چطور بیماری واسکولیت یا التهاب رگ را تشخیص دهیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - واسکولیت یک نوع بیماری است که زمانی ایجاد می‌شود که بدن به اشتباه به دیواره رگ‌های خونی خود حمله می‌کند و باعث التهاب آنها می‌شود. این بیماری به جای اینکه خود یک بیماری باشد، اغلبً نشانه یک بیماری دیگر است، مانند آرتریت گیجگاهی، واسکولیت با حساسیت بیش از حد، پلی آرتریت ندوزا، یا بیماری کاوازاکی. با این حال، روند تشخیصی برای این بیماری‌ها مشابه است، بنابراین مراقب علائم باشید و سپس برای ملاقات با پزشک خود وقت بگیرید.

این وضعیت اغلب باعث تب می‌شود که از نظر پزشکی هر چیزی بالاتر از دمای طبیعی بدن یعنی چیزی بالاتر از ۳۷ درجه سانتیگراد، تب محسوب می‌شود. اگر احساس گرما می‌کنید و به تناوب عرق و لرز دارید، باید دمای بدن خود را با دماسنج بررسی کنید.
•    اگر دمای شما بیش از ۳۹ درجه سانتیگراد است، با پزشک خود تماس بگیرید یا به مراقبت‌های فوری و اورژانس مراجعه کنید.

 

این وضعیت می‌تواند منجر به درد در نواحی مختلف بدن شما از جمله معمولاً در شکم و همچنین هر مفصلی می‌شود. همچنین ممکن است در نتیجه این وضعیت سردرد را تجربه کنید. به طور خاص، ممکن است درد مفاصل را تجربه کنید، اما این بستگی به نوع واسکولیت شما دارد.
شما ممکن است فقط یک درد عمومی در سراسر بدن خود احساس کنید، یا ممکن است یک درد خاص در یک عضله خاص احساس کنید.

 

در صورت ابتلا به این بیماری ممکن است تمایلی به خوردن نداشته باشید، که می‌تواند منجر به کاهش وزن شود. خودتان را روی ترازو بررسی کنید تا ببینید وزن‌تان کم شده است یا خیر، یا توجه داشته باشید که آیا بدون اینکه بخواهید لاغر شوید، لباس‌های‌تان ناگهان گشادتر می‌شوند یا خیر.
•    این علامت می‌تواند نشان دهنده تعدادی از شرایط باشد، اما در هر صورت اگر متوجه کاهش وزن خود بدون اینکه بخواهید، شدید باید به پزشک مراجعه کنید.

 

البته هر از چند گاهی همه کمی خواب‌آلود یا فرسوده می‌شوند. با این حال، اگر خستگی فراگیرتری دارید که برای هفته‌ها باقی می‌ماند و باعث می‌شود احساس فرسودگی کنید، باید با پزشک خود صحبت کنید.
•    به عنوان مثال، شاید شما احساس می‌کنید که هفته‌ها به زور پاهای خود را به این طرف و آن طرف می‌کشید، مثل اینکه اصلاً انرژی ندارید.

در این حالت، ممکن است لکه‌های بنفش مایل به قرمز متمایز به نام «پورپورا» ایجاد شود که حوضچه‌های کوچکی از خون هستند که توسط رگ‌های خونی در زیر پوست ترکیده می‌شوند. همچنین ممکن است متوجه توده‌هایی در زیر پوست یا زخم در دهان خود شوید. اگرچه همه افراد مبتلا به واسکولیت دچار بثورات پوستی نمی‌شوند، اما می‌تواند نشانه‌ای از این بیماری باشد.
•    پورپورا می‌تواند کوچک، خراش‌های بنفش یا تکه‌های بزرگ باشد. در حالی که «رگ‌های خونی ترکیده» ممکن است نگران کننده به نظر برسد، اما خود لکه‌ها معمولا مضر نیستند.
•    زخم‌های دهان، نقاط دردناک کوچکی هستند که معمولاً روی لثه‌ها یا گونه‌ها ظاهر می‌شوند.
•    همچنین ممکن است لکه‌های خون در ادرار شما ظاهر شود.

 

ریه‌های شما ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته و باعث شود احساس کنید نمی‌توانید نفس عمیق بکشید. همچنین ممکن است دچار سرفه شوید. حتی ممکن است هنگامی که پزشک عکس اشعه ایکس می‌گیرد، علائمی شبیه ذات‌الریه نشان دهید.
•    اگر مشکل تنفسی شدید دارید، حتما به اورژانس مراجعه کنید.
•    حتی ممکن است خون سرفه کنید. اگر چنین مشکلی داشتید، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر خونریزی متوقف نشد، به اورژانس مراجعه کنید.

 

اگر اعصاب شما تحت تاثیر قرار گرفته باشد، ممکن است احساس سوزن سوزن شدن مانند زمانی که دست یا پای‌تان اصطلاحا خواب می‌رود و یا سایر احساسات غیر طبیعی را تجربه کنید. همچنین ممکن است کمی بی‌حسی یا اختلال در کنترل حرکات خود داشته باشید که می‌تواند کمی ترسناک باشد. بی‌حسی فقط به این معنی است که اعصاب شما تحت تأثیر واسکولیت زمینه‌ای قرار می‌گیرند.
•    علاوه بر این، ممکن است درد تیر کشیدن را در اندام خود احساس کنید.

تشخیص واسکولیت دشوار است، زیرا علائم آن با سایر بیماری‌ها نیز مشترک است. با این حال، اگر ترکیبی از این علائم را تجربه می‌کنید، همچنان باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید، حتی اگر آزمایش‌ها نشان دهد که واسکولیت نیست.
•    لیستی از علائم خود را همراه داشته باشید. توجه داشته باشید که چه زمانی و چند بار آنها را تجربه می‌کنید. به این ترتیب، هنگامی که پزشک در مورد علائم می‌پرسد، لیستی را در دست دارید و چیزی را فراموش نخواهید کرد.

 

پزشک شما با انجام یک معاینه فیزیکی از جمله آزمایش فشار خون شروع می‌کند. این آزمایش در تشخیص واسکولیت مهم است، زیرا فشار خون بالا می‌تواند نشان‌دهنده نوعی از این بیماری باشد که بر کلیه‌های شما تأثیر می‌گذارد.

 

هم آزمایش ادرار و هم آزمایش کراتینین سرم در تشخیص واسکولیت حیاتی هستند. برای این آزمایش باید در یک فنجان ادرار کنید و سپس نمونه را به آزمایشگاه بدهید. سعی کنید قبل از رفتن به مطب دکتر به دستشویی نروید، بنابراین ادرار کافی برای نمونه دارید.
•    پزشک به دنبال سطوح غیرعادی سلول‌های خونی و یا پروتئین در ادرار شما خواهد بود.

پزشک همچنین می‌خواهد آزمایش‌های خونی را انجام دهد، بنابراین تا زمانی که آنجا هستید باید خون‌گیری کنید. پزشک شمارش کامل را انجام می‌دهد و علائم التهاب را در خون شما جستجو می‌کند.
•    به طور معمول، پزشک بررسی می‌کند که آیا گلبول‌های قرمز کافی دارید یا خیر، و همچنین به دنبال آنتی‌بادی‌های خاصی می‌گردد که نشان‌دهنده انواع مختلف واسکولیت هستند. پزشک شما همچنین ممکن است کشت خون انجام دهد، عملکرد کلیه را بررسی کند، از نظر مصرف مواد غربالگری کند، و به دنبال شرایطی مانند بیماری لایم و هپاتیت باشد.

رایج‌ترین و دقیق‌ترین راه برای تشخیص قطعی این بیماری از طریق بیوپسی است. بیوپسی زمانی است که پزشک نمونه بافت کوچکی را از پوست یا سایر اندام‌های شما می‌گیرد و سپس نمونه پوست را در آزمایشگاه آزمایش می‌کند. آنها بر اساس نوع واسکولیتی که فکر می‌کنند شما دارید، نوع خاصی از بیوپسی را درخواست خواهند کرد.
•    بیوپسی پوست یک روش سرپایی نسبتا ساده است. پزشک به شما بی‌حسی موضعی می‌دهد و پس از انجام این کار، چند بخیه می‌زند.
•    سایر نمونه‌برداری‌ها، مانند نمونه‌برداری‌ از کلیه، عصب سورال و شریان تمپورال، هنوز تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند، اما ممکن است نیاز به بستری کوتاه مدت در بیمارستان داشته باشند.
•    پیچیده‌ترین بیوپسی‌ها ریه‌ها و مغز هستند که در صورت نیاز به انجام آنها تقریباً به طور قطع شامل بستری شدن در بیمارستان می‌شود. پزشک شما فقط در صورتی دستور بیوپسی از این اندام‌ها را می‌دهد که فکر کنند شما دارای نوعی واسکولیت هستید که آن را ضروری می‌کند. آنها همچنین ممکن است از این بیوپسی‌ها برای رد سایر بیماری‌ها استفاده کنند.

 

این ابزارهای تصویربرداری، که به قسمت‌های مختلف بدن شما نگاه می‌کنند، می‌توانند به پزشک کمک کنند تا وضعیت شما را دقیق‌تر بررسی کند. به طور معمول، آنها از این انواع مختلف اسکن برای تعیین اینکه کدام یک از اندام‌های داخلی شما تحت تأثیر قرار گرفته‌اند استفاده می‌کنند.
•    آزمایش‌های تصویربرداری رایج برای این وضعیت شامل سونوگرافی شکم، اشعه ایکس قفسه سینه، و MRI یا CAT اسکن تمام بدن است.
•    به طور کلی، این آزمایشات خارجی هستند، به این معنی که نیازی به بیهوشی یا برش ندارند.

 

این آزمایش تصویر متحرک قلب شما را به پزشک نشان می‌دهد. آنها از آن استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند که قلب شما به اندازه و شکلی است که باید باشد و اطمینان حاصل شود که قلب شما به درستی پمپاژ می‌کند.
•    پزشکان بسته به فناوری مورد استفاده خود، مانند داپلر یا سونوگرافی، اکوکاردیوگرام را به روش‌های مختلفی انجام می‌دهند.
•    به طور معمول، این روش‌ها غیر تهاجمی هستند، اگرچه ممکن است نیاز به اکوکاردیوگرام ترانس مری داشته باشید. در این صورت، یک لوله قابل انعطاف به گلوی شما وارد می‌شود تا پزشکان بتوانند تصویر مستقیم‌تری از قلب شما دریافت کنند.

 

با آنژیوگرافی، پزشک یا تکنسین ابتدا یک کاتتر را در شریان پای شما قرار می‌دهد. هنگامی که وارد شد، آنها رنگی را به رگ خونی شما تزریق می‌کنند که در سراسر رگ‌های خونی شما حمل می‌شود و سپس عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام می‌دهند.
•    این فرآیند به پزشک تصویر کاملی از رگ‌های خونی شما می‌دهد. به طور معمول، آنها به دنبال آنوریسم هستند، جایی که قسمت کوچکی از رگ خونی شما کمی بیرون می‌آید. وجود آنوریسم می‌تواند نشان دهنده پلی آرتریت نودوزا، که نوعی واسکولیت است، می‌باشد.

 

علاوه بر آزمایشات دیگر، در صورت وجود نوروپاتی، پزشک ممکن است مطالعات هدایت عصبی را انجام دهد. اینها سرعت حرکت تکانه‌های الکتریکی از طریق اعصاب را اندازه‌گیری می‌کنند. چنین مطالعاتی عموماً به صورت سرپایی انجام می‌شود.

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد