چطور اختلال سلوک را تشخیص دهیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - اختلال سلوک (CD) زمانی تشخیص داده می‌شود که کودک یا نوجوان رفتاری از خود نشان دهد که حقوق دیگران یا هنجارهای اجتماعی را به شدت نقض می‌کند. فقط یک متخصص سلامت روان می‌تواند اختلالات روانی مانند اختلال سلوک را تشخیص دهد. اگر مشکوک هستید که کودک خود یا اطرافیانتان به اختلال سلوک مبتلا است، برای تشخیص رسمی و تنظیم درمان اوبا یک درمانگر وقت ملاقات بگذارید.

 

کودکی که مبتلا به اختلال سلوک تشخیص داده می‌شود ممکن است برای دیگران قلدری یا آنها را تهدید کند. این شخص ممکن است درگیر دعواهای فیزیکی شود یا همیشه شروع کننده‌ی دعوا باشد. یک کودک مبتلا به اختلال سلوک، ممکن است بخواهد به دیگران آسیب برساند.
به نحوه رفتار این کودک با همسالان و/یا خواهر و برادر فکر کنید. آیا او اغلب دعوا می‌کند یا از تهدید استفاده می‌کند؟ آیا از خشونت به عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به خواسته‌های خود استفاده می‌کند؟

 

افراد مبتلا به اختلال سلوک ممکن است رفتارهای خشونت آمیز یا پرخاشگرانه را تشدید کنند. آنها ممکن است در یک اقدام تجاوزکارانه از سلاح استفاده کنند که می‌تواند به شخص دیگری آسیب جدی وارد کند. نمونه‌هایی از سلاح‌ها عبارتند از آجر، چماق، بطری شکسته، چاقو، تفنگ، یا هر مورد دیگری که می‌تواند خطرناک باشد.
•  وقتی شرایط خشونت آمیز بوده است، آیا کودک یا نوجوان از سلاح استفاده کرده است؟ چه نوع سلاحی؟ آیا او اغلب از سلاح برای تهدید شخص دیگری استفاده می‌کند؟

 

این کودک ممکن است به خصوص نسبت به مردم و حیوانات ظالم باشد. این می‌تواند شامل انجام کارهای بسیار بد برای سایر کودکان یا اعضای خانواده باشد. کودک ممکن است حشرات و حیوانات را به دام بیاندازد و آزمایش‌هایی روی آنها انجام دهد یا راه‌هایی برای کشتن آنها بیابد (مانند برداشتن پاهای عنکبوت، دو نیم کردن صدپاها، سوزاندن خز حیوان، ضربه زدن به حیوانات کوچک با تفنگ  بادی و غیره)
•  آیا متوجه شدید کودک یا نوجوان مجذوب ظلم شده است؟ آیا او از صدمه زدن به مردم یا حیوانات لذت می‌برد؟
•  به خاطر داشته باشید که یک مورد ظلم به حشرات نباید باعث نگرانی شود. به عنوان مثال، ریختن نمک روی یک حلزون یا استفاده از ذره بین روی مورچه‌ها برای دیدن اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد جای نگرانی نیست. فقط در صورتی باید نگران باشید که رفتار ظالمانه ادامه داشته باشد.

 

به خاطر داشته باشید که افرادی که اختلال سلوک دارند ممکن است سرقت کنند. این می‌تواند شامل دزدی، کیف قاپی، اخاذی، و سرقت مسلحانه باشد.
•  آیا متوجه می‌شوید کودک یا نوجوان با وسایلی که متعلق به او نیست به خانه می‌آید؟ وقتی در مورد آنها سؤال می‌شود، آیا او از موضوع اجتناب می‌کند؟ آیا به نظر می‌رسد که او از تماشای واکنش مردم با ترس لذت می‌برد؟

 

یک کودک یا نوجوان مبتلا به اختلال سلوک ممکن است دیگران را مجبور به فعالیت جنسی کند. این می‌تواند شامل اجبار شخصی به انجام یک عمل جنسی یا انجام کاری با ماهیت جنسی باشد که آن شخص نمی‌خواهد انجام دهد. یک فرد مبتلا به اختلال سلوک ممکن است فردی را به صورت فیزیکی و یا با کلمات تهدید و یا مجبور به انجام کاری با ماهیت جنسی کند.

ممکن است کودک علاقه به کار با آتش و یا تخریب با آتش داشته باشد. اگر کودک علاقه به آتش زدن داشته باشد، احتمال قصد آسیب یا تخریب جدی است. او ممکن است خانه‌ها، آلونک‌ها، مدرسه‌ها یا ساختمان‌های دیگر را به آتش بکشد.

 

خارج از آتش‌سوزی، کودک یا نوجوان ممکن است عمدا چیزی را تخریب کند. این امر می‌تواند شامل آسیب زدن به گیلهان یا درختان در کوچه و خیابان و یا حیاط مردم، شکستن پنجره‌ها یا درها، یا تغییر ساختمان یا ملک به روشی مخرب باشد.
•    ممکن است کودک یا نوجوان وارد خانه، ماشین یا ملکی شود. فرد ممکن است شخصی را هدف قرار دهد یا این عمل را به صورت تصادفی انجام دهد. انگیزه نفوذ ممکن است روشن نباشد.

برخی از کودکان یا نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک یک شب یا چند روز از خانه فرار می‌کنند. ممکن است کودک به خانه یکی از دوستانش برود، یا سوار اتوبوس شود و سفر کند. او ممکن است با شخصی از طریق اینترنت ملاقات کند و با آن شخص سفر کند.
•    آیا کودک در مورد ترک خانه یا ملاقات با کسی که در جای دور زندگی می‌کند صحبت می‌کند؟ فعالیت اینترنت کودک را زیر نظر داشته باشید و به هر نشانه‌ای که نشان می‌دهد او قصد دارد با کسی ملاقات کند، درنظر بگیرید.

 

از قبل از ۱۳ سالگی، کودک ممکن است از مدرسه فرار کند. او ممکن است به طور کلی مدرسه را ترک کند یا برخی روزها بین زنگ‌ها از مدرسه خارج شود. ممکن است کودک یا نوجوان بگوید که به مدرسه رفته است، اما مسئولان مدرسه ممکن است بگویند که کودک از مدرسه خارج شده یا اصلا نیامده است.

 

کودک یا نوجوان ممکن است بدون در نظر گرفتن مقررات منع رفت و آمد والدین یا شهر، تا دیروقت بیرون از خانه بمانند. این نوع رفتارها قبل از ۱۳ سالگی اتفاق می‌افتد. ممکن است کودک خانه را ترک کند و به والدین نگوید و شب را در خانه دوستش بماند و یا در کوچه و خیابان پرسه بزند.
•    توجه کنید که آیا کودک بدون اینکه به والدین محل شب ماندن خود را بگوید می‌رود؟ معلوم نیست بچه کجا می‌رود؟

یک متخصص بهداشت روان در مورد زمان وجود علائم سؤال می‌کند. علائم باعث آسیب قابل توجهی در محیط‌های اجتماعی، تحصیلی، شغلی و خانگی خواهد شد. علائم ممکن است در محیط‌های مختلف متفاوت باشد، با این حال، اثرات این اختلالات ممکن است به میزان زیادی بر توانایی کودک برای عملکرد و موفقیت با همسالان، در خانه یا از نظر تحصیلی تأثیر بگذارد.
•    به نحوه رفتار کودک در خانه و مدرسه فکر کنید. معلمان در مورد رفتار او چه می‌گویند؟ این مشکلات را با متخصص در میان بگذارید.

 

مهم است که بدانید مشکلات از چه زمانی شروع شده‌اند و این موضوع را با متخصص در میان بگذارید. شروع معمول اختلال سلوک، در دوران کودکی یا نوجوانی رخ می‌دهد. برای مشخص کردن شروع اختلال در دوران کودکی، کودک باید یک یا چند علامت را قبل از ۱۰ سالگی نشان دهد. در شروع نوجوانی، نوجوانان قبل از ۱۰ سالگی هیچ علامتی نشان نمی‌دهند.
•    اولین بار چه زمانی متوجه علائم اختلال سلوک شدید؟ اولین علائم چه بود و از چه زمانی شروع شد؟

 

اگر کودک یک الگوی منفی ثابت از عملکرد عاطفی و اجتماعی نشان می‌دهد، ممکن است برای تشخیص با متخصص صحبت شود. برخی از مشکلات اجتماعی رایج مرتبط با اختلال سلوک عبارتند از:
•    عدم احساس گناه یا پشیمانی: فرد نسبت به رفتارهای خود و پیامدهای منفی آن بی‌توجهی نشان می‌دهد. فرد ممکن است هیچ پشیمانی نشان ندهد مگر اینکه در عمل گیر کرده باشد و ممکن است پشیمانی اجباری یا ساختگی به نظر برسد.
•    سنگدلی و فقدان همدلی: فرد ممکن است احساسات دیگران را نادیده بگیرد یا نسبت به آنها بی‌توجه باشد. او ممکن است نسبت به دیگران سرد یا بی‌توجه باشد. اگر کودک به موجود دیگری آسیب برساند، ممکن است بیشتر نگران عواقب آن باشد تا آسیبی که به دیگری وارد می‌شود، حتی اگر این اعمال باعث آسیب جدی به دیگری شده باشد.
•    بدون نگرانی برای عملکرد: این فرد ممکن است به عملکرد خود در محل کار، مدرسه یا محیط‌های دیگر اهمیتی ندهد. حتی زمانی که انتظارات واضح است، فرد ممکن است تلاشی برای عملکرد خوب انجام ندهد، یا دیگران را به خاطر فقدان عملکرد سرزنش کند.
•    عاطفه کم عمق: کودک یا نوجوان ممکن است احساسات کمی نشان دهد. اگر احساسی نشان داده شود، ممکن است سطحی، غیرصادقانه یا سطحی ظاهر شود.

 

هنگامی که یک متخصص اختلال سلوک را تعیین می‌کند، از شما می‌خواهد که شدت علائم را مشخص کنید. علائم ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. تشخیص خفیف به این معنی است که کودک مشکلات کمی را نشان می‌دهد که باعث آسیب نسبتاً جزئی به دیگران می‌شود. یک تشخیص متوسط به این معنی است که علائم وجود دارد، اما به اندازه کافی شدید نیست که به عنوان یک تشخیص شدید شناخته شود و از طرفی بالاتر از یک تشخیص خفیف است. این می‌تواند شامل دزدی بدون آسیب رساندن به کسی یا خرابکاری باشد. تشخیص شدید به این معنی است که مشکلاتی که وجود دارد بیش از موارد مورد نیاز برای تشخیص اختلال است. علائم آسیب قابل توجهی به دیگران وارد می‌کند، مانند رابطه جنسی اجباری، ظلم فیزیکی، استفاده از سلاح.
•    به تأثیری که کودک بر دیگران و بر خودش می‌گذارد فکر کنید. این رفتارها چقدر بر خود فرد و دیگران تأثیر می‌گذارد؟

 

این غیر معمول نیست که کودکان یا نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک درجاتی از مصرف همزمان مواد مخدر داشته باشند. اگر چنین است، مهم است که مصرف مواد را به متخصص معالج (مانند یک درمانگر یا روانپزشک) در میان بگذارید. به خصوص اگر کودک یا نوجوان تحت درمان روانشناختی باشد، مهم است که قبل از درمان علائم رفتاری، ابتدا مصرف مواد را درمان کنید.
•    برای برخی از کودکان، استفاده از مواد مخدر ممکن است فرار از تجربه دردی باشد که ممکن است از مواجهه با آن ترس داشته باشند.

 

اگر فرد بالای ۱۸ سال سن داشته باشد، متخصص وجود اختلال شخصیت ضد اجتماعی را رد می‌کند. به همین ترتیب، اگر فرد به سن ۱۸ سالگی نزدیک می‌شود، ببینید آیا علائم به وضوح با علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی مطابقت دارند یا خیر. کودکان مبتلا به اختلال سلوک ممکن است در بزرگسالی با تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی مطابقت داشته باشند.

هنگام بحث در مورد تشخیص با یک متخصص سلامت روان، حتماً سؤالاتی بپرسید تا بتوانید تشخیص را به بهترین شکل ممکن درک کنید. ممکن است در مورد چگونگی پیگیری درمان، اقداماتی که می‌توانید برای اطمینان از ایمنی کودک انجام دهید و چگونه می‌توانید به کودک در داشتن پیش آگهی بهتر کمک کنید، بپرسید.
•    مرحله بعدی تشخیص شامل دریافت درمان است. اختلال سلوک به خودی خود از بین نمی‌رود و نیاز به درمان دارد.
•    درمان اغلب شامل ترکیبی از درمان شناختی رفتاری (CBT) و آموزش و پرورش والدین است. یک درمانگر متخصص در اختلال سلوک معمولا در ابتدا مشکل را بررسی می‌کند، به این معنی که ممکن است اطلاعاتی را از مدارس، همسالان، جامعه و سیستم قانونی جمع‌آوری کند تا مشکلات کودک و چگونگی بهبود آنها را به بهترین شکل درک کند.

 

پس از تشخیص اختلال سلوک، والدین ممکن است احساس کنند که از فرزندشان ناامید شده‌اند یا به اندازه کافی در تربیت فرزندشان خوب نبوده‌اند. به همین ترتیب، والدین ممکن است در برخورد با رفتار کودک احساس ناامیدی یا درماندگی کنند. والدین ممکن است کودک را به خاطر این رفتار بد سرزنش کنند یا از او رنجیده شوند. در حالی که داشتن یک کودک مبتلا به اختلال سلوک سخت است، اما مهم است که سرزنش را کنار بگذارید و راه‌های بهتری برای کنار آمدن با موقعیت‌های دشوار پیدا کنید.
•    والدین می‌توانند با یادگیری از طریق الگوسازی یا ایفای نقش با یک درمانگر در درمان نقش داشته باشند. مهارت‌هایی مانند نحوه نظارت موثرتر بر رفتار کودک و نظارت بر کودک خود را می‌توان آموخت.

 

اغلب، یک کودک مبتلا به اختلال سلوک ممکن است مشکلات سلامت روان دیگری نیز داشته باشد، از جمله اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) و اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) . اختلال استرس پس از سانحه می‌تواند در نتیجه مشاهده یا تجربه خشونت در خانه ایجاد شود که می‌تواند تأثیری پایدار و مخرب بر کودک بگذارد. برخی از کودکان مبتلا به اختلال سلوک ممکن است افسردگی و یا اضطراب جدی را تجربه کنند، که می‌تواند باعث شود کودک احساس تحریک یا تحریک پذیری کند. درمان مؤثر برای اختلال سلوک شامل درمان هر وضعیت روانی موجود دیگر است.
•    توجه داشته باشید که تجربه عاطفی کودک خوشایند نیست و داشتن اختلال سلوک و سایر اختلالات ممکن است دردناک باشد. در حالی که رفتار کودک ممکن است ناامید کننده باشد، به یاد داشته باشید که کودک دوران سختی را می‌گذراند، حتی زمانی که به نظر می‌رسد کودک اهمیتی نمی‌دهد.
•    برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مطالب «چگونه به کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش فعالی کمک کنیم؟» و « چگونه اختلال استرس پس از سانحه را درمان کنیم؟ » را بررسی کنید.

مجله‌ی آموزش ایلیاد