چگونه سردرد را درمان کنیم؟
نوع سردرد خود را بدانید
مجله آموزش ایلیاد - بسیاری از افراد وجود دارند که اکثر اوقات از سردرد رنج می‌برند و دردهای مکرر سر باعث شده که احساس کلافگی و ناراحتی کنند. درمان این دردها بسته به نوع سر دردی که دارید متفاوتند، ولی در اینجا راه‌کارهایی برای تسکین درد و همچنین راه‌‌حل‌های طولانی‌مدت برای متوقف کردن درد قبل از غیرقابل کنترل شدن ارائه شده است.
تسکین سر درد
نوع سردرد خود را بدانید
سردرد انواع مختلفی دارد که دانستن نوع سردرد می‌تواند در پیدا کردن راه درمان کمک زیادی کند. در مورد شدت و مدت سردردهای خود و همچنین جایی از سر که احساس درد می‌کند فکر کنید تا بفهمید کدام نوع سر درد را دارید. برخی از انواع سردردها عبارتند از:
سردردهای تنشی: این نوع سردردها، دردهایی خفیف تا متوسط هستند که معمولاً ناحیه درد در پیشانی و یا پشت سر است. سردردهای تنشی معمولاً چندین ساعت به طول می‌انجامد.
سردردهای سینوسی: ناحیه درد معمولاً در پل بینی یا گونه‌ها می‌باشد این دردها معمولا با احتقان بینی همراه است. سردردهای سینوسی معمولاً ساعت‌ها به‌طول می‌انجاند و معمولاً فصلی است.
میگرن: درد ناشی از میگرن معمولاً متوسط تا شدید است و غالباً با تهوع و حساسیت به نور و صدا همراه است. این درد ممکن است در شقیقه‌ها، چشم‌ها یا قسمت پشت سر متمرکز شود. این درد غالباً یک روز یا بیشتر طول می‌کشد.
سردردهای خوشه‌ای: این نوع شامل درد شدید در اطراف یک چشم یا یک طرف سر شماست. دوره‌ی سردردهای مکرر خوشه‌ای می‌تواند هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد.
سردردهای تنشی: این نوع سردردها، دردهایی خفیف تا متوسط هستند که معمولاً ناحیه درد در پیشانی و یا پشت سر است. سردردهای تنشی معمولاً چندین ساعت به طول می‌انجامد.
سردردهای سینوسی: ناحیه درد معمولاً در پل بینی یا گونه‌ها می‌باشد این دردها معمولا با احتقان بینی همراه است. سردردهای سینوسی معمولاً ساعت‌ها به‌طول می‌انجاند و معمولاً فصلی است.
میگرن: درد ناشی از میگرن معمولاً متوسط تا شدید است و غالباً با تهوع و حساسیت به نور و صدا همراه است. این درد ممکن است در شقیقه‌ها، چشم‌ها یا قسمت پشت سر متمرکز شود. این درد غالباً یک روز یا بیشتر طول می‌کشد.
سردردهای خوشه‌ای: این نوع شامل درد شدید در اطراف یک چشم یا یک طرف سر شماست. دوره‌ی سردردهای مکرر خوشه‌ای می‌تواند هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد.
از داروهای بدون نسخه استفاده کنید
برخی مسکن‌ها تا ۱ یا ۲ ساعت اثر نمی‌کنند، بنابراین به محض احساس درد مسکن مصرف کنید. درمان‌های اولیه همیشه برای رفع سردرد بهتر است ولی اگر در اوج درد هستید، دوز سریع ایبوپروفن، استامینوفن، ناپروکسن، آسپرین یا حتی اسپری بینی کپسایسین می‌تواند شما را آرام کند.
هرچند که این داروها بدون نسخه پزشک نیز دردسترس هستند، ولی برای مصرف دارو حتماً با پزشک مشورت شود و هیچ‌گاه بیشتر از دوزی که برای شما تجویز شده استفاده نکنید. استفاده روزمره از داروهای بدون نسخه ممکن است منجر به ابتلا به سندروم مصرف بیش از حد دارو شود، که در آن فرد به دلیل ترس از درد دارویی مصرف می‌کند که واقعاً به آن نیاز ندارد. این استفاده بیش از حد ممکن است منجر به سردردهای مکرر، به نام سردردهای برگشتی شود. اگر در هفته بیش از ۳ بار از داروهای سردرد استفاده می‌کنید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
هرچند که این داروها بدون نسخه پزشک نیز دردسترس هستند، ولی برای مصرف دارو حتماً با پزشک مشورت شود و هیچ‌گاه بیشتر از دوزی که برای شما تجویز شده استفاده نکنید. استفاده روزمره از داروهای بدون نسخه ممکن است منجر به ابتلا به سندروم مصرف بیش از حد دارو شود، که در آن فرد به دلیل ترس از درد دارویی مصرف می‌کند که واقعاً به آن نیاز ندارد. این استفاده بیش از حد ممکن است منجر به سردردهای مکرر، به نام سردردهای برگشتی شود. اگر در هفته بیش از ۳ بار از داروهای سردرد استفاده می‌کنید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
بدانید چه موقع به پزشک مراجعه کنید
بدانید چه موقع به پزشک مراجعه کنید
بدانید چه موقع به پزشک مراجعه کنید
اگر هنگام سردرد علائم دیگری داشتید، ممکن است نشانه‌ی بیماری شدیدتر مثل سکته‌ی مغزی، التهاب مغز یا مننژیت باشید. اگر سردرد شما شامل موارد زیر است فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید:
• دیدن، صحبت کردن یا راه‌رفتن شما مشکل دارد
• گرفتگی گردن
• تب بالا
• غش
• حالت تهوع و استفراغ
• بی‌حس شدن یک طرف بدن
• احساس ضعف شدید، بی‌حسی یا فلج
• سردردهای مکرر و شدید
• دیدن، صحبت کردن یا راه‌رفتن شما مشکل دارد
• گرفتگی گردن
• تب بالا
• غش
• حالت تهوع و استفراغ
• بی‌حس شدن یک طرف بدن
• احساس ضعف شدید، بی‌حسی یا فلج
• سردردهای مکرر و شدید
از کافئین استفاده کنید ولی با احتیاط
این می‌تواند یک شمشیر دو لبه باشد. اگرچه کافئین، که در برخی از داروهای مسکن نیز استفاده شده است، می‌تواند در بهبود سردرد کمک کند، ولی با ایجاد وابستگی به کافئین ممکن است به مرور زمان منجر به سردردهای بیشتر شود. در هنگام سردرد، آدنوزین در جریال خون زیاد می‌شود. کافئین با محدود کردن گیرنده‌های آدنوزین به سردرد کمک می‌کند.
اگر شما کافئین سنگین مصرف می‌کنید (بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم قهوه در روز) و ناگهان آن را از رژیم غذایی‌تان حذف می‌کنید، ممکن است دچار سردرد شوید. پس سعی کنید به تدریج آن را کم کنید.
اگر شما کافئین سنگین مصرف می‌کنید (بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم قهوه در روز) و ناگهان آن را از رژیم غذایی‌تان حذف می‌کنید، ممکن است دچار سردرد شوید. پس سعی کنید به تدریج آن را کم کنید.
آب زیاد بنوشید
کمبود آب بدن ممکن است منجر به سردرد شود. به‌محض شروع سردرد یک لیوان آب بنوشید و سعی کنید در طول روز به نوشیدن جرعه‌های کوچک ادامه دهید. آقایان باید حداقل ۱۳ فنجان (۳ لیتر) و خانم‌ها حداقل ۹ فنجان(۲.۲ لیتر) آب در روز بنوشند. اگر ورزش می‌کنید، بیماری دارید که منجر به استفراغ و اسهال می‌شود یا در حال شیردهی هستید، باید آب بیشتری بنوشید.
روش دیگر برای محاسبه آب مورد نیاز بدن، بر اساس وزن است. به ازای هر ۵ کیلوگرم وزن، بین ۰.۱ تا ۰.۲ لیتر آب بنوشید.
در سردردهای شدید از خوردن آب خنک خودداری کنید. آب بسیار سرد یا یخ‌زده ممکن است باعث ابتلا به میگرن شود. آب با دمای اتاق بهترین گزینه است.
روش دیگر برای محاسبه آب مورد نیاز بدن، بر اساس وزن است. به ازای هر ۵ کیلوگرم وزن، بین ۰.۱ تا ۰.۲ لیتر آب بنوشید.
در سردردهای شدید از خوردن آب خنک خودداری کنید. آب بسیار سرد یا یخ‌زده ممکن است باعث ابتلا به میگرن شود. آب با دمای اتاق بهترین گزینه است.
مکانی آرام و تاریک برای استراحت پیدا کنید
در صورت امکان، چراغ‌ها را خاموش کنید و محیط اطرافتان را کاملاً تاریک کنید و به مدت حداقل ۳۰ دقیقه دراز بکشید و روی تنفس خود متمرکز شوید. این کار به آرامش و بهبود شما کمک می‌کند. اگر دوست دارید، کمی بخوابید یا چرت بزنید.
مطمئن شوید که تختخواب یا محل استراحت شما راحت باشد و سرتان طوری قرا نگیرد که به گردنتان فشار وارد شود. موقعیت‌تان را طوری تنظیم کنید که سر و گردن به میزان مساوی روی بالش قرار گیرد.
از نور و روشنایی پرهیز کنید، زیرا نور حتی برای افراد نابینا باعث تشدید سردرد می‌شود. می‌توانید برای این کار از چشم‌بند استفاده کنید.
برخی برای خواب، اتاق سرد و برخی دیگر یک پتو و بخاری را ترجیح می‌دهند. شرایطی را ایجاد کنید که در آن بهتر می‌توانید بخوابید.
مطمئن شوید که تختخواب یا محل استراحت شما راحت باشد و سرتان طوری قرا نگیرد که به گردنتان فشار وارد شود. موقعیت‌تان را طوری تنظیم کنید که سر و گردن به میزان مساوی روی بالش قرار گیرد.
از نور و روشنایی پرهیز کنید، زیرا نور حتی برای افراد نابینا باعث تشدید سردرد می‌شود. می‌توانید برای این کار از چشم‌بند استفاده کنید.
برخی برای خواب، اتاق سرد و برخی دیگر یک پتو و بخاری را ترجیح می‌دهند. شرایطی را ایجاد کنید که در آن بهتر می‌توانید بخوابید.
آرامیدگی پیش‌رونده عضلانی را تمرین کنید
آرامیدگی پیش‌رونده عضلانی را تمرین کنید
روشی غیردارویی برای آرمیدگی عمیق عضلانی است و به کاهش سردرد کمک فراوانی می‌کند. تمرین‌هایی مثل یوگا و مدیتیشن نیز روی آرامش می‌توانند کمک کنند. با دراز کشیدن در یک مکان راحت، تمرین را شروع کنید؛ چشمانتان را ببندید و نفس عمیق بکشید. با شروع کردن از پیشانی، تمام عضلات یک قسمت از بدن را به مدت ۵ ثانیه بکشید. به ماهیچه استراحت دهید و روی احساس راحتی و رهایی ماهیچه‌ها متمرکز شوید و سپس این کار را با ماهیچه‌های قسمت‌های دیگر بدن انجام دهید.
قسمت‌های ماهیچه‌ای برای این کار عبارتند از: پیشانی، چشم و بینی، لب‌ها، گونه‌ها، دست‌ها، بازوها، شانه‌ها، پشت، معده، باسن، ران، پا و انگشتان پا
قسمت‌های ماهیچه‌ای برای این کار عبارتند از: پیشانی، چشم و بینی، لب‌ها، گونه‌ها، دست‌ها، بازوها، شانه‌ها، پشت، معده، باسن، ران، پا و انگشتان پا
از کمپرس سرد استفاده کنید
قرار دادن چیزی نرم و خنک روی پیشانی و چشم می‌تواند به انسداد رنگ‌های خونی کمک کند و باعث کاهش التهاب و در نتیجه کاهش سردرد می‌شود. اگر سردرد سینوسی باشد این کار بیشتر و بهتر جواب می‌دهد.
برای ایجاد کمپرس خنک، یک لیف یا پارچه را با آب خنک مرطوب کنید و آن را روی پیشانی خود قرار دهید. به محض گرم شدن دستمال آن را مجددا با آب سرد مرطوب کنید.
در یک روش دیگر می‌توان یک دستمال مرطوب را درون یک کیسه ضخیم گذاشت و به مدت ۳۰ دقیقه در فریزر قرار دهید.
برای ایجاد کمپرس خنک، یک لیف یا پارچه را با آب خنک مرطوب کنید و آن را روی پیشانی خود قرار دهید. به محض گرم شدن دستمال آن را مجددا با آب سرد مرطوب کنید.
در یک روش دیگر می‌توان یک دستمال مرطوب را درون یک کیسه ضخیم گذاشت و به مدت ۳۰ دقیقه در فریزر قرار دهید.
صورت و پوست سر را ماساژ دهید
اگر از سردردهای تنشی رنج می‌برید ماساژ می‌تواند به بهبود گردش خون و تسکین درد کمک زیادی کند که این کار به تسکین درد شما کمک می‌کند. سردردهای تنشی می‌تواند در موارد مختلف ایجاد شود عواملی مثل قرارگیری در یک وضعیت بد، گرفتگی فک و یا کشیدگی عضلات. اضطراب و افسردگی نیز می‌تواند سردرد تنشی را ایجاد کند.
برای ماساژ شقیقه، انگشتانتان را روی شقیقه قرار دهید و محکم قشار دهید و با حرکات کوچک و دایره‌ای انگشتان به سمت مرکز پیشانی، این کار را ادامه دهید
ماساژ آهسته پل بینی می‌تواند به تسکین سردردهای سینوس و میگرن کمک کند.
در یک حمام گرم، زمانی که شامپو می‌زنید سردرد خود را با یک ماساژ سر طولانی بهبود دهید. حتی می‌توانید در خارج از حمام نیز با کمی روغن نارگیل یا روغن آرگان پوست سر را ماساژ داد.
برای ماساژ شقیقه، انگشتانتان را روی شقیقه قرار دهید و محکم قشار دهید و با حرکات کوچک و دایره‌ای انگشتان به سمت مرکز پیشانی، این کار را ادامه دهید
ماساژ آهسته پل بینی می‌تواند به تسکین سردردهای سینوس و میگرن کمک کند.
در یک حمام گرم، زمانی که شامپو می‌زنید سردرد خود را با یک ماساژ سر طولانی بهبود دهید. حتی می‌توانید در خارج از حمام نیز با کمی روغن نارگیل یا روغن آرگان پوست سر را ماساژ داد.
گردن و شانه های خود را ماساژ دهید
تنش در گردن و شانه‌های شما می‌تواند باعث سردرد شود. گرچه سردردهای تنشی شایع‌ترین نوع سردرد است، اما خوشبختانه یکی از سردردهای آسان برای درمان است.
برای ماساژ گردن و شانه‌ها، انگشتان دست خود را بر روی شانه‌های خود قرار دهید و انگشتان را به سمت بالا بکشید. گردن خود را ریلکس کنید و اجازه دهید سرتان عقب قرار گیرد.
با انگشتانتان به عضلات شانه فشار آورید. با حرکات کوچک دایره‌ای به سمت گردن، شانه‌های خود را ماساژ دهید.
دستانتان را پشت سر خود ببندید و اجازه دهید سرتان جلو بیفتد. وزن بازوهای شما می‌تواند منجر به کشیده شدن عضلات گردن و شانه‌های شما شود.
برای ماساژ گردن و شانه‌ها، انگشتان دست خود را بر روی شانه‌های خود قرار دهید و انگشتان را به سمت بالا بکشید. گردن خود را ریلکس کنید و اجازه دهید سرتان عقب قرار گیرد.
با انگشتانتان به عضلات شانه فشار آورید. با حرکات کوچک دایره‌ای به سمت گردن، شانه‌های خود را ماساژ دهید.
دستانتان را پشت سر خود ببندید و اجازه دهید سرتان جلو بیفتد. وزن بازوهای شما می‌تواند منجر به کشیده شدن عضلات گردن و شانه‌های شما شود.
تمرینات گردن را انجام دهید
تمرینات گردن را انجام دهید
کشش و تقویت عضلات گردن می‌تواند به تسکین سردردهای مزمن کمک کند. در اینجا روال ساده‌ای برای کشش گردن وجود دارد.
بدون حرکت دادن شانه، چانه خود را به آرامی به سمت سینه ببرید به‌طوری که پشت گردن یک کشش احساس کنید.
سر را به یک سمت بپیچید، ۱۵ الی ۳۰ثانیه نگه دارید، به طرف جلو برگردانید و این حرکت را به سمت دیگر تکرار کنید.
سر را به آرامی خم کنید به طوری که گوش شما به شانه نزدیک شود، ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارد، سر خود را به حالت اول برگردانید و در پایان حرکت را در سمت دیگر تکرار کنید.
بدون حرکت دادن شانه، چانه خود را به آرامی به سمت سینه ببرید به‌طوری که پشت گردن یک کشش احساس کنید.
سر را به یک سمت بپیچید، ۱۵ الی ۳۰ثانیه نگه دارید، به طرف جلو برگردانید و این حرکت را به سمت دیگر تکرار کنید.
سر را به آرامی خم کنید به طوری که گوش شما به شانه نزدیک شود، ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارد، سر خود را به حالت اول برگردانید و در پایان حرکت را در سمت دیگر تکرار کنید.
از تمرینات تنفسی استفاده کنید
گاهی تنفس می‌تواند به خودی خود درمان محسوب شود. شاید به نظر عجیب باشد چون تنفس کاری است که ما همیشه انجام می‌دهیم، ولی در اینجا آرامش و تنفس عمیق چیزی است که باید روی آن متمرکز شوید. نفس عمیق می‌تواند تنش را از بین ببرد و شما و سردردتان را تسکین دهد.
برای تمرین تنفس، یک مکان خنک، ساکت و تاریک را پیدا کنید.
برای تمرین تنفس، یک مکان خنک، ساکت و تاریک را پیدا کنید.
داروهای گیاهی را امتحان کنید
تسکین سردرد با استفاده از داروهای گیاهی
از داروهای طبیعی ولی با احتیاط استفاده کنید
داروهای طبیعی زیادی وجود دارد که برای سردرد شما می‌تواند مفید واقع شود. در اینجا نیز همچون هر نوع درمان طبیعی، حتماً پیش از استفاده از عوارض و احتمالات حساسیت به این روش‌های درمانی و همچنین زمان‌هایی که نباید از این داروها استفاده شود (مثل بارداری)، آگاه باشید.
توجه داشته باشید که داروهای طبیعی اغلب مورد حمایت تحقیقات علمی قرار نمی‌گیرند و توسط FTA وسایر آژانس‌های صدور مجوز تایید نمی‌شوند.
توجه داشته باشید که داروهای طبیعی اغلب مورد حمایت تحقیقات علمی قرار نمی‌گیرند و توسط FTA وسایر آژانس‌های صدور مجوز تایید نمی‌شوند.
داروهای گیاهی را امتحان کنید
به دنبال مکمل‌های گیاهی استانداردی باشید که هر دوز آن، حاوی مقدار مشخصی از ماده فعال است. چندین داروی گیاهی وجود دارد که به نظر می‌رسد برای خلاص شدن از سردرد مفید واقع شوند. با این‌حال توجه داشته باشید که تاثیرات حمایات علمی و مطالعات در مورد تاثیر این مکمل‌ها متفاوت است. مانند هر دارویی با احتیاط استفاده شود و به محض مشاهده‌ی هرگونه عوارض جانبی فوراً مصرف آن را متوقف کنید.
از رایحه‌درمانی استفاده کنید
رایحه‌درمانی یا عطردرمانی، استفاده از بوها و روغن‌های خاص برای رسیدن به یک میل فیزیکی یا حالت احساسی مطلوب یا کمک به درمان یک بیماری می‌باشد. روغن‌هایی که اساساً برای درمان سردرد استفاده می‌شوند عبارتند از اسطوخودوس، مرزنجوش شیرین و بابونه، که به صورت ماساژ گردن، حمام یا استنشاق استفاده می‌شود.
برای درمان درد و سوزش، ۵ قطره روغن رزماری، ۵ قطره روغن جوز هندی و ۵ قطره روغن اسطوخودوس را در روغن حامل مانند روغن زیتون یا روغن نارگیل مخلوط کنید و روی ناحیه گردن و قسمت پشتی ماساژ دهید.
از درمان‌های برپایه غذا استفاده کنید
از درمان‌های برپایه غذا استفاده کنید
کمبود غذا می‌تواند منجر به سردرد شود، لذا مطمئن شوید که چیزی خورده باشید. برخی غذاها و نوشیدنی‌ها مثل شراب قرمز و شکلات ممکن است باعث سردرد شوند. به آنچه که می‌خورید و می‌آشامید توجه کنید و از خوردن چیزهایی که سردرد به همراه دارند خودداری کنید. همچنین با این روش می‌توانید با خوردن غذاهای خاص، به بهبود سردرد کمک کنید.
مجله آموزش ایلیاد