه‌ای نیز می‌تواند به جلوگیری از پانکراتیت کمک کند.
لیستی از علائمی را که تجربه می‌کنید را یادداشت کنید
علائم خود را یادداشت کنید، بنابراین می‌توانید آنها را با پزشک خود در میان بگذارید. تاریخ‌هایی را که آنها را تجربه کرده‌اید و همچنین شدت آنها را ثبت کنید.
• همچنین به شرایط قبلی که مربوط به شماست توجه داشته باشید و به یاد داشته باشید که این اطلاعات را با پزشک خود در میان بگذارید.
• همچنین به شرایط قبلی که مربوط به شماست توجه داشته باشید و به یاد داشته باشید که این اطلاعات را با پزشک خود در میان بگذارید.
به دنبال مراقبت‌های پزشکی
به دنبال مراقبت‌های پزشکی
قرار ملاقات با پزشک را در اسرع وقت تنظیم کنید
اگر از درد مداوم شکم رنج می‌برید که بیش از چند روز طول می‌کشد، یا اگر درد شکم شما به طور مداوم در طی یک روز بدتر می‌شود، بلافاصله برای ملاقات با پزشک وقت بگیرید. بهتر است ابتلا به پانکراتیت، زود هنگام تشخیص داده شود، زیرا در صورت عدم درمان می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.
• با مراجعه به پزشک مراقبت‌های اولیه شروع کنید. مطمئن شوید که زودتر از موعد خود می‌رسید و لیست علائم خود را به همراه دارید.
• اگر پزشک ندارید، به یک کلینیک مراجعه کنید.
• با مراجعه به پزشک مراقبت‌های اولیه شروع کنید. مطمئن شوید که زودتر از موعد خود می‌رسید و لیست علائم خود را به همراه دارید.
• اگر پزشک ندارید، به یک کلینیک مراجعه کنید.
در صورت درد شدید از کمک فوری پزشکی استفاده کنید
اگر متوجه شدید که قسمت فوقانی شکم شما آنقدر دردناک است که نمی‌توانید به راحتی آرام بنشینید، یا اگر به نظر می‌رسد موقعیت راحتی ندارید، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. یا با ۱۱۵ تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید.
در صورت نیاز، به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید
متخصصان گوارش متخصصانی هستند که در زمینه‌ی بیماری‌های معده، روده، کبد، لوزالمعده، کیسه صفرا و مجاری مرتبط تخصص دارند. شاید لازم باشد به یک متخصص مراجعه کنید تا مشخص کند چه آزمایشاتی را باید انجام دهید.
• اگر پزشک عمومی‌تان تشخیص داد، فوراً با یک متخصص قرار ملاقات بگذارید.
• اگر می‌دانید که در معرض خطر پانکراتیت هستید و می‌خواهید بدون مراجعه به یک متخصص گوارش، با شرکت بیمه خود مشورت کنید تا ببینید آیا ویزیت تحت پوشش قرار می‌گیرد یا خیر.
• اگر پزشک عمومی‌تان تشخیص داد، فوراً با یک متخصص قرار ملاقات بگذارید.
• اگر می‌دانید که در معرض خطر پانکراتیت هستید و می‌خواهید بدون مراجعه به یک متخصص گوارش، با شرکت بیمه خود مشورت کنید تا ببینید آیا ویزیت تحت پوشش قرار می‌گیرد یا خیر.
برای ارزیابی عملکرد پانکراس، آزمایش خون دهید
اگر مبتلا به پانکراتیت باشید، خون شما حاوی مقادیر بالایی از آنزیم‌های گوارشی مانند لیپاز است و ممکن است ناهنجاری‌های متابولیکی دیگری مانند سطح غیرطبیعی گلوکز یا سدیم نیز وجود داشته باشد. از پزشک خود بپرسید که به چه آزمایشگاهی مراجعه کنید.
• معمولاً می‌توانید در همان روز بدون تعیین وقت قبلی مستقیماً به آزمایشگاه بروید.
• آزمایش خون ممکن است همیشه مختص مشکلات پانکراس شما نباشد. برای ارزیابی سلامت کلی شما ممکن است آزمایشات معمول انجام شود.
• معمولاً می‌توانید در همان روز بدون تعیین وقت قبلی مستقیماً به آزمایشگاه بروید.
• آزمایش خون ممکن است همیشه مختص مشکلات پانکراس شما نباشد. برای ارزیابی سلامت کلی شما ممکن است آزمایشات معمول انجام شود.
برای آزمایش، یک نمونه مدفوع بدهید
در پانکراتیت مزمن یا مداوم، بدن شما قادر به جذب موادی نیست که می‌خورید، بنابراین مقادیر بیشتری چربی در مدفوع خواهید داشت. برای تهیه یک نمونه مدفوع، شما از یک آزمایشگاه بازدید خواهید کرد و آنها یک جعبه تست مدفوع به شما می‌دهند تا دفعه بعدی که به دستشویی می‌روید در خانه استفاده کنید. تمام دستورالعمل‌ها را دنبال کنید.
برای بررسی سنگ کیسه صفرا و تورم، سونوگرافی شکم دریافت کنید
در این آزمایش از امواج صوتی استفاده می‌شود، ایجاد پژواکی که سپس به تصویری از آن ناحیه از بدن شما تبدیل می‌شود. سونوگرافی شکمی می‌تواند هر سنگ صفراوی بالقوه‌ای را که می‌تواند باعث پانکراتیت شما شود، پیدا کند.
• این تست به راحتی در دسترس و نسبتاً مقرون به صرفه است. اگر سابقه سنگ کیسه صفرا دارید، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد با این آزمایش شروع کند.
• این تست به راحتی در دسترس و نسبتاً مقرون به صرفه است. اگر سابقه سنگ کیسه صفرا دارید، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد با این آزمایش شروع کند.
برای بررسی تورم و انسداد سونوگرافی آندوسکوپی انجام دهید
در این آزمایش از یک لوله نازک و انعطاف پذیر استفاده می‌شود که در حلق قرار داده و در دستگاه گوارش قرار می‌گیرد. اندوسکوپی برای تعیین وجود انسداد، تصاویر بصری از پانکراس و مجرای صفراوی ایجاد می‌کند.
برای اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی‌تی اسکن) به یک مرکز رادیولوژی مراجعه کنید
وقتی برای گرفتن سی‌تی اسکن می‌روید، به راحتی روی میز دراز می‌کشید و با سر خوردن میز به داخل دستگاهی، آرام می‌شوید. این آزمایش شامل عکسبرداری با اشعه ایکس و بدون درد است که یک تصویر سه بعدی از اندام‌های شما برای پزشک ایجاد می‌کند. با استفاده از این تصویر، پزشک شما می‌تواند سنگ صفرا و همچنین میزان آسیب به پانکراس را تشخیص دهد.
تحت تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRCP) قرار بگیرید
این آزمایشات تصاویر با وضوح بالا ایجاد می‌کند که به پزشک اجازه می‌دهد هر گونه ناهنجاری در کیسه صفرا، لوزالمعده یا مجاری مرتبط را تجسم کند. قبل از شروع آزمایش، یک تکنسین مقدار کمی ماده رنگی در بازو به شما تزریق می‌کند که اندام‌های شما را برای تصویر واضح می‌کند. سپس در پشت یک ماشین استوانه‌ای و لوله‌ای به پشت دراز خواهید کشید.
پیگیری با پزشک
پیگیری با پزشک
در قرارهای بعدی خود شرکت کنید
اگر آزمایشات شما انجام شده است، پس باید از قبل با پزشک خانواده خود و سایر متخصصان پزشکی قرار ملاقات بگذارید تا نتایج را بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که قرار ملاقات تعیین کرده‌اید و سعی کنید یک دوست، یکی از اعضای خانواده یا سرپرست خود را با خود بیاورید تا در پردازش اخبار و برنامه‌ریزی در صورت لزوم برای درمان کمک کند. در طول این قرار ملاقات، سوالاتی را برای توضیحات بپرسید. سوال کنید:
• کدام نتایج آزمایش نشان داد که من به پانکراتیت مبتلا هستم؟
• آیا شما کاملاً مطمئن هستید که این پانکراتیت است، یا چیز دیگری وجود دارد که باید آن را رد کنیم؟
• گزینه‌های درمان من چه هستند؟
• آیا درمان‌ها عوارض جانبی دارند؟
• آیا می‌توانم برای بهبودی، تغییراتی در زندگی خود ایجاد کنم؟
• کدام نتایج آزمایش نشان داد که من به پانکراتیت مبتلا هستم؟
• آیا شما کاملاً مطمئن هستید که این پانکراتیت است، یا چیز دیگری وجود دارد که باید آن را رد کنیم؟
• گزینه‌های درمان من چه هستند؟
• آیا درمان‌ها عوارض جانبی دارند؟
• آیا می‌توانم برای بهبودی، تغییراتی در زندگی خود ایجاد کنم؟
در صورت لزوم به دنبال نظرات پزشکی اضافی باشید
اگر به تشخیصی که دریافت کرده‌اید شک دارید یا می‌خواهید نظر دیگری درباره گزینه‌های درمانی داشته باشید، همیشه حق شماست که نظرات دیگری را از سایر پزشکان دریافت کنید. با این حال، اگر پزشک شما نشان داد که شما یک بیماری شدید دارید که نیاز به مراقبت‌های اورژانسی دارد، درمان را به تأخیر نیندازید.
• همیشه می‌توانید برای مراجعه مجدد به پزشک خانواده خود یا کلینیک مراجعه کنید. یا با شرکت بیمه خدمات درمانی خود تماس بگیرید تا در مورد سایر متخصصان برنامه خود اطلاعات کسب کنید.
• در شرایط تهدید کننده زندگی، جلوگیری از تاخیر مهم است. اگر به دلیل شرایط خود در بیمارستان بستری شده‌اید، این فرصت را خواهید داشت که یک بار در بیمارستان با چندین پزشک مشورت کنید.
• همیشه می‌توانید برای مراجعه مجدد به پزشک خانواده خود یا کلینیک مراجعه کنید. یا با شرکت بیمه خدمات درمانی خود تماس بگیرید تا در مورد سایر متخصصان برنامه خود اطلاعات کسب کنید.
• در شرایط تهدید کننده زندگی، جلوگیری از تاخیر مهم است. اگر به دلیل شرایط خود در بیمارستان بستری شده‌اید، این فرصت را خواهید داشت که یک بار در بیمارستان با چندین پزشک مشورت کنید.
اگر بیماری تشخیص داده شد، از دیگران پشتیبانی بگیرید
اگر تشخیص جدی یا ناراحت کننده‌ای دریافت کردید، به نزدیکان خود بگویید. شبکه پشتیبانی شما می‌تواند به شما کمک کند تا روند درمان را طی کنید و به شما کمک کند مسئولیت‌های منظمی که به طور موقت قادر به انجام آنها نیستید، انجام دهند.
مجله‌ی آموزش ایلیاد